ГӀалгӀай къаман
юкъара газет

Кердадараш

Вахарах йола уйлаш

БӀарго зийнар, дего къоабалдаьр дувца байташ

Вай деррига вахар къаьст-къаьста йолча моттигех латт. Цхьачар дегагӀоз яхь, вокхар - сагото. Уж моттигаш зе а, царех шийна хетар ала а гӀерташ, яздаьд Хамхой Бекмарзий Дауда ший аргӀанара «Дайнар-хайнар» яха байтий книжка. Цо ше яхачох, из цун 20-гӀа книжка да. Хамхой Дауда вай литературе къахьега дукха ха я, цун йоазошта кепа йийттай «Литературни ГӀалгӀайче», «СелаӀад» яхача журналаш тӀа, газеташ тӀа. Духхьал байташ язъяь ца Ӏеш, берашта лаьрхӀа сакъерадаме дувцараш язду цо. Уж цунна дика карагӀдоал.

Цхьацца йола цун вахарцара моттигаш дагалоацаргья вай. Ваьв Дауд 1950 шера, Казахстана Кустанайски областе. 1957-ча шера деша вахав Ӏаьлий-Юртарча ишколе, 10 класс Эккажкъонгий-Юрта йоаккх. 1970-ча шера эскаре амал де вахав. ДӀахо къахьегаш хиннав бе-беча гӀишлонхой организацешка. Карарча хана пенсе ваха, ший хьамсарча Ӏаьлий-Юрта Ӏеш ва.

Сенах да Дауда керда книжка. Тайп-тайпара уйлаш чулоацаш ба из болх. Царех я Даьхенах, наьнах, лоаман мехках, эзделах, къахьегамах, хьинарах, вахаре нийслуча массе тайпарча моттигех: халонех, нахацарча тешамах, тийшача балхах, воча оамалех, иштта кхы дӀахо а. Йоккха моттиг дӀалоац безамах йолча уйлаша. 184 оагӀув йола из книжка арадаьннад Наьсарерча «Кеп» яхача ООО. Цхьа кхоачам боацар да цун, дерригаш а дац арадаьннараш 100 книжка мара. Уж йоазанхочо шийна бовзача, безача наха дӀа-юха декъ. Ховш ма хиллара, дуккхача нахага дӀакхоачаргдолаш, книжка арадаккха атта дац, цу гӀулакха дукха ахча эш. ХӀаьта а Дауда дукхагӀа дола книжкаш цун ший ахчах арадаьха да.

Вай заман цхьайола белгалонаш поэта саготдеш я. Хьехам бича из дӀаэцаш, цунга ладувгӀаш бола нах кӀезига ба, хӀаранена шийх аьла а зирак а хет. Из новкъа долаш, яздаьд цо «Вай иштта хуле» яхача стихотворенецара ер мугӀараш:

«Хьехар дӀаэцаш

Саг-м вац тахан.

Ӏа яхар ца де,

Кораду бахьан...

Вай иштта хуле,

Да ираз дайна:

Вай къаман оамал

ДӀаяргья яйна».

Ше къамаьл деш, вахарах-леларах дувцаш, Дауда оал: «ТӀом ца хилча-м, хӀама новкъа дацар». Из уйла дӀакхайкаеш я цун «ТӀемах кхераш вах» яха байт. ТӀом, вайна ховча тайпара, латта дукха ха я. Бакъда поэт из дӀашербалар, цо дукхача наха Ӏазап дар; кхалнах, къоаной, бераш доадар кхер:

«ТӀемо бала бахь,

Къайлабоаккх цо малх.

ТӀемо боабу нах,

ТӀемах кхераш вах...

Къизал езац вайна,

Дезац моастагӀал.

Вошал деза вайна,

Деза доттагӀал...»

Хамхой Дауда книжка тӀара, хӀаранена ше лехар корадергда аьнна, хет сона.

Электронни газета язле

(PDF) кӀира цкъа арадувла къаман юкъара «Сердало» газет, цӀагӀара ара ца воалаш деша таро я

Хьаязде