Дега лазар а лоӀам а
ГӏалгӀайчено гойтар наха низ бара духьалъоттара цхьоагӀо
Терроризма духьала къовсам лоаттабара цхьоагӀон Ди дездир, гӀалгӀай къаман дагалоаттама, сийна Мемориале дукха адам дар. Тайп-тайпара ха яьнна нах бар укхаза шоаш наха низ бара, уж ӀотеӀабара духьала къовсам лоттабеча наькъ тӀа хилар хьакхайкаде баьхка. Дукхаза цу унзарча хьале нийсбеннача мехка бахархошта, из дега лазар а лоӀам а ба.
«Низ барца, нах ӀотеӀабарца къовсам лоаттабар, уж унзара хатараш леладерашта духьала хилар, моллагӀа волча лерттӀача сага декхар да. Низ беш хиларо, наха бала, гӀайгӀа, унзара валар дахь.
ХХ-ча бӀаьшере ГӏалгӀайчено дукха цу тайпара Ӏазап лайнад, уж човнаш хӀанз а йийрзаяц цар дегашкара. 2004 шера, аьтинга бетта 22-ча дийнахьа вай республике чубаьлар моастагӀий, цу хана 100 совгӀа саг велар, царех дукхагӀбараш бокъонаш лораяра, наьха кхерамзленна Ӏалашо яра долча ха тӀа латтар. 2009-ча шера маьцхали бетта 17-ча дийнахьа, Наьсарен РОВД, ГОВД гӀишлон наӀарга террористаша унзара Ӏазап тӀаоттадир наха, цига велар 25 саг, човнаш йир 136 сага, цу юкъе маьрша нах а болаш.
Мехкара хьал телхаде гӀерташ кхы а дукха бахьанаш лийхад. Бакъда массанахьа боагӀаш бола бекхам баьб царна. Уж гӀерт россиянашта юкъе цатоам болла, вай Ӏадаташ дохаде, уйлаш хувца, харцахьча наькъ тӀа вай кагирхой баха. Цудухьа вай моллагӀча хана сакхетаме, цу хӀаман хьисап долаш хила деза», - иштта кхайкарал дир цига кхетаче йолаш мехка кулгалхочо Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлас.
Республикан Кулгалхочо гулбеннарий теркам тӀаэзар, тахан Донбасс лораеш, Россе дӀахьош йолча лаьрххӀача тӀема операце дакъа лоацаш, оагӀох оагӀув теха, Россе кхыча викалашца цхьана вай къаман майра къонгаш латташ хилара, маьршача наха Киевера террор тӀа ца кхачийта, вай мехкахой кӀалхарбаха из деш хилара.
«Вай цу тӀем тӀа котдаргхиларах шеко яц, керттера герз да вайга - вай цхьоагӀо хилар; Даьхе езаш, вай бокъонаш лораерий, иштта бӀухой денал хилар. Вай тӀехьаютаргья уж халонаш», - аьлар Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлас.
Кхетаче дӀахьош къамаьл дир ГӏалгӀай паччахьалкхен, юкъарча болама, кагирхой викалаша, дешархоша, студенташа. Цар хӀаране къамаьл мехках дог лазаш, террористаша леладеча унзарча гӀулакхашта духьала болаш дар. Террористий карагӀа бейнарех болча дагалоаттама, сийлен, йист ца хулаш, Минот яьккхар. Дӏайовш йоацача цӀера юхе зизаш даьхкар.
Наха низ бара духьала хилара цхьоагӀон Ди Россе ханорга юкъедера Берса-Юрта унзара Ӏазап эттачул тӀехьагӀа. Нийсса 20 шу даьннад из хинна, Къилбаседа-Хӏирий шахьаре 2004-ча шера тов бетта 1-3-ча деношка дар из. Цига хиннача зуламхой бӀехача гӀозаро ишкол дӀалацарах 300 совгӀа саг велар, дукхагӀбараш кхалнах, бераш дар.