Даьхенцара лоархӀамедараш
Республикерча мемориалашта массахана тӀахьожам лоаттабу
ТӀема декхараш кхоачашдеш, Даьхен гӀулакха лаьттача наха оттадаь сийленгаш да вай мехкарча шахьарашка, юрташка. Вай тахан доаккхал дарца хьоахабу Даьхен гӀулакха лаьтта денал, яхь йола къонгаш, цар хьабена никъ. Ӏуйрийна денз сарралца моллагӀвар тӀаваха, хьажа йиш йолаш йийлла латт уж моттигаш мехка. Теркалде деза, царна массахана тӀахьожам лоаттабеш, кулг тохаш болх дӀакхухьилга. Бакъда, тахан нийслу, дер дайна лелача цхьанне тӀавахе цу моттигашта зе деш, ше леладеш дола эхь, юхь дайна хӀама шийдар санна хьаькъал дарашта лаьрхӀе интернете чукхосс цо.
Къахьийга тоадаь латтар дохадийя, зе дийя дӀаболх кхыдола дика де уйла дӀакхоачаш боаца дер дайнараш. Ший къаман истореца, культураца, цун вахарца вӀалла бала боацаш; дуаш, молаш, наб еш лелар, саготалла ха йоае араваьлча, иштта йола моттиг шийна яйча, деррига хьаькъал дӀадахе цунна зе де отт. Бакъда бехктокхаме ца озаш-м вусаргвац из, шийна доагӀа гӀод дизза дӀаэцаргда зулам де араваьнна лелача дер дайначо. Кхыча тайпара хила йиш а яц!
Цхьацца бокъонаш лораеш, водар, дикадар къоастадеш баха безаш ба лерттӀа бола нах. Вайна юкъе иштта дегаш дараш наггахьа мара нийслуц, бакъда цаӀ мара веце а доккха зулам де вӀаштӀехьадоал цун, Ӏаьдало лораеш латтача моттигашта. Массане дагалоаттаде деза, паччахьалкхено истореца дувзаденнараш лакха тӀахьожам беш лораделга. Даьхе лораеш лаьттача къаман сийленна тӀакховдар иштта атта тӀерадаргдарех дац. Мемориальни моттигаш, сийленгаш толхадеш, царна кулгаш тӀакхухьачо шийна доагӀар дизза дӀаэцаргда. Юридически оагӀонцара цу хьакъехьа дараш массане дика кхетадеш да. Цхьаццадараш хьадоаладергда вай укхаза.
Ӏаьдала болхлоша белгалдечох, РФ Уголовни кодексах, Российски федераце доазон тӀа, е кхычахьа арахьа бӀухой дӀабехка боахкача моттигашта, сийленгашта, мемориалашта; тӀема моттигаш белгалъеш дола улгаш, бӀоагӀаш латтача моллагӀча моттиге зе даь саг бехктокхаме озаргва Ӏаьдало. Кхаь шерга кхоачаш суд е тарлу цу тайпара зулам доаржадерашта. Хоамий моттигашка, интернете го йиш я ше лелаю фашизм массанешка дӀагойта гӀерташ, цох цхьа хӀама хетараш. Сийлахь-боккхача Даьймехка тӀема доакъашхошца ювзаеннача моттигашка, моллагӀа, Даьхен истори, культур, селханара вахар, тӀема денош довзийташ йолча моттигашка цадоагӀар леладаьчо , из тайпара хӀама наха юкъе доаржадаьраша РФ УК кхоалагӀча оагӀон 354.1 йолча статьях гӀод токхаргда.
РФ КоАП 4-ча оагӀон 13.15 йолча статьях кхаь миллионагара 5 миллионага кхоачаш ахча такха оттавергва Ӏаьдало Даьхен истореца дувзаденнар ийрчадаьккхар, цунна тӀакхайдар. ГӀод такха дезача оттабергба уж тайпара моттигаш бегйоахараш, наха юкъе царех кхардаш ийрча, ца доагӀа къамаьлаш доаржадераш. Цунна юкъеболх интернета оагӀонашка сийдоаца къамаьлаш дувцараш а. Вай мехка массахана лакха лерхӀам болаш лораяьй иштта йола моттигаш. Даьхен хӀама лорадеш, къаман сийдолча, яхь йолча къонгий цӀераш еза лоаттаеш даха дезилга хьалхадоахаш кхедаьд вай даьша. ХӀаьта а тахан фийла хила везаш ва, цу оагӀонца дувзаденнарашца. Тахан латтача хана адамашта дукха, тайп-тайпара хоамаш хоз, къаьстта атта да моллагӀча хӀамах къонабараш дӀатешабе.
Цудухьа, массахана, массайолча моттигашка Даьхен истореца, культураца, тӀема ханашца дувзаденнараш кердадоахаш, кхувш латтарий дегаш воча уйлаех, лерхӀамех лораде хьожаш, цар кхетам нийсбеш къахьега деза вай. Россе вахача хӀара сага, хӀара моттига декхар да из! Вай массане кхетаде деза, Даьхен хӀама лорадарца, яхь хиларца, нийсача наькъ тӀа хиларца мара вай хӀама тоалургдоацилга!
