1995 шера МагӀалбикера №20 йола юкъера ишкол яьккха ваьлча, из балха вода «Халкъа дош» яхача газета редакце. Цхьан хана цу ишколе болх беш хиннаяр кӀаьнка нана Сампенаькъан Ювсапа Залобан, бакъда из деша вагӀача хана, пенсе яха, цӀагӀа яр из. Ишколе дешаш волча хана, ИбрахӀим каст-каста водар цу газете, яздеш-м вацар из хӀанзарчоа, дукхагӀа цун теркам тӀаозаш хиннар цигарча наьха болх бар: из хьа мишта ду, вӀашагӀа мишта долл, ара мишта хец, цу мугӀарера кхыдола дешаш. Цига балха вар ИбрахӀима новкъост, дукхагӀа цудухьа а мерзбенна хургбар цунна газетацара болх. 1996 шера хьалха хинна балха къаьнара хьисап дӀа а даьнна, кердача тайпара – компьютерашца къахьегаш бар цига. Йоазошта царца кепа техачул тӀехьагӀа, уж дӀадохьийтар типографе, цигара хьадоагӀар кийча газет. Цхьан шера болх бича хьаваьле, тӀа-тӀа кхаьчача цхьацца хӀама хьадеш лел из. Иштта ха яьккхар цо 2000 шу тӀакхаччалца. Йоазонна кепа тоха, газет компьютер чу вӀашагӀдолла хойя а, хьабе болх бацар. Цу шера «Сердало» редакци яр Наьсарерча «Ингушмелиоводхоз» яхача моттига цӀагӀа Осканаькъан Сулумбика цӀерагӀча урам тӀа. Цигара саг вера ИбрахӀим балха хьехаш, газет вӀашагӀдоллаш вола ши саг эшаш хиннавар цига. ЦаӀ могаш йоацаш цӀагӀа Ӏийнаяр из болх баь саг, вож арахьа дӀавахавар. Цхьан шера мара банзар из болх зӀамигагча сага, хӀана аьлча юха цӀабаьхка а балха арабаьнна а хиннабар хьалха из болх баь нах. Цу лоацача юкъа а дикка хувцамаш хилар редакце вахаре, СапарӀаланаькъан Ӏумар керттерча редактора болх бите, цигара дӀавода. Цу дарже хьожаву БӀарахой Мухьмад. Ший доалахьа Ӏеш фусам йоацача редакцена, белггала моттиг къоастаю Базорканаькъан Идриса урам тӀа, Наьсарера Ӏам а ДК а долча оагӀорахьа хьалболх кепайоазон болхлой. Цигара дӀаваха везаш эттадале а гӀулакх, болх боацаш висанзар ИбрахӀим. «Сердало» балха волча хана, уж болча каст-каста воагӀаш хиннав «ГӀалгӀайче» яхача газета керттера редактор Чахкенаькъан Манолис. 

- Уж сурташ иштта цӀена хьаде мишта вӀашатӀехьадоал хьа? – хоатташ хиннад цо ИбрахӀимга.

