Общенациональная газета
Республики Ингушетия

ГIалгIай Республика цхьайолча законодательни акташта хувцамаш юкъедахьара хьакъехьа

ТIаийцад ГIалгIай Республика

  Халкъа Гуллама                               2023 шера ардара бетта 26 ди

 Статья 1 

«ГIалгIай Республике сага бокъонех волча Уполномоченнех долча», 2017 шера  наджгоанцхой бетта 31 дийнахьарча, №3-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2017 шера саькура бетта 1 ди, аьтинга бетта 20 ди; интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2020 шера аьтинга бетта 30 ди; 2021 шера маьтсела бетта 7 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал  (www.pravo.gov.ru), 2022 шера тушола бетта 4 ди; интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2022 шера кIимарса бетта 14 ди)  хувцам юкъехьо Iобелгалбаь чулоацам болча 8 даькъаца тIатохар а деш:

«8. Уполномоченни бехктокхамах кIалхара воалийт доазув тохараши бехкамаши, дIадехараш лора ца дарах, укх Законо Федеральни законо, кхыдолча федеральни законаша лоIамаш совцадар къовсам соцабар декхараш кхоачаш ца дарах коррупцена духьале яра декхарашта, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар цун низ дIа ца кхоачаш хьалаш долга тохкамо белгалдаь хилча, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяй 3-6 доакъоша белгалъяьча аргIанца нийса; 

Статья 2 

«ГIалгIай Республике коррупцена духьале ярах» долча 2009 шера тушола бетта 4 дийнахьарча, №8-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (газет «ГIалгIайче», 2009 шера тушола бетта 12 ди; 2011 шера ардара бетта 6 ди; 2013 шера тушола бетта 12 ди, оагIой бетта 7 ди; 2015 шера бекарга бетта 2 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2016 шера тушола бетта 30 ди; 2017 шера тушола бетта 7 ди, аьтинга бетта 20 ди; интернет-газета «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2018 шера оагIой бетта 29 ди; 2020 шера аьтинга бетта 30 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2021 шера оагIой бетта 27 ди) юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш:

1) 132 статье:

а) 1 даькъе дешаш «нагахьа санна кхыдар федеральни законо оттадаь деце, ГIалгIай Республика законо оттаяьча аргIанца нийса» хувца дешашца «федеральни законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача»;

б)  4 дакъа укх редакце дIаязде: 

«4. ГIалгIай Республика паччахьалкхен е муниципальни дарже вола саг, цо коррупциорнни бокъонаш толхаяр бахьан долаш цох тешам боврах, из къахьегаш хиннача паччахьалкхен органо (моттигерча шедоалдара органо) даржера дIаваккхарах (полномочеш совцаярах) дола сведенеш чуоттаду цох бола тешам боврах балхара дIабаьхарий реестре, «Коррупцена духьале ярах долча» Федеральнои закона 15 статье белгал ма дарра.»;

2) 137 статьяй 2 даькъе дешашта «укх статьяй» тIехьа тIатохар де дешашца «федеральни законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача»; 

3) 15 статьяй 3 дакъа Iобелгалъяьча редакце дIаязде:

«3. Нагахьа санна укх укх статьяй 2 даькъаца нийса, муниципальни образованешта керте латтараша а моттигерча администрацей керте латтараша а доазув тохараши бехкамаши, дIадехараш лора ца дарах,  лоIамаш совцадар къовсам соцабара декхараш кхоачаш ца дарах коррупцена духьале яра декхарашта гучадаьлча, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар цар низ дIа ца кхоачаш хьалаш долга тохкамо белгалдаь хилча, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяйца белгалъяьча аргIанца нийса, нагахьа санна кхыдар федеральни конституционни законашца, федеральни законашца белгалдаь деце. ГIалгIай Республика Мехкдас заявлени лу белгалбаьча наьха полномочеш ханал хьалха совцаярах е кхыча тайпара дисциплинарни бехктокхаме озарах, аргIа йола соцам тIаэца уполномоченни йолча моттигерча шедоалдара органага е суде.». 

