«Курхьарс къаьнарча хана вай къаман кхалнаха чӏоагӏа лоархӏаш лелабаь керта тӏара гӏирс ба. Къаман къаьнара истори, культура, ӏадаташ белгалдеш хӏама хиннай из. Вай хьалха хиннача кхалнаха шоай кулгашца хьаеш хиннай курхьарс, бакъда хана йӏоахалца цунца дувзаденнараш дицлуш латтар. Тахан курхьарс ше эггара хьалха хиннача тайпара меттаоттаяр - вай къаман лоархӏаме декхар да», - дийцар «Сердалога» РДНТ кулгалхочун гӏонча йолча Котанаькъан Марема.

Цӏолой Заремай, хьинаре къахьийга, аьттув баьлар курхьарса селханара куц хьаоттаде. Истори, къаман культура тохкаш, къоаношца къамаьл деш дӏабихьа боккха болх ба из. Дешархошта хьалхадаьккхар, курхьарс тхьовра хиннача гӏалгӏай кхалнаьха вахаре малагӏа моттиг дӏалоацаш, малагӏа маӏан леладеш хиннай.

Цӏолой Зарема тӏахьожаш, шоай кулгашца цхьацца балхаш хьаде хьежар кхетаче гулбеннараш. Царех хӏаране эггара хьалха беш болх бар из. Къонача тӏехьено кхетадир, къаман селханарча деношца, къаьнарча истореца дувзаденнараш дийндар, наха юкъе уж лархӏийтар мел эшаш гӏулакх да вай культуранна юкъе.

Цӏолой Заремас тахан чӏоагӏа къахьегаш латт из хӏама доаржаде, массанега хьаллацийта гӏерташ. Культуран гӏулакхех йолча Министерстве ца зувш дисанзар вай бераш къаман истореца иштта лерхӏам болаш, довза гӏерташ хилар.

Министерствонна хьалха латтача Лаьнанаькъан Залинас «Берашта дола ховли-довзалеш» яха Овшанаькъан Мусай книжкаш делар царна совгӏата. Къаман къаьнара ӏадат дийндар мел йоккха моттиг дӏалоацаш да белгалдир цига.

Курхьарсах лаьца дукха дийцад вай къаман юкъе, тайп-тайпарча цунна хетаяьча кхетаченашка, иштта кхыча моттигашка а цӏихеза хиннай вай кхалнаьха курхьарс. Тахан а даггара тохкаш, гучадоахаш латт вай ӏилманхоша, историкаша, иштта кхыбараша цунца дувзаденнараш. Белгалде деза, эггара хьалхара курхьарсаца дувзаденнараш XVӏӏ-ча бӏаьшеренна тӏадолхаш долга. Цох кхетаду вай, из мел къаьнара гӏирс ба. Бӏаь шераш хьалха денз дола цунцара истори дайна дӏадала йиш йолаш дац!

Цхьори яхача лоаман юрта 2022-ча шера корадаьрашта тӏагӏолла дӏаболабир курхьарс меттаоттаяра болх. Малхара кашамаш ӏочухаьрца, цу кӏалха массехк корайир уж цу хана. Кораяь, ювцаш-м республика хьайича денз я из. Республикерча къаман кхоллама Цӏен болхлоша, Котанаькъан Марем хьалха йолаш, боккха болх дӏабихьар из тохкаш. Цу хана соцам а бир курхьарс меттаоттае, дийнъе, аьнна.

Бӏаьшерашкара тахан вайга кхаьча, дӏахо ший хӏама дӏахьош я курхьарс таханарча говзанчий кулгашка, исторе, культуран оагӏонашка. Цӏолой Заремас дӏахьош бола болх мел лоархӏаме ба кхетадеш хила деза вай тахан. Дахалда массахана вай къаман беркате, сийдола истори!