Шаьрача наькъо сапаргӀатадоаккх
Мичахьа кхаьчаб ши юрт ювза никъ?
ГӀалгӀайчен Къулбехьа ядача юртех хозагӀчарех я Ӏаьлий-Юрти СурхотӀеи. Хетаргахьа, цхьан хана (20-ча, 30-ча шерашка) царна юкъе уж екъаш доазув а хиннадац. Уж хоза ши моттиг а шергара шерга вӀаший гаргайодаш; керда боахамаш, паччахьалкхен балха моттигаш хьалъеш, шоайла вӀашагӀкхета сихъенна йодаш санна хеталу. Вешта, царна юкъе уж ювзаш бола никъ бола-м дикка ха я. Цо наьха мо аттача даьккхад Ӏаьлий-Юртара Сурхо тӀа е Сурхо тӀара Ӏаьлий-Юрта баха безаш моттиг эттача наьха гӀулакх, хьош бола никъ. Ха дӀа мел йода хӀама тишлу, къалу. Иштта боха болабеннабар ши юрт хотташ бола никъ а. Вай паччахьалкхено а машиний наькъий Министерствос а лаьрхӀар бувцаш бола никъ тоабаь ца Ӏеш, беррига хьал а баьккха, кердабар Ӏобилла. ЛаьрхӀар кхоачашде наькъахой дӀаболабелар соахка гурахьа.
Кхыча дешашца аьлча, цхьа шу ха я цигара балхаш дӀадоладаь. Из моттиг дукха ювцандаь, шедар сай бӀаргашца го вахар со цига. Шиннахьа-кхаьннахьа чуийнна къахьегаш бар тайп-тайпара говзалаш йола болхлой. ЦаӀаш жагӀа биллача новкъа шерача наькъа доазув къоастадеш, арматура ӀочуегӀа а йогӀаш а бар; шоллагӀбараш камазашца Ӏи гӀетташ бола асфальт тӀакхухьаш лелар; кхоалагӀбараш из Ӏобуллача болх беш бар; биълагӀбараш - никъ шаьрбеш, ӀотоӀабеш… Кхы а дӀабӀаьхбе мегаргбар деча балхий мугӀ.
Къаьнара асфальт хьалбаьккхачул тӀехьагӀа, цига жагӀа биллаб, ӀотоӀабеш къахьийгад. Цу даькъе цхьадола гӀо ду укхаза гӀолла лелача машинаша а. Берригача наькъа дӀоахал 4 километри 800 метри да. Цох 3 км 400 м хьалхара булла асфальт билла баьннаб, шозлагӀа тӀабуллар 1, 5 км биллаб. Беррига никъ чакхбаккха безаш ба ер шу чакхдалале. Дувцача даькъ тӀа къахьегаш вола болхло верригаш итт ва. Цар Ӏобулла жагӀа, асфальт дӀанийсбеш дикка гӀо ду. Ха хоза латтача хана, хаоттам талхале ма хулла сихбенна къахьегаш ба цигара нах. Дикка техника я новкъа къахьегаш, царех я 3-4 экскаватор, 3 грейдер оала трактораш, жагӀа а асфальт а ӀотеӀабу 5 каток, асфальт Ӏобуллаш лела 2 трактор, иштта кхы дӀахо.
ДукхагӀча даькъе, сона цу дийнахьа байнараш хана боккха боаца, юкъера ханаш йола а къона а нах бар. Масала, царех вар болхло ЧӀимхьилганаькъан Хьасан, асфальт Ӏобуллача тракторца болх бу вежарий БасхановгӀар Салмани Сулеймеи, Ӏобилла никъ ӀотоӀабеш лела Пхьеденаькъан Масхуд, кхыбараш.
Хьал-Ӏо тӀехъювлача машинаша новкъарле ергйоацаш, ханна йола гӀармаш (знакаш) оттаяьяр наькъахоша, бакъда беррига никъ билла баьлча, цун йистошка гӀолла кхыдола гӀирсаш латтаргда, басарашца белгалъяь хургья дехьа-сехьа вувла моттигаш, дувцачох, керда хьаяьча №5 йолча ишколанна юххе светофор оттае лерхӀ. Из шеддар дергда, хӀанз шозлагӀа тӀабилла дӀаболабаь асфальт билла баьлча.
Наькъаш дехкача наьха болх атта бац, из дика гуш да Хамхой Элмарзий Ахьмада «Наькъашдехкарашка» яха байт йийшача, из Ӏомаю ишколе 7-ча классе дешаш долча бераша. Къаьстта а ахкан хана цар къахьегам хала ба аьнна хет сона, хӀана аьлча Магасе эггара бӀайхагӀа болча бетта болх беш боахка кагийнах а царна хулаш йола хало а яйнай сона. Цудухьа воаш новкъа долхаш-доагӀаш уж дагалоацаш, царна баркал оалаш а маьл кхайкабеш а хила деза вай.
