ГӀалгӀай къаман
юкъара газет

Кердадараш

Ши газет кхолладалар дездеш

Кепайоазон «бӀаргаш сийрда» да

Ер шу белгала да, вай мехка дика довзаш дола ши газет кепа теха арадаьнна доккхий таьрахьаш хиларца. Шинне а 30 шу дизад цар. Вайна массарна дика дагадоагӀа аьнна хет сона Наьсарен кхален «Колхозник» аьнна дӀадоладенна, цул тӀехьагӀа дуккхача хана «Наьсархо», «Ленина никъ» хинна даьха газет. Тахан цун цӀи хувцаеннай, «Наьсарен оаз» оал цох карарча хана. Из хувцалуча заман чухь со вар цун редакце, корреспондента болх беш. Керттера редактор Дидиганаькъан Бексолта Борис вар. Зама хувцаеннаяр. Хувцаеннаяр аьлча а, коммунисташа барзкъа хийцадар, галстукашта меттел сулхьаши беттигаши хьалъийцадар цар, шоаех кхы цӀи а тиллаяр, демократаш, аьнна. Чу фу доалл-м Даьла воацачоа хацар.

Цу хана, редакце болхлой вӀашагӀкхийтача, керттерчо аьлар, газета цӀи хувца еза вай, аьнна. Берригаш раьза хилар. Бакъда хӀанз а ховш дацар цох малагӀа цӀи тулларгья, из тӀайола клище хьа мичахьа а маца а ергья. Дукха ца говш, хьакхайкадир малагӀа цӀи тилла лаьрхӀад, «Наьсарен оаз» гӀалгӀай меттала лохе а яздаь, цунна лакхе гӀолла эрсий меттала «Голос Назрани» яздаь хургда яха дош дӀачӀоагӀдир. Кхы а массехк ди даьлча, Бексолта Бориса ше волча чувийхар со цхьан сарахьа.

— Нальчике ваха веза хьа кхоана? — аьлар керттерча редактора.

— Фуд цига? — хаьттар аз,  цига ваха дукха раьза воацилга дӀахайташ. Хала ха яр из, ГӀалгӀайче хьалйизза хӀирашкахьара беха Ӏобаьхка нах бар, транспорт къе яр, бе-бе лазараш дар. Хьан догдоагӀа цу юкъегӀолла кхыча республике ваха?

— Аз телефон техай цигарча кепайоазон министрага. Из хьога хьежаш хургва. Газета корта хьабе беза вай, керда цӀи тӀа а йолаш, — аьлар цо. — Хьо кӀеззига къонагӀа ма вий. Министр волча дӀачу а вахе, хье сенна венав дӀааргда Ӏа, кхы мел дар цо ше хьадергда хьона. Ӏуйрийна йодача автобусаца МагӀалбике а ваха, цигара Нальчике вахар со. Министр дукха воккха саг вацар. Типографе телефон дӀа а теха, са гӀулакх де, аьлар цо. Бийса ца яьккхача юхаверза йиш йолаш вацар, клище кхоана мара хургйолаш яцар. Гостинице номер а лаьца, бийса яьккха, шоллагӀча дийнахьа сайна тӀадилла декхар кхоачашдаь, юхавийрзар со. Цу хана денз, из дар 1993 шера, «Наьсарен оаз» яха цӀи лелаеш да районера газет. Вешта аьлча, 30 шу даьннад цо керда цӀи лелаю. ХӀаьта цун хьалхарча оагӀон тӀа латта таьрахь а хувцаделар.

ХӀанз цига яздаьдар «Арадувл 1993 шера денз». Дика къахьегамхой-журналисташ бар цу чу болх баьраш. Царех вар МГУ журналистикан факультет яьккха Саганаькъан Ӏалихан, МИМО яьккха вола Беканаькъан Ахьмад, еррига район а цун юртбоахам а ший пхи пӀелг мо бовзаш хинна Саганаькъан Султан, Муцолганаькъан Рая, Албохчанаькъан Мухьмад, Бузуртанаькъан Къурейш, корректор Галай Лида, фотокорреспондент ПхьугӀой Салман, кхыбараш. Газет тахан а долаш да, из даькъаладувца лов ткъаь итт шу дизарца.

