Ерригроссийски яхье дакъа лоацаш ба наьсархой
Чакхбаьннаб эрсий культурах йолча сочинене районашкарча дешархошта юкъера къовсам
Цхьа бутт гаргга ха я вай дахача Россерча школашка дешача берашта юкъе дикагӀа сочинени язъяра яхь дӀакхайкаяь. Шин тайпара лостам болаш ба культуранна хетабаь из йоазон болх. Хьалхара лостам — хьай къаман культурах эрсий меттала; шоллагӀбар — эрсий культурах гӀалгӀай меттала. Укх деношка чакхдаьннад цун районни дáкъа. Дешара Наьсарерча урхаллено техкад цунна юкъе дакъа лоацаш хиннараша яздаь балхаш. Берригаш 28 болх хиннаб тайп-тайпарча юрташкарча школашкарча, Лоаман кадетий корпусерча дешархоша кхеллараш. ТӀехьарча хана хьинарегӀа дакъа лаца болабеннаб цу тайпарча яхьашка Буро кӀалхарча, ТӀой-Юртарча, Яндарерча, Эккажкъонгий-Юртарча, Ӏаьлий-Юртарча, Пхьилекъонгий-Юртарча, Сурхо тӀарча школашка деша багӀараш.
Эрсий культура а Россе дахача къамий культураш а Ӏалаьмате йӀаьхий а хоза а я. Царна чудоагӀа литература, театраш, кино, цирк, ширача заман чухьа лелабаь а тахан лелабу а тӀабувхабу гӀирс, халхараш, иллеш, ашараш. Духхьал цхьа кино хьаийцача, из чулоацаш арадаьнна «Кинон бӀаь шу» яхаш книжка да. Балета хетадаь бӀарчча энциклопеди да. Ала деза, цу тӀа вувцаш вай мехкахо, Пермерча театре болх баь, хӀанз селий мехка къахьегаш вола Оздой Муса хилар. Культуранна чуйоагӀа эздела дешашца ювзаенна моттигаш а. Мел тамашийна а кӀоарга маӀан долаш а хиннад вай къаман кагийча наха, мехкараша воккхагӀвар лархӀар, даь-наьна сий дар, саг ехар, нускал цӀадоаладар, захалаш лархӀар, кхы а массагӀа да уж.
Наьсархошта юкъерча яхье котбаьннараш белгалбаьннаб. Хьалхара моттиг яьккхараш бархӀ саг ва. ГӀалгӀай культура эрсий меттала хьагойтарашта юкъе толаш хиннаб Кхоартой Лейла (Буро кӀалхара № 1 йола СОШ), Албохчанаькъан Омар (Лоаман кадетий корпус), Коазой Мухьмад (ТӀой-Юртара № 4 йола СОШ), Циздой Мухьмад (Эккажкъонгий-Юртара № 5 йола СОШ). Эрсий культура гӀалгӀай меттала йийцарашта юкъе хьалхле яьккхай Муцолганаькъан Хаде (Сурхо тӀара ООШ), Хутенаькъан Адама (Лоаман кадетий корпус), ГӀоандалой Раянас (Яндарера № 2 йола СОШ), ЧӀасанаькъан Фаризас (Яндарера № 3 йола СОШ). Кхы а итт сага шоллагӀа, кхоалагӀа моттигаш яьхай, юхебисараш дакъа лоацаш хиннараш санна белгалбаьхаб. Уж а итт саг ва.
Сатувса безам ба, наьсархоша республике хургйолча а мехка хургйолча а цу яхьашка цхьадола толамаш доахаргхиларах.
