ХӀара гӀа мел боаккхача хана «гӀарчӀ, гӀарчӀ» оал когашта кӀалха… Бокъонца укх лаьтта гӀолла доацаш, цхьаннахьа Марса тӀа лелаш санна хеталу. ДӀа-хьа хьежача цаховш зийна а, цхьа новцӀолг, кӀормац, шолкъа, дахка гургбац хьона. Оалхазарий оаз яц хьахозаш. Зунгаташ да-кх даггара из Ӏаьржденна лаьтта аратувсаш, шоай боарзаш цӀендеш, мукъадоахаш доахкаш. Гувна кӀалха, дукха хьандаргаш, кхыйола кӀотаргаш ягӀаш хиннача моттигах а Ӏаьржа лаьтта мара хӀама дисадац.

Эггара чӀоагӀагӀа кхийрар, кхайкадаьр да хьахиннар. Дукха зӀамига оалхазараш, цар кӀоригаш, бӀенаш дайнад. Аренашка цхьацца хӀамилгаш юаш дахаш долча царех хӀама дисадац, массадолча хӀаман гӀар йижай цига.

Цхьа шу ах шу даьлча, даржа доладалар кхерам ба хьунагӀара лазараш, американски кӀормац, иштта кхыдола, наха шоай бешамашка царна духьала болх лелабу зе деш дола хӀамаш.

Бахьанаш дувца велча, уж дукха да, тайп-тайпара а да, къоастам бе хала долаш. Ӏалама моттигашка гӀолла сурташдоахарг, турмал, е смартфон беелле гобоах оаха еррига моттигаш тохкаш, мичахьа фуд хьожаш, новцӀолг, хьазилг кхера ца де хьожаш.

Ма дарра аьлча, дега чӀоагӀа тоам беш, самукъа доалийташ хӀама да из. Иззал дийнаташ, хозаленаш адамашта Ӏаламца хьакхеллача Низ болча АллахӀа хоастам бе волалу хьо. ХӀаьта хӀанз дукха ха езаргья, дукха догӀаш, лоа деначул тӀехьагӀа из деррига юха дийнденна дӀаотта.

ТӀадоагӀача шера цӀи яржара кхерам хӀанз санна болаш хургба аьнна хет сона, хӀана аьлча адам, лаьтта, моттигаш тахан яраш хургья. ХӀана лорадац вай хӀама, аьнна, хет… Массахана хиннача беса, цӀи яржаргйоацаш, лаьттан оасаш аьха Ӏодахка мегаций трактора нохарца. Из вай леладоре, кӀеззига паргӀатагӀа хургдар вай дега. Деррига а сага кхетамгара, цунна дӀабеннача, цо хьаийцача хьехамгара долалуш да. Ӏалам, Ӏаламца дувзаденна мел дола хӀама лораде эггара хьалха ишколе Ӏомаву.

Ерригача классаца аренашка, хьун моттигашка кхувлаш, цигара гаьнаш, баьцаш, дийнаташ довзийтар тхона, хьалхадоахар; Ӏаламца Дала адама мел дукха хозаленаш еннай; из деррига сага чӀоагӀа лораде дезилга. Дас, нанас, хьехархоша дӀадувца дезаш хӀама да из, бера хана денз. ХӀара баьцилг, дийнат ший фу долаш, овла болаш, цхьацца гӀулакха эшаш долга кхетаде деза, цу хана денз.

Тахан латтача хана, геттара чӀоагӀа доаржаде дезар из гӀулакх берашта, кагирхошта юкъе. Политика, машинаш, ахчаш, керда барзкъаш, тайп-тайпара вӀалла эшаш доаца, пайда боаца хоамаш, керда хьа мел даьннараш дувцарал, доаржадарал совгӀа, экологеца дувзаденнарех дувца деза хӀара цӀагӀа, балха, дешара моттиге. Шоаш дахача моттиге гӀолла шо дӀа-хьа хьежача а, дукха тамашийна хӀамаш зувргда оаш. Буро кӀалха, юрт кхоачалуча моттиге дахача тхона дагадехар цкъа оахош мел зийначох хьоахаде…

Тайп-тайпарча хана бӀаргаяйнай цига огарь - акха цӀе боабашк, тха ковна духхьала Ӏохайна хиннай из, видео яккха тӀехьа кхийнадар. Массехк шу да тха беша керте зӀий яха, шортта фу доаржадаь. ЦӀен уйче йолча моттиге массехказа чулийлхай текъачоапилг, тайп-тайпара цхьа тамашийна кӀормацаш, новцӀолг, бӀуцал, иштта кхыдараш. Картал арахьарча лакхерча моттиге Кавказера лехь, баьццара шолкъа яйнаяр берашта. Ӏан хана коа, мичара доагӀа ца ховш, чуийккхар говза цоги, хӀаьта пхьагал юрта йистерча наькъашка гӀолла гобоахаш лелаш кхийтар тхох.

Коа юкъе дагӀача доккхача бӀара тӀа яхаш хулар зӀамига бов, хӀаьта арзеш, къайгаш, тушолаш массахана гонахьа кхесташ ма йий. Вай массане кхетаде деза: юртарча вахарах шахьарера вахар хьаде йиш яц вай…

Юрта вахача сага гонахьа дукха хоза дийнаташ ма дий. Асфальтаца, цематаца, плиткаца, пластикаца, кизгаца бувзам лелабеш санна; гӀетташ, хьувш, ашараш лекхаш, Ӏимадаш еш мел долча Дала хьакхеллача дийнача хӀамашца цхьа бувзам болаш, терко еш, цар вахар зувш хила деза вай. Доккха дика де воаллаш санна, цу дерригача хӀаман уйла ца еш, етташ йола цӀераш йита, ма доагаде лаьтта, ма йоае лаьтта гӀолла лела дийна хӀамаш, ма доаржаде зулам!

Цхьайолча хана, салоӀаш баьгӀараша шоашта тӀехьара дӀа ца йоаккхаш йитача шушанна бӀайхача маьлха йӀовхал тӀалаьттача, цӀи яла йиш я, цудухьа шоашта тӀехьа цхьаккха хӀама ма йита, ма толхае Ӏалама моттигаш, нувхаш ма йоаржае!

ЗӀамига зе яхаш дола хӀама дац Ӏалама моттигашка; моллагӀа дола, сага башха ца хета хӀама экологена доккха зе деш хул!