Статья 3 

«ГIалгIай Республике хоржамий системах долча» 2016 шера тушола бетта 28 дийнахьарча, №10-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона  (Официальни бокъон хоама  интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2016 шера тушола бетта 30 ди; интернет-газета «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2021 шера маьтсела бетта 7 ди, аьтинга бетта 2 ди; 2022 шера кIимарса бетта 14 ди, оагIой бетта 6 ди; 2023 шера бекарга бетта  6 ди) 3 статье юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш:

1) 8 даькъа 1 пункте дешаш «комиссен доакъашхочо Российски Федераце гражданство йоайича, хьаийцача» хувца дешашца заменить словами «комиссен доакъашхочун Российски Федераце гражданство соцайича е хьаийцача»;

2) тIатохар де Iобелгалбаь чулоацам болча 192 статьяйца:

«192. Комиссен дош отта, массазарча (штатни) кIийлен тIа къахьега  доакъашхо бехктокхамах кIалхара воалийт, доазув тохараши бехкамаши, д1адехараш лора ца дарах, укх Законо Федеральни законо, кхыдолча федеральни законаша лоIамаш совцадар къовсам соцабар декхараш кхоачаш ца дарах коррупцена духьале яра декхарашта, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар цун низ дIа ца кхоачаш хьалаш долга тохкамо белгалдаь хилча, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяй 3-6 доакъоша белгалъяьча аргIанца нийса.». 

Статья 4

«ГIалгIай Республика Халкъа Гуллама депутата статусах долча», 2004 шера кIимарса бетта 8 дийнахьарча, №18-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (газет «ГIалгIайче», 2004 шера, кIимарса бетта 13 ди; 2006 шера, саькура бетта 28 ди; 2007 шера, аьтинга бетта 21 ди; газет «Сердало», 2008 шера, наджгоанцхой бетта 10 ди; газет «ГIалгIайче», 2011 шера, аьтинга бетта 7 ди; 2012 шера, оагIой бетта 11 ди; 2013 шера, аьтинга бетта 15 ди; 2015 шера, саькура бетта 5 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2016 шера, кIимарса бетта 4 ди; 2018 шера, саькура бетта 27 ди, оагIой бетта 4 ди, 2019 шера, аьтинга бетта 7 ди) интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2019 шера, оагIой бетта 2 ди; 2020 шера, аьтинга бетта 23 ди, аьтинга бетта 30 ди; 2021 шера, кIимарса бетта 6 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2022 шера, тушола бетта 4 ди; интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2022 шера, кIимарса бетта 14 ди, оагIой бетта 6 ди; 2023 шера,  бекарга бетта 25 ди) юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш:

 «Депутат бехктокхамах кIалхара воалийт доазув тохараши бехкамаши, дIадехараш лора ца дарах, укх Законо, Федеральни законо, кхыдолча федеральни законаша лоIамаш совцадара, къовсам соцабара декхараш кхоачаш ца дарах, коррупцена духьале яра декхарашта, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар цун низ дIа ца кхоачаш хьалаш долга тохкамо белгалдаь хилча, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяй 3-6 доакъоша белгалъяьча аргIанца нийса.».

Статья 5

 «ГIалгIай Республике муниципальни хоржамех долча» 2009 шера  аьтинга бетта 8 дийнахьарча, №24-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона    (газет «ГIалгIайче», 2009 шера аьтинга бетта 11 ди, ардара бетта 15 ди;  2010 шера тушола бетта 2 ди, аьтинга бетта 22 ди; газет «Сердало», 2010 шера лайчилла бетта 9 ди; газет «ГIалгIайче», 2011 шера аьтинга бетта                  7 ди, кIимарса бетта 9 ди, тов бетта 8 ди, ардара бетта 6 ди; 2013 шера саькура бетта 12 ди; 2014 шера лайчилла бетта 8 ди; 2015 шера бекарга бетта 2 ди, маьтсела бетта 14 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2015 шера оагIой бетта 14 ди; 2016 шера оагIой бетта 29 ди; 2017 шера ардара бетта 2 ди, ардара бетта 31 ди; интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2019 шера тушола бетта 11 ди, тов бетта 9 ди; 2021 шера аьтинга бетта 2 ди; 2022 шера кIимарса бетта 14 ди; 2023 шера тушола бетта  3 ди) 6 статьяй 8 даькъе юкъехьо Iобелгалбаь хувцам, дешаш «уж хьадоаладе деза из вIашагIъеллача дийнахьа денз цхьан шерал кIезигах йоаца ха яьлча» хувца дешашца «хоржамехи референдумехи долча законодательствас белгалъяьча хан - йовкъашка».

