«Россеташа» 3 млрд сом дӀахьожадаьд 2023 шера Къилбаседа Кавказе тоаду балхаш дара йола программа кхоачашъе
«Россеташ» яхача ток лоаттаерий гӀишлош 2023 -2024 шера гуйран-Ӏан заманга кийчъяра болх, Къилбаседа Кавказа федеральни даькъ тӀа (СКФО), лаьрхӀа хиннача беса дӀахьош ба. ДӀадахача шера хинначул 8% дукхагӀа деннад тоадара балхашта луш дола ахча. Селий мехка, электричество тешаме хургйолаш, кхы тӀа балхаш дӀахьош да.
Цунах дийцар, Минеральни Воде ваха волаш РФ энергетика министра Шульгинов Николайс дӀайихьача федеральни штабе, «Россети» ПАО керттерча директора Рюмин Андрейс.
Хьалхарча аргӀагIа кхоачашде дезар да, аьлар Шульгинов Николайс, региона Ӏаьдало дика дакъа а лоацаш, дукхача шерашка латташ йола тариф чӀоагӀъяра дош; ток лоаттаю гIирсаш тишденна хиларах, цар ток дӀа-юха хьожаеча даькъ тӀа кхоачамбоацараш нийсдолийт; йоагаяьча сердалах Ӏаьдала боагӀаш бола мах дӀалуш ца хилар а теркалде деза. ТӀехьара тӀа кхоачамбоацараш кхолл доал деш йоацача гӀишлоша (СКФО уж 2 эзар совгӀа я);договор доацаш электроэнерги лелаеш хиларо, цу юкъе майнингови оала болх а болаш.
«Россетей» балха юкъедоагӀаш да 1,7 эзар км тока аьшкасаьргаш, эзар совгӀа подстанцера гIирсаш тоадар. Иштта энергетикаша хьатӀаяьннача баьцех, кхыйолча нувхех цӀенъергья 1 эзар гектар ток чуйоагӀаш йола моттигаш. Эша гIирсаш, царца хила дезар кийча да. 624 аварийно-меттаоттадара йолча тоабаша, 174 моттиге тӀехьара тӀа эшача новкъосталца Ӏалашо а яьй.
Рюмин Андрейс белгалдаьча беса, регионашкара хьал теркама юкъе да токаца Ӏалашо яра даькъ тӀа, иштта гIирсаш тишденнача моттигера хьал а да цунна чудоагӀаш.
Из нийсденнад дукхача хана денз хIама тоаду, инвестице программаш хьаллаьца цахиларах, дукха токаца болх беш йолча организацеша, цу юкъе ЖКХаc, шоай ханнахьа йоагаяьча электричествох Iаьдала ахча хьаденна цахиларах.
«Планах бе безача балхал совгӀа, Селий мехка, цу юкъе Махачкала йолаш, гуйран-Iан заманга боалаш кийчо еш я электричествон комплекса.
Карарча шера 762 млн сома маьха хьалхарча аргӀагIа де дезаш лаьтта балхаш дир. Из доацаш а, цу мехка, ГӀалгӀайче, Нохчашкахьа электричество тешаме хилийтара йола программаш вӀашагӀъехкай»,-аьлар Рюмин Андрейс.
Иштта лаьрхӀад цу программашта моттигашкара а федеральни бюджетера а ахча дала. Проектно-тохкама балхаш дӀахьу «Россеташ Къилбаседа Кавказ» яхача ПАОс ший ахчах, «Россеташ» яхача ПАО гIонца.
СКФО 2023 шера цу тоабанна хьалхашка латта инвестиционни де деза балхаш да моттигашка 18,1 млрд сома маьха. Энергетикаша балха юкъедоахаргда 2,3 эзар км керда тока аьшкасаьргаш,158 МВА низ бола трансформатораш. ЙоккхагӀа йолча проекташта юкъе я 160 МВт низ бола Кузьмински ветроэлектростанци Ставрополе хьаяр, Эльбруса лоамара оахкал доаккха ГӀабартой-Балкхарой комбинат тока саьргех дӀахоттар, «Бичесын-Поляна» 35 кВ тока аьшкасаьргаш тоадар, из эггара Къарший-Черсий лакхагӀа йола лоаман моттиг я.
СКФО ше вахача хана Рюмин Андрейс кхетаче дӀайихьар «Къилбаседа Кавказа Россетий» ПАО, «Россетий» - Къулбехьен МЭС ПАО филиала кулгалхошца.
СКФО ворхӀ моттига доазон тӀа болх беш я «Россети» - Къулбехьен МЭС ПАО филиал, «Къилбаседа Кавказа Россеташ» яха цхьанкхетар, иштта «Чеченэнерго».
Цу урхаленна чуйоагӀаш я 31,7 эзар подстанци, 28,5 эзар МВА низ бола трансформаторни подстанцеш, иштта 145,5 эзар км тока аьшкасаьргаш.