- Хьай болхлой хьабоалабе, аз дӀахьокхаргда царга, - оалаш хиннад вокхо. ЦӀавахача ший газета болхлошта вувцаш хиннав цо Курскенаькъанвар, цо болх мишта цӀена бу хьехадеш, хеставеш хиннав. «Сердалора» из дӀаваьннилга хайнача Сипсой-ГӀалий тӀарча редакце (цига дар цу заман чухьа «ГӀалгӀайче» яха газет) балха хьех говзал йола зӀамига саг. Ер цига хьалвахача, Манолиса сов дукха вувцарах, кӀалхарчарна хьалххе вовзаш хиннав. Из дар 2001 шу дӀадаьнна, керда 2002 шу хьхулача хана. Массехк шера керте лаьтта Чахкенаькъан Манолис газетера дӀавода, тӀаккха цун доал кхоач Гадаборшакъонгий Абога. Цул тӀехьагӀа «ГӀалгӀайче» яхача газета пхьоалле хьалъяхь Наьсаре. Цигара Питере кхоач Курскенаькъанвар, юххьанца зӀамагӀа йолча порте мухь тӀаботташ, Ӏобоахаш, караца къахьегаш хул; дӀахо «Техносила» яхача тика чу дохкархо-хьехамча волаш къахьег цо. Цу чурча дукха мах бола ашарий гӀирсаш дохкача даькъе цхьа ха йоаккх. Юххера а, кхоач цунга ше Даьймехка баь болх, «ӀажагӀа оагӀонаш» яхаш, дохкаш-эцаш дола хӀамаш нахалдоахаш (реклама еш) сома журнал хиннад, из вӀашагӀдоллача гӀулакха тӀа хул вай мехкахо. Из болх а кхаь-биъ бетта мара биц цо, цигара цӀакхаьчав алале хьалха ше хиннача «ГӀалгӀайчен» редакце воагӀа. Из бӀаргвайнача Ювназа Абос оал:

- Даимленна венавий хьо цӀа?

-Венав, - жоп деннад МагӀалбика вахархочо.

- Балха вий хьо цхьаннахьа?

- Вац,- хӀама лочкъа ца деш, бакъдар дийцад Курскенаькъанчо.

- Болх бергбий Ӏа?

- Бергба,- цӀенхаштача оазаца чӀоагӀдаьд ший дош кепайоазон болхлочо.

- Кхоана хьааравала хӀаьта, - аьле, юха балха дӀаэц из къаьнарча журналиста.

2005 шера дӀаволавенна 2021 шерга кхаччалца цига къахьег цо, тайп-тайпарча даржашка: газет хьадер-дизайнер, шеф-редактор, керттерча редактора гӀонча волаш. Газет хьадер-дизайнер волча хана, газета бехктокхамеча редакторца дагавоалаш къахьега дезар, оттаяьча макеташка хьежжа йоазош дӀанийсдаь, типографега уж дӀакхачийтар цун керттера декхар дар. Шефредактор волаш дукхагӀа технически оагӀув дика лоаттаяр, цунга лерттӀа болх байтар дар хьалхашка лаьтта декхар. Керттерча редактора заместитель волаш а дукхагӀа боахам лелабарца дувзаденна декхараш кхоачашдеш хилар из, кхоллама болх кӀезига бар цу гӀулакхаца. Масала, газета сайт хьае езар, из ИбрахӀима хьайир 2004 шера. Цу хана интернет яцар, интернет-кафе ухаш, цигара дискеташ тӀа эша йоазош хьатӀадоахаш, сайт тоаеш хиннай. Газет арадаьлча юха а дискета тӀа хьатӀадаьккхе, интернет-кафе дӀавахе, сайта тӀа Ӏоувттадеш хиннад. Лоацца аьлча, бала хиннаб цо лелабаьр; таханарча хьалашка, таронашка диллача. Цул тӀехьагӀа гучайоал мадемаш, чуюлл интернет, тоабала а аттача бала а болалу болх. Из шеддар даьр а ИбрахӀим вар. Цо шийна хьатӀаийца болх бар из, хургйола халонаш шаьра йовззаше. Иштта къахьегаш хьавера из, 2021 шера саькура бетта хьалхарча денга кхаччалца.

Цул массехк ди хьалха, сога телефон техар «Сердало» керттерча редактора Патанаькъан Йоакъапа. Цу хана со цаӀ мара корреспондент вацар цар, хӀара номера гӀалгӀай меттала йоазош деш. Цудухьа теха хила тарлора цо. Белггала цох ала хӀама долаш вац со.

- Сали, - аьлар Йоакъапа, - со балхара дӀавоалаш ва. Аз сай мел йола хӀама дӀайихьай кабинетера...

- ХӀана воалл хьо? – цецваьлар со.