Статья 6

«ГIалгIай Республика ТIахьожама-лархIара палатах долча» 2011 шера тов бетта 28 дийнахьарча, №27-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (газет «ГIалгIайче», 2011 шера тов бетта 29 ди; 2013 шера оагIой бетта  7 ди; Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2017 шера оагIой бетта 20 ди; 2022 шера тушола бетта 4 ди) юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш:

1) 7  статьяй 5 даькъа тIатохар де, 9 пунктаца Iобелгалъяьча редакце дIа а язъеш:

«9) ТIахьожама-лархIара палата Председатель, Председателя, заместитель, аудитораш мукъа бутт бехктокхамах, цар доазув тохараши бехкамаши, дIадехараш лора ца дарах, къовсам ца хилийтара а лоIамаш лора ца дарахи, «Российски Федераце субъектий а муниципальни образованей а тIахьожама-лархIара органаш вIашагIйохкареи цар къахьегамеи юкъарча принципех долча», 2011 шера саькура бетта 7 дийнахьарча, №6-ФЗ йолча федеральни законаца а кхыдолча федеральни законашца а нийса оттадаь дола дIадехараш лора ца дарах, коррупцена духьале яра, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши лора ца дар, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар лоархIаш да, цар кара доаца хьалаш оттарца, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяй 3-6 доакъоша белгалъяьча аргIанца нийса.»;

2) 20   статьяй 7 даькъа 6 пункта тIатохар де дешашца «2011 шера саькура бетта 7 дийнахьарча, №6-ФЗ йолча «Российски Федераце субъектий а муниципальни образованей а тIахьожама-лархIара органаш вIашагIйохкареи цар къахьегамеи юкъарча принципех долча».

Статья 7

«ГIалгIай Республика паччахьалкхен граждански службах долча», 2005 шера лайчилла бетта  30 дийнахьарча, №45-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (газет «ГIалгIайче», 2005 шера, оагIой бетта 3 ди; 2007 шера, аьтинга бетта ди; 2009 шера, ардара бетта 24 ди; газет «Сердало»,  2011 шера,  наджгоанцхой бетта 15 ди; газет «ГIалгIайче», 2011 шера, ардара бетта 6 ди;  2012 шера,  оагIой бетта 27 ди; 2013 шера, оагIой бетта 7 ди; 2014 шера,  тушола бетта 7 ди; 2015 шера, бекарга бетта 2 ди; 2016 шера, лайчилла бетта 29 ди;  Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru) 2017 шера,  бекарга бетта 26 ди, ардара бетта 31 ди; 2018 шера саькура бетта 27 ди; газет «Сердало», 2021 шера аьтинга бетта 3 ди; интернет-газет «Г1алг1айче» (www.gazetaingush.ru), 2023 шера кIимарса бетта 7 ди) юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш:

1) 11 статье: 

а) в части 5 даькъе дешаш «бакъдоаца е» дIа а даха тIатохар а де дешашца «, федеральни законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача»;

б) тIатохар де Iобелгалбаь чулоацам болча 51 даькъаца:

«51. Укх статьяй 5 даькъача белгалдаь ховшшехьа бакъдоаца сведенеш даларп бокъо толхаяр да, граждански служащи граждански службера дIаваккхар кхоачашдеш.».»;

2)  111 статье:

а)  3 дакъа Iобелгалъяьча редакце дIаязде:

