Ховш ма хиллара, да а нана а ший дезал цхьатарра безаш, лоархӀаш; царна дезаш дола гӀулакх деш хила беза. Бакъда, царех цхьабараш къестабеш, цаӀ бочаваьккхе, юхебисача дезалхошта хьалхашка хьалхеставеш, хилча харцахьа да. Цул совгӀа, бусалба динга диллача а, дийшача наха хьаяхачох, вӀалла де йиш йолаш хӀама дац из.

Дезал Дала даьна а нанна а денна доккхагӀдола совгӀат да. Дукха нах ба, ший доалахьа мел дар дӀа а денна, цхьа дезалхо мукъагӀа шоай хург, доккхача рузкъан дай боацаш баха кийча болаш. Укхаза цхьа лоацо дувцар дагадохийта ловра сона.

Тхо Буро тӀара деха Ӏодаьхка ха яр из. Халонаш дукха нийсъенна, дукха наьха фусамаш хийца, юххера а Ӏаьдало вагончик а енна, цу чу Ӏеш дар тхо. Бакъда даим дег чу дар, тхоаш кастлуш цӀагӀорг ма дий, аьнна.

Ха дӀайодаш яр, шера тӀехьа шу додаш, мишта даьккхар ца ховш, массехк шу а даьккхар оаха, цу вагончика чу дахаш. Вахар хала дале а, каст-кастта Далла хоастам бора оаха, тхоаех саг цакъастарах. Дерригаш а цхьан тхов кӀалха ма дий тхо, аьле, хӀаране ше-ший са тедора. Иштта йодача хана, мишта йоагӀа ца ховш, сиха ена хьаэттар мархий ха а. Еза ха ма йий, аьнна, дӀатохалора, башха саг чуваккха фусам еце а.

Мархаш доастача дийнахьа, массаза санна гаргара нах ма боагӀий. Тхона дукха везаш, укхаза Наьсаре вахаш цхьа гаргара саг вар тха. Из вера марха къоабаладувца. ТӀехье яцар цун, бакъда цунгара дӀа мел ийккхар-м дар. Дикача балха тӀа вар из а цун цӀен-нана а, боккха боахам бар, толашагӀа йола машенаш яр, хувцаш лелаеш.

Хьал долаш саг вар из. Ахкан замагӀа дар из. Отара кӀалха истол а оттадаь, чаь пела молаш, цхьацца дувцаш дагӀар тхо. Аслана доладир, бехача наьха хьалах лаьца къамаьл. ХӀетта мара, кӀеззига аттача даьнна, тхо а Ӏохайшадацар цу хана. Дешо дош доаккхаш санна, нийсделар тха къамаьл. Даь даьннар а, хӀанзчул тӀехьагӀа де дезар а дувцаш, хьалхашка латта халонаш дагаръе со эттача, Аслана сайга аьнначун хӀанз а уйла е езаш хул со. Из ше дукхача дезале хьалкхийна вар. Итт дезалхо вар уж. Пхи вошеи пхи йишеи. Бакъда ший сих хьадаьнна хӀама дацар.

«Фусамах еха лелаш, халонаш я сога, ма яхий Ӏа, са мел дола рузкъа шун а долаш, шун дезалхоех цаӀ мукъагӀа са валара-кх», — аьлар цо. Доккха маӀан долаш, дешаш дар уж. ЦӀа даьсса хилча, цу чура таронаш хьанна еза, йоахар цун дего. Цу тайпара уйлаш чуессар сона а.

Дезал боацараша иштта бу цар хам. Бакъда цхьабола дай-ноаной ба, вӀалла шоай дезалга дӀа ца хьожаш. Дала шоашта могаш-маьрша хьабеннача дезала хам ца беш. Уж, теркал ца беш, тайсса бита лелаш. Вайна дукха хезад дин дийшача наха оалаш: рузкъеи дезали Даьла совгӀаташ да, уж укх дунен хозне я. Из да а да иштта.

Укх дунен чу воай дезалашца дӀаӀехалуш, царца сакъердалуш хьадоагӀа вай. Цудухьа Дала, цар хам баь хиларга хьежжа, вайга хоаттаргболаш ба уж. Да а нана а цу дезалах жоп дала дезаш да.

Дезалхочоа даь, наьна йӀовхал эш массаза а. Мел воккха мара из цахиларах, даим ший даь коа юхачугӀерт уж. Берашта шоай дег чура йӀовхал дӀаяла декхарийла да да-нана.

Бакъда из дац дезал да-нана лоархӀаш хила безац яхилга. Дезал а хила беза даь-наьна юхь йолаш, уж лоархӀаш. Уж раьза боаца никъ лелабар могадаьдац дин оагӀорахьа. Из даим дин дийшача наха хьадувцаш а латт. Иштта чӀоагӀа даим лорае езаш юкъамоттиг я из. Уж, сийде дезаш, лакха лоаттабе безаш, хул.

Нагахьа санна дезал кхебеча хана, уж зӀамига болаш, дас е нанас царна къизал бӀаргаяйтаяле, дезал боккха хилча, къизал даьга е наьнага юхайоагӀаргья. Цудухьа дезалца массанеца нийсхо еш хила веза, царна доагӀаш дола напагӀа цхьатарра дӀа-юха хьожаде деза, цар терко е еза цахаддаш. Вай кхоане — из я вай воашта Ӏалашъю ганз. Эггара хьалха кхоачашде деза декхар да, ший дезалца къахетаме хилар. Вай, уж зӀамига болаш, царна дӀагойташ бола къахетам, кхоана шоаш хьалкхийча, цар вайца лелабергба.

Тахан латташ дола хьал дикка хувцаденнад. Дезал ладувгӀаш хилац дас-нанас яхачунга. Берригаш беце а, цу тайпара кагирхой а ба вайна юкъе. Хьаштдале кхувш боагӀа мехкарий а харцбаьнна моттиг вайна хозаш я. Из да, тхьовра денз царна е езаш йола терко юкъахйита хилар. Оалаш да-кх вай, тӀаьда боллаш хьовзабе саьрг, аьле. Цу тайпара тиллийта ха я из юхайоагӀаргйоацар, даьра, сога ладувгӀаш-м вац из, аьле. Дикадар хьалхадоаккхаш, бала беза дезала дӀалуш бола хьехам, да-нана царца къахетаме, кӀаьда хилча, уж а шоай аргӀагӀа дикагӀча оамал тӀа бала мегар. Къизало дика даь моттиг яц. Даьла вайца къахетаме хилча, адамаш а хила дезаций иштта шоайла къахетаме а нийсхон тӀехьа а, дика гӀулакхаш шоашкара деш, нийсача наькъ тӀа долаш а.