Укх деношка ГIалгIай Республикан столице Магасе хилар къаман муфтиятá эггара хьалха керте этта хиннача муфте Йовлой Шахьбота Сулумбик-хьажийна хетаяь ерригача Россе КъорIа дикагIа дешарах йола яхь.
Цига дакъа лоацаш бар бе-беча моттигашкара хафизаш. Сулумбик-хьажа цIена а хьаьнала къахьегаш, ший вахара никъ хьабена саг вар. Дуккхаза из бIаргавайна, цунга ладийгIа а, дика-во денача цунна юхе лаьтта а ва со. Мехка керте коммунисташ болча заман чухьа, наьсархоша хийла оалаш хезад: «Лакхара дешар дийша цаI мара молла вац, из Сулумбик-молла ва». Бакъдий ха гIерташ, аз техкадац из дош, бакъда Сулумбик ва а вар бусалба дешар а дунен дешар а дийша.
Массехк дош аьнна, дагалоацаргда вай цу Iаламсага вахар. Сулумбик ваь хиннав 1937 шера Буро тIа. Ший 6-7 шу даьннача хана, мехкахваьккха Сибре вуг из, дерригача къаманца цхьана. Цига цар дезал баьхаб Караганден областа чуйоагIача Балхаш яхача гIалий тIа. Вай цIадаьхкачул тIехьагIа цо чакхйоаккх Къилбаседа Кавказера лоаман-металлургически институт. Сурхо тIарча Iарчакханаькъан Аьсамарзий йоI Дугурхан йоалаяь, хьахул цун дезал. Из ше юххьанца къахьегаш хиннав Iаьлий-Юртарча бархI шера дешача ишколе. Ала деза, из цу юртарча Йовлой вар, аьнна. ДIахо цо къахьийгад Iоахарганаькъан ГIапура цIерагIча «Электроинструмент» яхача заводе, «Нохч-ГIалгIай автодор» оалача урхаллен къехьегамхой мугIарашка.
Наьсаре дика вовзаш вар Шахьбота Сулумбик, молла хиларах тарра. Цу хана хиннача Iарчакханаькъан ИбрахIим-молланна, КIуренаькъан Йоакъап-молланна, Оздой Саьлмарзий Махьмад-молланна, иштта кхычарна юкъе цIи йолаш а наха лоархIаш а вар из. Юкъерча дегIара, даим велавенна мара нахага йист ца хулаш, дегI-кеп долаш, болар геттара нийса а дегI даим зIамигача сага санна хьалкхоабаш а вар Йовлой Сулумбик. Вешта аьлча, эздийча сага дегIах яхка мел еза белгалонаш, хьисапаш ший дегIах доахкаш вар молла. Цхьа кIезига, эсала хIама дезаш а вацар. Цунна тешал деш да, цкъа машен йохкача хана, цо аьнна дешаш. Цига уж хезача сага дийцад, яхаш, хезад сона уж. Доазол арахьара маьха еза машен йохкаш хиннав Сулумбик-хьажа. Цу хана хьажол даь хиннав из. Машен эца тIавенача зIамигача сага хаьттад:
— Бензин мел дуаш я ер машен?
— Бензин хетта машен яц яр, — аьлар йоахар Сулумбика.
Молла волча цо дийша хиннад Ленинградерча хьехархой паччахьалкхен института малхбоалерча факультете, Iомабаь а кIоаргбаь а хиннаб Iарбий мотт. Бусалба динца, иманаца, эзделца, гIулакхаца болаш кхебаьб цо ший дезал.
Цо хьабенача къахьегама наькъа теркам беш, дукха паччахьалкхен совгIаташ деннадар цунна. Царех яр ГIалгIай Республикан «Карахдаьннарех» яха орден. «ЦхьоагIо бахьан долаш» яха ООН орден, «Къахетам» яхача дунен халкъашта юкъерча организаце «Халкъий доттагIал» яха медаль, Даьймехка а гIазкхашта хьалха а карахдаьннарех яха хьалхара дозал дола Сийлен орден, кхыдараш. Из вар Наьсар-Кертерча маьждига имам, ФСК инарал-майор.
Сулумбик-хьажа ше воацаш ва, из кхелхав 2008 шера саькура бетта. Леча хана 70 шу даьнна хиннав Iаламсаг.
Ишттача сага хетаяь яр КъорIа дешарах йола яхь. Цу яхье толаш хилар Селий мехкарча Дербента ислам Iомадеча университетера Курбанов Дауд. ШоллагIа моттиг яьккхар Хасав-Юртарча ислам Iомадеча институтерча аIалама Денильханов Доккас, кхоалагIа Чергизов Адам хилар, из вар Махачкалерча муфтиятера. Цу тайпара хоам бир сога, из яхь вIаштIехьаяккха гIерташ, цига лийннача Шолжерча ислам Iомадеча института болхлочо Шаденаькъан Iаьлас.
