Дехкий лазар
ГӏалгӀайчен лораша хьалхадоаккх, дехкий лазар унзара хилар
Шелал эттача массадола дийна хӀама йӀовхалгахьа гӀерташ хул. Иштта да коашкарча дийнатий хьал а. Из дика довзаш да юрта бахача наха; къаьстта шоай доалахьа хьайбаш, оалхазараш леладерашта; коашка баьцадаараш, сомаш болчарна. Цу дерригача гӀулакхашта коа эшаш да подвалаш, ялат чулеладу доаш, яьшкаш, кхийнаш. Къаьстта цу моттигашка шелал эттачул тӀехьагӀа, чугӏарташ хул дехкий: цига йӏовхал санна яа хӀама а кораю царна. Цул тӀехьагӀа, таро яле, уж цӀагӀа а чудоал. Миччахьа мара уж цахиларах ха дезаш да сага, цар могашала доккха зе делга. Мишта ховргда из сага, сенах лоравала веза дийцар ГӏалгӀайчен унахцӀенон Министерствос тха корреспондентага.
- Дехкаша вирус дахь, геморрагически лихорадка оалаш дола (ГЛПС), е наха юкъе оалаш долчча беса, дехкий лазар. Миштад из?
- Геморрагически лихорадка оалаш дола лазар да - вирус, из хьоаду хантавирусаша, дахко царг техай аьнна хьовш дац из, хьахьоаду цар йитача тӏоадало, иштта (чишо, цар шодо) е цар бӏехъяьча хӀамашка гӀолла. Унзара ба кхыметтел дом а, из вирус доалла: Кхий чу, подвалашка, е тхов тӀа лостам беча хана, из вай садоахаш феца хьалчуоаза тарлуш да.
- Мишта хул из хьакхийтта саг?
- Хьалхара цох цамогаш хилар тувладе йиш я шелал кхийттача санна хеташ долча хьалаца; юкъ, бӀаргаш лазаш, дегӀ кӏаьдденна, цхьайолча хана дог керчадеш, дегӀа хӀамаш хьатӀаетташ.
Из юххьанцахьа дар мара дац. Цу лазаро жамараш хӀалакду, дарба ца дича, халача лазарашка а кхоачаву.
- Фу де деза из хургдоацаш?
- ЦӏагӀа цӀено лелае еза, иштта боахамашкарча моттигашка а, кхыйолча гӀишлошка. Юхейита йиш яц нувхаш, даараш. Кхачан даараш дӀакъайла леладе деза. Цкъа хьалхагIа, лостам бе дIаоттале, дом тӏоадабе беза «бекъа» нув ца хьокхаш. Дом чубола моттиг маска а, кулга[йоахкоргаш а ехка мара цӀенъе йиш яц.
- Фу де деза хьалхара цамагар хоаделча?
- Геттара сиха лорага ваха веза, ше дарба де ца хьожаш, шийна «хеттача» тайпара», - аьлар лораша.
Дехкий лазар меттел, моллагӀа дола вируса лазар а кхераме да, цудухьа лораш юкъебахка безаш а да. Лоралуш хила.
