«Шаьпе Хадижат - из йовзаш хиннарий дегашта йицлургйоацаш саг яр. 26 шу даьнна йолаш Достоевски Ф. вахарах кандидатски диссертаци кхеллар цо. Воккхача йоазонхочун кхоллама никъ ма барра бовзийтарал совгӀа, шийна хетар юкъедоаладеш, язбаь боккха болх бар из. Цо мел кхеллар дуккхача шерашка накъадаргдолаш, дуккханеша пайда эцаргболаш да. Хьинаре къахьегаш, дог цӀена, ше езийта ховш саг яр из», - дийцар «Сердалога» университета эрсий меттах йолча кафедра доцент, профессор йолча Малсаганаькъан Мадинас.

Тоачанаькъан Хадижата дуккхача шерашка къахьийгар къона, говза болхлой кийчбеш. Цо хьийхараш тахан тайп-тайпарча моттигашка болх дӀахьош ба. ХӀаьта телевидене гӀолла гойташ хиннача ший авторски передачашка цо довзийтар литературацара хала лоархӀаш дола оагӀонаш. Хьажархоша чӀоагӀа лоархӀаш, дуккханеша лораеш яр уж передачаш, боккха пайда эцаш.

«Ше хьалаьца никъ безаш, пайдане хила гӀерташ, нийсача хӀаман тӀехьа латташ, чакхъяьлар из беркате саг, - белгалдир Малсаганаькъан Мадинас. – Вай дерригача къаман боккха эшам ба из дӀаялар, боккха эшам ба из российски Ӏилман а! Иштта кӀоарга ший гӀулакх довзаш, дезаш, массанахьа пайда боаржабе сиха бола Ӏилманхой наггахьа мара нийслуц вайна юкъе.

1944-ча шерарча маьцхали бетта 25-ча дийнахьа яьяр Тоачанаькъан Хадижат. Нохч-ГӀалгӀай паччахьалкхен университете хьехаш хилар из 70-ча шерашка. 1973-ча шерарча наджгоанцхой бетта 16-19-ча деношка Шолжа-ГӀалий тӀа эттача гӀалгӀай къаман митинге, хӀетта кхийна йиӀиг мара йоаццашехь, майрра шийна хетар оалаш, къамаьл дир цо. Бакъда цига даьча къамаьлах боккха бала бахьаш кхестайир къона йоӀ НГӀАССР хьакимаша, къамаш къестадар хьаллоацаш я, яхаш. Къона Ӏилманхо майралца, деналца, вӀалла йоха ца йохаш, духьалъэттар царна. Республикера дӀаяха йийзар цун; бакъда, ший къаман га ца дохкаш, цун бокъонаш хьаллоацаш, яьхар из.

81 шу даьнна йолаш хаьдар цун вахара никъ. Йовзарий дегашта цӀаккха а йицлургйоацаш, саг яр Хадижат. Дала гешт долда цун! Ялсмален хьаьша яь тӀаэцийла из ше Кхеллачо! Дала даькъалабаьчарех хийла из!