Къаьмаьл дукха дӀаьха хиланзар тха... Аз кхетадаьчох цига хьатӀабоагӀаш бар керда болхлой, цул совгӀа газета кулгалхо. Иштта хила а хилар из. «Сердало» керттера редактор хьожайир Курскенаькъан Хадижат, хӀаьта цун фусам-да ИбрахӀим - шеф-редакторалла. Уж болх бе дӀаболабенна цхьа юкъ яьлча, керда болх даькъалабувца а царна ловца баккха а газета редакце чувахар со. Дуккхача шерашка республикан журналистий Союзе латташ (40 шу), цу дийнахьа эггара хьалха гуш бар сона уж нах. Лоацца, кхыметтел Ӏохайша ца Ӏеш, къамаьл хилар тха. Фу хийтар сона цу нахах? ЦаӀ белггала гуш дар, шаккха эздел долаш, нахаца болх бе ховргдолаш, бувца мотт болаш нах уж хилар. Безаме нах хийтар сона царех. ХӀанзалца айса газетаца вувзавенна волаш баь болх дӀахо бе беза е безац ха лайра сона. Царна шиннена а бакъахьа хийтар аз дӀахо къахьийгача. Сона дагадоацаш, дикахетар дир керттерча редактор йолча Ӏадрахьмана Хадижата. Цо аьлар:

- Яьсса латташ кабинет я хьона, керттерча редактора заместитела балха хьаэцаргва хьо, нагахьа санна хьо раьза вале.

Со цу хана Сурхо тӀарча ийс шера дешача ишколе балха вар, наьна мотти литературеи хьехаш. Цу цхьан ишколе аз болх бу 23 шу даьннадар. Массайолча боккхагӀбарий классашка (5 – 9 классаш) хьехар аз гӀалгӀай мотт, литература. Цудухьа еррига гӀалгӀай грамматика дагахьа ховра сона, цунца дувзаденна зӀамигадар а доккхадар а. Цу дийнахьа дизза жоп даланзар аз; воагӀаргва е воагӀаргвац, аьнна. Дешара шу юкъе мара кхаьчадацар, болх Ӏо а кхесса со хьавеча, берашта хьеха керда хьехархо лаха везаргвар, коравергварий а хацар. Из бахьан долаш аз лаьрхӀар, дешара шу чакхдаллалца сабарде, эшаш хуле, цул тӀехьагӀа редакце ӀовоагӀаргволаш. Дешара шу чакхдаьлча, сох къамаьл кхийтар:

- Балха хьаэц, редактора заместитель волаш, бакъда йоазош эрсий метталара гӀалгӀай метта доахаш, хӀара дийнахьа къахьега дезаргда.

Газетера болх дика байза вар со. 1981-1983 шерашка «Сердало» Шолжа-ГӀалий тӀа долча хана, цун корреспондент а воккхагӀа вола корреспондент а хиларах. Со раьза хиланзар цхьатарра редактора заместитель хила а таржамхо хила а. Уж ши болх вӀаший тарлургболаш бацар. ГӀалгӀай меттала ара мел доала йоазув деша дезар са, кхы а таржамаш де а дезар даим. Хала дукъ дар из. Со раьза хиланзар из сайна «качдолла». Дукха ха ялале, цу балха тӀа Гаьгенаькъан Къурейш хьаийцав аьнна хезар сона. Со дӀахо а ишколе сай болх бе висар. Цхьа-ши шу даьлча, Гаьгенаькъанвар цигара дӀаваха безам болаш ва яха къамаьл арадаьлар. Со дӀавийхар цу балха. ХӀанз нах а цар хьегаш дола къа а хӀара дийнахьа бӀаргагора сона. Хьалха эрсий меттала арадувлаш хинна газет, деррига гӀалгӀай меттала хьадаьдар кердача кулгалхоша. Из Ӏалаьмате хала хӀама дар.Ткъаь итт шу совгӀа ха яр цу газета тӀа наггахьа мара гӀалгӀай меттала йоазув ара ца доала. Цудухьа теша хала дар, хӀанз деррига наьна меттала арадувл аьлча. Цул совгӀа, хьалха йиъ оагӀув мара ца хинна из, хӀанз 16 оагӀув йолаш ардувла доладелар. Иштта из хьадоагӀа 4 шу даьннад. Вешта аьлча, кердача хьакимаша бокъонца «революци» хьаяьй шоай балха тӀа. Со цига гӀалгӀай меттах вола редактора заместитель вола а ши шу дала доалл.

