Вайна тахан дика гуш да, гонахьарча Ӏалама хьалаца ювзаенна цхьаболча наьха уйлаш мел харцахьа хул. Къаьстта зувш да из экологен хьал, Ӏалам лораде дезача, нувхашца.

Лоаман моттигашка тахан салаӀа ухараш вайх хӀаране гаргара нах, новкъостий, бовзараш, безараш ба.

Шоашта тӀехьа кегар буташ, аре мел я Ӏалама зе деш йола нувхаш йоаржайийя, дӀаухарашта дикка гӀод детта, бехктокхаме оза, яхаш, кхайк вай тахан. ЦаӀаш даггара къахьегама шоатта дӀакхухьаш; шушаех, пакетех, тайп-тайпарча нувхех Ӏалама моттигаш цӀенъеш леле а; вожаш, вӀалла сагота боацараш, тӀеххьа из кегар юха Ӏобоаржабеш, бокъоца дола хьайба санна лел. Дукха ха йоацаш, ГӀажарий-Юртарча Эса гонахьара моттигаш цӀенъе арабаьннача Ӏаламах дог лазараша 300 совгӀа гали нувхаш гулйир цигара. ЧӀоагӀа дика, хам баь варгвоацаш гӀулакх да цхьан оагӀорахьара; хӀаьта шоллагӀа оагӀув хьаийцача, шоашта тӀехьа бӀеха лар юташ дӀаухараш вӀалла кӀезигагӀа хилац.

Цу мугӀарерча наха «дарба» де тӀехьа да! Бакъда, хоза наьха санна гӀод детташ, бехктокхаме оза беза уж, вӀалла юха ца къахкаш. ЛерттӀа кхетам бола, нийса уйла ю тӀехье я тахан вай кхее езар! Берий бешамашка, ишколашка, вузашка, болх беча моттигашка; даггара дӀадувца деза, аренаш цӀена лоаттаяр, шийна тӀехьара кегар дӀабахар хӀаранега кхоачаш декхар долга! Цхьан мехка дезал ба вай дерригаш. Из тайпара хӀама леладе эхь хетаргдолча тайпара, кхебе беза бахархой! ДӀахайта деза, нувхаш Ӏокхувсаш дӀаахар ши шай мах боацача сага гӀулакх долга, из хӀама леладеча сага сий, яхь йоацилга! Иштта дӀахайта деза, мел хоза да, цӀенача Ӏаламца дог ловзаш, шийна Дала денначун хам беш, гонахье лораеш, вахар! 

Сагах эздий саг веш долча гӀулакхех да га дӀайогӀар, Ӏалама куц доадеш яда нувхаш дӀаяхар, ший мохк хоза лостам лоаттабеш лорабар, болх беш йоаца батарейкаш лаьрххӀача моттиге дӀачутелар, хьай цӀагӀара кӀур араухача турбанна фильтр оттаяр… Дувца эттача, дукха да уж-м! ДикагӀа йолча машенаца хи тӀа ваха, цхьа гув шашлыкаш диа, Ӏайха мел боаржабаь кегар цига аллийта дӀавахар Ӏовдала, ираз дайна гӀулакх да! Хье цхьаккха тайпара яхь йоацаш, эхь лорадеш саг воацилга дӀагойт Ӏа. Иштта дувцаш кхебе беза тахан кхувш латтараш, тӀаккха, цхьа 10-15 шу даьлча, Ӏаламца лерхӀам бола, яхь йола тӀехье ураотта мег вай!

ЦӀена вахар, хозал лораяр сага дегӀаца хиланза яргйоаца оамал йолга Ӏочудолла деза царна, бера хана денз. Дикка къахьегам эшаш болх ба из. ХӀара цӀагӀара, ишколера, берий бешара хьаба безаш; боккха, лоархӀаме болх ба из. Иштта мара аьттув баргбац вай Ӏалама хьал тоаде! Иштта бараш ца кхебойя, фу хургда аргда цхьанне… Цунга аргдар аз, хана йӀоахал, цӀена фо ахча телаш ийде дезаргда-кх хьа, хьо лерттӀа садаха безам болаш вале… Дуккхабараш белабала тарлу аз аьнначох; сов тӀехдаьнна къамаьл да, аьнна. Бакъда, цаӀ-м да шоана, бера хана Шолжа чура хий мелар аз, хӀаьта тахан мала хий ахчах ийдеш вах со. Са бера хана баьхарашта вӀалла а моттацар, укх таханарча ден тӀа шоаш кхоачарг ма бий, аьнна…