«3. Граждански служаще ший расходех, иштта ший дезала расходех дола сведенеш, нагахьа санна цу тайпара сведенеш дIадалар ца хилча даргдеце, е ховшше диза доаца сведенеш дIадалар бокъо толхаяр да, граждански служащи граждански службера дIаваккхар кхоачашдеш,  федеральнии законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача.»;

б) тIатохар де Iобелгалбаь чулоацам болча 4 даькъаца:

«4. Граждански служаще укх статьяй 3 даькъача белгалдаь,  ховшшехьа бакъдоаца сведенеш даларпа бокъо толхаяр да, граждански служащи граждански службера дIаваккхар кхоачашдеш.».

Статья 8 

«Муниципальни даржашка отта ловча гражданаша, муниципальни даржашка болча наха шоай пайдаех, расходех, рузкъахи рузкъан кепе долча рузкъан декхарехи, иштта ший сесага (маьра) а кхенза долча берий а пайдаех, расходех, рузкъахи рузкъан кепе долча декхарехи дола сведенеш дIадалара аргIан, белгалдаь сведенеш бакъдий а дизза дий а хьожаш, коррупцена духьале еш, ГIалгIай Республика муниципальни даржашка болча наха доазув тохараш, бехкамаши шоай декхараш кхоачашдой хьажара аргIан  хьакъехьа  долча», 2017 шера оагIой бетта 5 дийнахьарча, №49-РЗ йолча ГIалгIай Республика Закона (Официальни бокъон хоама интернет-портал (www.pravo.gov.ru), 2017 шера оагIой бетта 7 ди; 2020 шера бекарга бетта 3 ди; 2021 шера бекарга бетта 1 ди; интернет-газет «ГIалгIайче» (www.gazetaingush.ru), 2022 шера кIимарса бетта 14 ди; 2023 шера наджгоанцхой бетта 11 ди, аьтинга бетта 27 ди) юкъехьо Iобелгалдаь хувцамаш: 

1) 1 статьяй 52 даькъе дешаш «ховшшехьа а харц дола е диза доаца» хувца дешашца «ховшше а диза доаца, федеральни законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача е ховшше а бакъдоацараш дIадалар»; 

2) 2 статье:

а)  15 даькъа 2 пункт Iобелгалъяьча редакце дIаязъе:

«2) «сведенеш дIа ца далар, е ховшшехьа а харц дола е диза доаца» хувца дешашца «ховшше а диза доаца, федеральни законаша оттаяь моттигаш ца лаьрхIача е ховшше а бакъдоаца сведенеш дIадалар;»;

б) 16 дакъа Iобелгалъяьча редакце дIаязде:

«16. Нагахьа санна муниципальни даржерча саго, доазув тохараши бехкамаши, дIадехараш лора ца дарах, лоIамаш совцадар къовсам соцабара декхараш кхоачаш ца дарах коррупцена духьале яра декхарашта гучадаьлча, нагахьа санна цу тайпара доазув тохараш, бехкамаши дIадехараши, иштта цу тайпара декхараш кхоачаш ца дар цар низ дIа ца кхоачаш хьалаш долга тохкамо белгалдаь хилча, «Коррупцена духьале ярах долча», 2008 шера оагIой бетта 25 дийнахьарча, №273-ФЗ йолча Федеральни закона 13 статьяйца белгалъяьча аргIанца нийса, нагахьа санна кхыдар федеральни конституционни законашца, федеральни законашца белгалдаь деце. ГIалгIай Республика Мехкдас заявлени лу белгалбаьча наьха полномочеш ханал хьалха совцаярах е кхыча тайпара дисциплинарни бехктокхаме озарах, аргIа йола соцам тIаэца уполномоченни йолча моттигерча шедоалдара органага е суде.». 

Статья 9

Ер Закон низаца чIоагIденна болх бе долалу, ер официально кепатеха итт ди чакхдаьннача дийнахьа денз.

ГIалгIай Республика

          Мехкда            Келаматнаькъан М.М.

   2023 шера «2» ди лайчилла бетта

№ 72-рз.