Тахан оалаш хоз вайна, тхьоврарча хана баьхараш могашал, дегӀа низ дикагӀа болаш бар аьле. Теркалде деза, тахан вай санна дийнахьа массайттаза кхача кийчбеча моттиге уж чу ца гӀийрталга. Уж баьха ханаш хӀанзаръяраш санна паргӀата хиннаяц. Дахча даьккха, тӀаккха из кхатилла, пишк йӀохаелча мара даар кийчде аьттув хиннабац тхьовра баьхарий; хӀаьта тахан вай, цӀилеторг хьалсага мара ца езаш, да; йоккха юкъ ялалехь, кийча хул моллагӀа хӀама.

Сов яьржача паргӀатоно мекъдаь адам, совлен кийлаш текхае даьннад тахан. Эггара лоархӀамегӀдар - буаш бола кхача унахцӀена, дегӀа зе деш боацаш, хилар да. Из оагӀув хьаийцача, гӀалгӀай къаман Ӏадаташца чӀоагӀденна латтача даарашка цхьаккха кхача кхоачаргбац! Вай даараш хала дац, цул совгӀа, бӀаьшерашка денз кийчдеш, массанена дезаденна хьадахьаш да. Ше кхебаьча устагӀан дулх, саьмарсаькх чутесса дилла, кӀаьда нахча, мезаца молаш дола чай- фу кхоачаргда царга, фу хургда кхы чам болашагӀа?!. Ший говзал йолаш да вай даар, эяь фу тоха еза ха деза кхалсага. Ета шура чуетта хьокхабаьча бедах даь коартол, баьцаш теха кӀолд чуеллача чӀаьпилгал хозагӀа хила йиш яц тахан цхьаккха даар! Иштта дац из, аьнна, шоашта хете; дӀахаттал, из машадаьтталла чуӀувтташ, дуаш вагӀачунга. Дагадохал, мел дукха адам гулдир вай республика хьакхелла ди дездеш кийчдаьча 4 тонн мехка хьовло… Дукха кхалнах баьхкар, тхьовра денз вай къаман юкъе лоархӀаш хьадахьаш дола хьовла кийчдеш.

Республике баьхкача хьаьшаша, цун чамах тамаш еш, шоай мехка хӀана дац иштта даар, яхаш, из мишта хьадеш да хеттар, дӀаяздора. ГӀалгӀай республикан 100 шу дизара хетабаь, мехкарча даараш кийчдеча наха боккха болх дӀабихьар «Монте-Кристо» яхача ресторана доазон тӀа. Вай кхалнаха кийчде ца ховш даараш дац, цул совгӀа, эггара чаме хургдолча тайпара уж тоаде хов царна. МоллагӀча цӀагӀа, кафе хьо дӀачуводе; Париже, Каире, Сингапуре ядача ресторанашка доацача тайпара даар хьалхашка дена, дика виза араваргва-кх хьо. Кхача кийчбеш йола моттигаш ше-ший болх дикагӀа тоабе гӀерт, адам шоаш болчахьа тӀалаттаргдолаш.

МагӀалбикерча, Наьсарерча, Илдарха-ГӀалий тӀарча, Шолжа-Шахьарерча кафешта, ресторанашта юкъера цхьаццаяраш болх ца беш сайцай, цу гӀулакха тӀагӀолла. ХӀаравар котвала гӀерташ болх ба из! Дуккхача наха кхача кийчбар чӀоагӀа лоархӀаме, атта доацаш гӀулакх да. МоллагӀча кафе дӀачудахача вай теркалду-кх, цу чура болхлой хьачубаьхкарашца миштаб, нах цар мишта тӀаийбу. ЧӀоагӀа лоархӀаме да ший болх безар, лархӀар! Офисе, гараже, поликлинике, кхай тӀа - моллагӀча моттиге хьо къахьегаш вале, Ӏайха дер нах раьза хургболча тайпара де декхарийла ва хьо. Кхача кийчбеш волча сага, наьха унахцӀено лораеш, чаме кийчде деза ший даар! Талмаста леладе йиш йолаш гӀулакх дац из! Хьай болх бехктокхаме дӀахьош хьо хуле, хьайна санна гонахьарча наха а тоам бергба Ӏа, из кхетаде деза хӀаране!