Республике гӀолла йолча Росприроднадзора урхаллен кулгалхочунца Бекбузаранаькъан ХӀаронаца кхетаче йолаш; Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлас хьалхадаьккхар; предприяти хьалъе лерхӀача моттиге, хьалхара кхера буллаш дола вӀашагӀкхетар хургда, аьнна. «Цу проекто таро хулийтаргья, дукхача хана денз наха сатийса цӀена хий хилийта, из лаьрхӀа я бахача наха а иштта гӀишлошта а хий цӀендара.

ХӀанз сихденна гӀишлон балхаш дӀахьош, дешара, доалахьара гӀишлош хьалъеш латтача хана, къаьстта лорий урхалленашка, из хьал доаггӀача беса латташ хила деза, цу юкъе канализаци а», - аьлар Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлас. Проект 2023-2025 шерашка кхоачашъе лаьрхӀа я, цига дӀадода ахча 100 млн сом да, цу юкъе 30 млн юххьанцахьа дӀачулуш дар а долаш.

ЛоархӀаме да, цига наха хьабе болх хиларал совгӀа, хий цӀендеш йола моттиг вай хургхилар, из дош цу тайпара предприяти хьаярца кхоачашдаь даргда. ГӀалгӀайчен Кулгалхочо белгалдир; массайолча мотигашта цу тайпара хий цӀендеш йола гӀишлош хила еза, аьнна. Тахан латтача хьалашка, экологически таронаш хулийташ бола болх бувцача хана, хьалхарча аргӀагӀа лоамарча кхален теркам тӀабахийтар, цига тамашийна вӀовнаш, Ӏалама хьалхара хозаленаш лораеш хиларах. Хий цӀендеш йола гӀишло хьалъяр эшаш да хиш а кхыйола Ӏалама моттигаш а цӀена хилийтара. 

Керттердар да, уж гӀишлош лерттӀа лелаеш хилар. Из эггара лоархӀамегӀа дар да, ГӀалгӀайчен Кулгалхочунца кхетаче йолаш дийцача къамаьле белгалдир, вахаре нийслуш йола нувхаш хи чу тувсар лаьрххӀача болхлой тӀахьожам лоаттабеш хила деза, иштта къовсам лоаттабе беза, бокъонаш телха а еш, хьу тедаш барашца.

Белгалду, мехка кхоъ хий цӀендеш йола гӀишло хилар, уж Наьсаре, Магасе, Илдарха-ГӀалий тӀа я. Экологически оагӀув лораяр лоархӀаме а ца хаддаш кхоачашде дезаш а да.