Уж газетаца бувзам боалаш хиннабац мотташ, цхьайолча хана хоатташ хул: малаш ба уж, хьалха фу болх беш хиннаб, фу дешар дийша нах ба уж? Укхаза хӀанз таханарча дийнахьа ала йиш я; уж шаккха а «ГӀалгӀай республикан гӀорбаьнна журналисташ» ба, аьнна. ЙӀаьххача хана «ГӀалгӀайче» яхача газета редакце къахьегаш хиннаб.

Ӏадрахьмана Хадижат, Шолжера №4 йола юкъера ишкол чакхъяьккхача, 1999 шера денз, йолаеннай кепайоазонца къахьега. ИбрахӀим – 2001 шера денз. Хадижат вай университета юридически факультет яьккха я, хӀаьта ИбрахӀима Буро чура техникум яьккхай, хӀанз деша вагӀа Москверча С. Ю. Витте цӀерагӀча университете, паччахьалкхен кулгалдара факультете.

Хадижат хьаяьнна дезал дикка боккха ба. Ӏадрахьманеи Нагаденаькъан (ГӀулой) Басратеи итт дезалхо хиннав: пхи воӀи пхи йоӀи. Царна юкъе эггара зӀамагӀа хиннай «Сердало» газета редактор. ЦӀагӀа мел вар цхьаццанахьа къахьегаш хиннав, хӀаьта Хадижат нанна новкъостал деш, дукхагӀа боахам лелабеш яьгӀай. Сипсой-ГӀалий тӀа бахача цар Келаматанаькьан (иштта я цун ший тайпан цӀи) коа дукха хӀама хиннад бӀарглакха безаш: доахан, жа, москалаш, котамаш, иштта вахача мел эша кхыдар. Цкъа Сипсой-ГӀалий тӀара воагӀаш, цар наӀарга гӀолла тӀехваьннав со. Йийлла латтача коанаӀарех хьагуш хиннар безаме сурт дар. Ӏобежа маха гургболаш, Ӏоакъа Ӏотеха, цхьалхадаьккха ков, вай боккхача наха оалаш ма хиллара, «порядкагӀа» даь цӀенош – шеддар дог хьоасташ дар. Цу коара нах цӀеналга, лостамга Ӏема ба аьнна хийтар сона эггара хьалха. Нана дӀаяьнначул тӀехьагӀа, из беррига боахам лелабаьр, кхалсага кулг мел эшача дӀакхоачаш хиннар Ӏадрахьмана Хадижат я. Даь-вошас дехар а даь, балха яхийтай из, цу хана Шолже хиннача «ГӀалгӀайче» яхача газете. Иштта дӀаболабенна цун къахьегама никъ, таханарча денга кхаьчаб. Шийна тӀабилла моллагӀа болх боккхача бехктокхамца кхоачашбеш, редактора декхарех дика лоархӀаеш, хьаений из укх шерга кхаччалца. ХӀанз кхы лоархӀамегӀа, халагӀа дола декхараш тӀадаьхкад вай паччахьа а паччахьалкхено а 1978 шера наджгоанцхой бетта 24 дийнахьа яьча лоаман хьинар долча кхалсага. Цхьан фусаме вӀашагӀтехад «Литературни ГӀалгӀайче», «СелаӀад» яха журналаш, «Сердало» яха газет, цу кхаьннех хьахиннад «Сердало» яха кепайоазон цӀа, цун директоралла хьожаяьй Курскенаькъан Хадижат. Балхаца дувзаденнараш дика ховш я из, хӀана аьлча кампьютер тӀа наборщица, цул тӀехьагӀа верстальщица йолаш 22 шера къахьийгад цо. Цхьабола нах мара-сесага раьза боацаш ба, уж кхо моттиг вӀашагӀтехай яхаш. Амма цу гӀулакха автораш уж бац. Республике ва паччахь, паччахьалкхе, миннац, царна ца ховш, цар пурам денна мара де йиш йолаш хӀама дац из, хӀана аьлча дукха болх а дукха ахча а чудоагӀаш моттиг ма йий хьаяьр. Цудухьа уж нах шоашта Ӏаьдало тӀадилла декхар кхоачашдеш ба, наха футтаренаш еш е цар балха гӀулакх кӀалдита гӀерташ лелаш бац. ИбрахӀим цхьа шу воккхагӀа ва ший фусам-наьнал, из ваьв 1977 шера чиллан бетта 29-ча дийнахьа. Цо дукха къахьег кепайоазон цӀен болх лакхагӀча боарам тӀа баккха гӀерташ. Масала, «Литературни ГӀалгӀайчен» а «СелаӀада» а шоай электронни кепаш яцар, духхьал адрес хиларал совгӀа. ХӀанз уж сайташ хьаяьй. Цар чу Ӏочувала, хьажа таро йолаш ва моллагӀа саг. Уж дикагӀа дӀакхоачаргда дешарашка. Царца ювзаенна гойтама (видео) оагӀув хургья, чулоацама а дикка тоалургда уж кхоккхе хӀама. Берий журнала массехк номер духхьал берий бешамашта лаьрхӀа а хургья. Кхы дукха дика хӀамаш де лерхӀ кердача хьакимаша. Къаьстта а лоархӀам болаш дош да гӀалгӀай мотт наха юкъе боаржабар, дегӀакхувлар. Цу гӀулакха, кхычар говзал Ӏомаеш, дуккхача кхетаченашка ихаб уж укх тӀехьарча массехк шера: Казане, Буро тӀа, Москве, Питере, и. кх. дӀ.

