Карарча шера тоае лаьрххӀа хинна еррига юкъара моттигаш тоаяра йолча проектах дола ахаш балхаш даь даьннад вай республикан шахьарашка, юрташка.

23 юкъара моттиг я уж, ийс доал деча даькъ тӀа тоае езараш. Цхьайолча моттиге дукхагӀа, цхьайолча кӀезигагӀа я уж, бакъда гӀадвугаш дар да, хьалха хинна халонаш тӀехьа а юсаш, вай дӀахьалхадолхаш хилар, наха шоаш хьахержача моттигашка хозал а паргӀато а хьакхоллаш. Из деррига а юкъара де дезачун дакъа да, даь даьнначул тӀехьагӀа вай тӀехьенна дусаргдолаш. Вайна массанена а лов цар вахар дика хилийта.

Цу тайпара хьалаш наха лаьрхӀа Ӏалашдеча балха юкъе, доал деча даькъ тӀарча Ӏаьдало еш йола терко а чӀоагӀа лоархӀаме я, цар лерхӀачох тийша хул цу моттига куц-сибат хувцадалар. Нагахьа санна цар дага а деха хьадеш хуле, моллагӀа дика хӀама - из дуссаргда наха дукхача шерашка дага а латташ, баркал а оалаш.

Тахан вай мехка дӀахьош бола хин турбаш хувцара, бӀеха хиш дӀаухийташ йола моттигаш тоаяра, йӀовхал лоаттаяра дола балхаш а чудоагӀаш да дика хьалаш хьакхоллара йолча проекташта. Хӏанз дӀадоалаш латт хьалха, цкъа асфальт Ӏобиллачул тӀехьагӀа, цхьа ха яьннача гӀолла, юха а турбаш лелхарах из моттиг оахкаш, кӀоагаш доахаш асфальт бохабеш хилар.

Хица Ӏалашо хургйолаш, лаьрххӀа дӀахьош бола болх дукхача шерашка тешшаме хургболаш дӀахьош ба - из дувзаденна да цу гӀулакхашка дӀайодаш йола материал чӀоагӀа хиларца. Цудухьа цу даькъ тӀа хий ийккха е кхыйола моттиг кӀезигагӀа нийслургья, хьадаь даьнначо гӀадвугаргва ший хозалца дукхача шерашка.

Мехка планах бола болх дӀахьош ба, цахаддаш транспорт лелаш хилийтара шахьарашта, юрташта юкъегӀолла, массанена, хӀара дийнахьа дӀа а кхоачаш из хургйолаш. Цунна чудоагӀаш да кердадаккхар, цӀенхаштта тоадар доал деча даькъ тӀа. Лоацца аьлча, «вахара хьалаш хьакхоллар» - къаман проектах, цунга гӀолла из деррига кхоачашду. Цу юкъе бицлуш бац гӀашлой наькъаш Ӏодахка, цига наькъа хьаракаш оттаде дезилга. Цу тайпара, юкъара хьал, масала, Эбарга-Юрта, е Наьсаре дикка аттача доалаш латт; цул совгӀа, бахархой а хьаьший а кхерамзлен Ӏалашо хургйолаш.

Ала безам ба, укх тӀехьарча хана «бийсанара» хьалаш хьакхоллаш, массайолча моттигашка моллагӀа хаоттам бар аьнна йохаргйоаца сердал оттаеш хилар. Уж болх беш хиларо сайрийна Ӏалашо ю наха дикача хьалашца, салоӀаш барашта а иштта дӀа-хьа баха арабаьннарашта а цох тоам хул. Тахан иштта сердал хиларо гӀадбугаш ба Илдарха-Гӏалан бахархой, уж хьалаш кхоачашдаьд Наьсаре а, МагӀалбика кхале а. Цунга хьежжа, укхаза бахаш болча наьха безам хул цӀенача фега лела, цо чӀоагӀъю наьха могашал. Цул совгӀа, наха шоайла бувзам хотт, дукха керда хӀама довз, шийна пайданедар хьаэц, цох из паргӀатвоал.

Кердадоаккхаш хиларо гонахьара шахьарий, юртий сибат хувцаду, укх тӀехьарча шерашка вайна из гу каст-каста. Вахар цхьан моттиге латташ дац, цудухьа моллагӀча вахаре а эшаш да доал деча даькъ тӀара моттигаш, гӀишлош кердаяхар, вахара хьалаш тоадар санна дола балхаш, цӀенхашта хӀама тоаде дезаш а ший ханнахьа кердаяха езаш а хул йоккха гӀишлош, уж тӀаккха тӀера хоза хувцалу. Ираза, тахан столицан е юртий администрацей доазонаш тӀа яь Ӏац цу тайпара терко, йоккхий моттигаш цӀенхаштта тоаяр юрташка а кхаьчад.

Шеко а йоацаш, ала йиш я ГӏалгӀайчен шахьарашта, юрташта гонахьара Ӏалам баьццардерзадар исторически лоархӀаме да, аьнна. Керда сквераш, паркаш, аллеяш, йоккха йоаца хозала моттигаш хьакхоллаш латт, гобаьккха го йиш я зизай кӀотаргаш, гаьнаш, эзараш болча наьха дика вахара хьалаш.

Магасе, Наьсаре хӀара денна вайна гу лостам баь цӀена, хоза, сийрдаяьха салоӀама моттигаш - из цхьан боккхача фаьлга чура доагӀаш санна, хӀара саг гӀадвугаш да.

Вай каст-каста хул йоккхача шахьарий, центрий балха говзал эшаш, шахьара хьалаш тоадара йола архитектура дикагӀа йовзара хьал тоаде ловш. Цох дувцача хана; сага безам хул Москве, Санкт-Петербурге, Париже, Барселоне санна, вай ГӏалгӀайче а иштта хилийта. Вай кхы хӀаман тӀара ло баккха безаш а дац, вай моттига эггара дикагӀдар хьаде мара.

Хӏара гӀулакха ший юкъара цхьоагӀо я, декхараш да, наьха сакхетам лакха хиларах, хӀара саг ше волча балха даькъ тӀа декхар дизза кхоачашдеш хиларах тийша дукха да. Вайна ховш дола дукха ха я, шоай хана цхьаболча наха дукха лаьтташ хьалийца хиларах, цар тӀа кхоаленаш, гаражаш яьй, из шоай доалахьа дерзадеш. Уж бокъонах шоашта доагӀача доазол арабаьннаб. Цудухьа тахан а цхьайолча моттигашка хоалуш а новкъа долаш а да из хьал. Цу тайпара наькъа такилг готта хул, цигара хьадоагӀа автомобилашца леларашта а иштта гӀашлошта а из балийна доалаш хилар. Иштта мара хьалаш доацача наха паргӀато а хургьяц. Цахаддаш къовсам лоаттабе безаш хул цу тайпара вахара моттигера бокъонаш телхаерашца.

Хьамсара дешархо, керда автомобилаш, машинаш дӀаоттаю моттигаш, кхуркхолгаш, ловзара спортивни майдаш, хоамий гойтамаш, хоза хьаяь карташ, кхыдола гӀирсаш вай дахача моттиге да шоана. Хьадаь даьнначун мах оттабе беза, массахана юкъарлонна вахар тоадара, хоздара тӀакхувш хила деза.