Къаман цӀи лелаю газет

Иштта укх шера 30 шу дуз «ГӀалгӀайче» яха газет арадувла доладенна а. Республика хьахинна дукха ха ялале, эрсий меттала а гӀалгӀай меттала а арадувргдолаш хьадаьдар из Сипсой-ГӀалий тӀа. Къаьстта из цига хьадара бахьан дар аьнна хет сона, редакце болх беш болча нахах хӀанз а цхьабараш Шолжа-ГӀалий тӀа, вожаш Сипсой-ГӀалий тӀа бахаш хилар. Цига тӀабахка аьттув болашагӀа дар царна. Эггара хьалхара цун редактор хилар «Сердало» газете болх беш дикка ха яьккха вола, каьхатий отдела керте лаьтта Шаденаькъан Сулумбика Хьусен.

Газета болх дика бовзаш а йоккха поалхам а хиларах, балхах лоархӀавора из. Дукха ха ялале, цох кепайоазон министр вир, газет Чахкенаькъан Манолисага кхаьчар. ДӀахо кхы а массехк редактор хувцалу цун тхов кӀалха. Доал Ноакастхой Хаважага, тӀаккха Гадаборшанаькъан Абога Боранаькъан Фатимайга, Мержой Ӏийсайга кхоач. Карарча хана цун керттера редактор ва Боканаькъан Шамсудин.

Цо а дика, барт болаш йола журналистий тоаба вӀашагӀтехаяр редакце. Масала, цун заместитель вар «Ленина никъ» яхача Наьсарен газета корреспондент, «Заманхо» яхача кагирхой газета керттера редактор хинна Зангенаькъан Микаила Мухьмад. Иштта ткъаь шера цу чу болх беш хилар хӀанз «Сердало» газета керттера редактор йола Курскенаькъан Хади, цун цӀен-да Курскенаькъан Мухьмада ИбрахӀим, Оздой Мадина, Харсенаькъан Лиля, кхы а дуккхабараш.

Газет арадувл шин тайпара, цун электронни а каьхата а кепаш я. ХӀара номер тӀа деша безам хургбола, кӀоарга чулоацам бола, нах а зама а йовзийта йоазош хул. Аз боккхача безамца йийшар лётчикех Янданаькъан Хьамидах, Дарсиганаькъан Асланах, ЦӀечой Мухьмадах, Геласханаькъан Татарханах, гӀишлонхочох Ӏарчакханаькъан ИбрахӀима Ахьмадах, театра а телевидене а болхло хиннача Котанаькъан Сулумбиках йола очеркаш, кхы а дуккхадараш. Газето цахаддаш кепа етт кердача хоамашта, культуран, литературан, политикан чухьа хиннача хувцамех долча йоазошта, довзийт мишта дегӀуахаш я республика, малагӀа лоархӀаме керда гӀишлош еш а е лерхӀаш а я вай мехка. Къаьстта теркам тӀабохийт редакце болхлоша дешарца дувзаденнача дешашта, унахцӀено лораяра, зуламеча хӀамашта духьала къовсам лоаттабара.

Карарча хана газет арадувл алхха эрсий меттала. Из нийса а да, аьнна, хет сона, хӀана аьлча эггара къанагӀдола халкъа газет «Сердало» гӀалгӀай меттала арадувлаш хилча кхоачам ба. Минот дӀаяха мара виц а лора, цун а ма дий укх шера кхолладенна ди. Бакъда цун нийсса 100 шу дуз кхы а массехк ди даьлча. Вай кепайоазон беркате шу да карардар. Массадолча газетий аьттув балба, вай къона республика хьалъеча а чӀоагӀъеча а новкъа. 

Электронни газета язле

(PDF) кӀира цкъа арадувла къаман юкъара «Сердало» газет, цӀагӀара ара ца воалаш деша таро я

Хьаязде