ИбрахӀим, дукхача хана денз, уйла йолаш хиннав, кӀира цкъа арадувлаш дола газет хьаде. Хьалхарча редактораша дӀатӀаэцаш хиннадац из дош, хӀаьта Боканаькъан Шамсудина, ше радкторалла хьатӀавеча, новкъостал деш хиннад моллагӀа дика хӀама чакхдаккха. Иштта хьахиннадар «ГӀалгӀайченах» кӀира цкъа арадувла сома газет. Ше «Сердало» хьавеча из декхар оттаду Ӏадрахьмана Хадижата хьалха а. Ерригача редакце болхлой гӀонца хьа а даь, тахан 16 оагӀув йолаш, кӀира цкъа арадувл «Сердало». ДӀахо дӀайодача хана, керда хьадаьча кепайоазон цӀен арадаха дезаргда лакхе хьоахадаь ши журнал а. Хала а дукха а болх ба из, бакъда кердача цӀен болхлой цох лоархӀабергба аьнна хеталу. Балхаца сакъердам, безам хилча; кайоал моллагӀча хӀамах. Шоашта карахдаьннар дувцаш, дукха къамаьл дечарех бац уж шаккха. ДӀауйла йича, цар дукха хӀама де низ кхаьчаб. Из гуш да массанена, литературанца а кепайоазонца уйла йолча наха.

Уж духхьал балхах лоархӀабаь ца Ӏеш, шоай боккха дезал кхебе а вӀаштӀехьадоалаш хьабоагӀа. Цар да кхо йиӀиги ши кӀаьнки – пхи бер. ЙоккхагӀа йола йоӀ царгий лора дешар дешаш я, зӀамагӀа вола кӀаьнк берий беша ухаш ва. Вожаш ишколе дешаш ба.