ГӏалгӀайчен Кулгалхочо дийцар ПМЭФе мехка экономиках
Петербурге халкъашта юкъера экономически кхетаче дӀахьош, ГӏалгӀайчен кулгалхочо Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлас дийцар, «Росси 24» телеканала ше интервью луш, мехка карагӀдаьннарех. Цо белгалдир, мел чӀоагӀа арахьара халонаш хьалхашка кхолле а, ГӏалгӀайче тешшаме дегӀайоагӀаш я.
Иштта 2024 шера хиннача толамашка хьежача промышленни даькъ тӀа ийца пайда 111,6% я, дӀадахьийта товараш 18,2 млрд сомага кхаьчар. ЛоархӀамечарех да - 17 инвестице проекташ кхоачашъяр, юкъара 17,3 млрд сома маьха йола.
Цо иштта белгалдир йоал яккхара даькъ тӀара хьабоалаш бола пайда юкъарча бюджете чубоагӀаш хиннилга, из дукхагӀа хилар 2,3 2019 шу дӀадоладелча денз, из кхаьчар 7,2 млрд сомага 2024 шера. Цу юкъе кредитах дола декхар кӀезигагӀа хилар 2019 шера хиннача 3,16 млрд сомагара 1,29 млрд сомага кхаччалца, 2025 шу юкъекхоачаш.
ЛоархӀаме гӀа баьккхар цхьацца йолча предприятешка. Масала, кӀалах гӀирсаш арахецача даькъ тӀа 18 эзар тонн дукхагӀа арахеца лаьрхӀад гӀирсаш, 2028 шерга кхоачаш. «РИАК» ООО завода ший низ чӀоагӀбир 10 эзар тоннага кхоачаш шера кӀалах профилаш арахецаш, хӀаьта «Йоккха сомий беш» яхача агропромиышленни комплексо гулбир 61 эзар тонн Ӏажаш дӀадахача шера.
Кхы вогӀ йоацаш, дегӀайоагӀаш я социальни оагӀув а. Республике хьакхоллаш я керда дешара таронаш, уж я таьрахьашца дегӀаахара Академи, гӀишлонхой Ишкол. Татарстанаца барт баьб ахархой даькъ тӀа бувзам лелабара.
Туристически а культуран а оагӀув цхьан моттиге латташ яц, яхаш, дийцар Махьмуд-Ӏаьлас.
«ГӏалгӀайчено ший чӀоагӀо хилар хьагойт экономика даькъ тӀа а, вахара программаш кхоачашъеча а. ДегӀаахара керттера моттигаш - агропром, туризм, регионашка промышленноста хӀама йохкар-эцар», - аьлар цо.
