Къаман воккхагӀвола йоазанхо
Шеденаькъан Султана 85 шу дизад
Карарча хана болаш болча гӀалгӀай йоазанхошта юкъе эггара къаьанагӀвар Шеденаькъан Арсмака Султан ва. Из ваь хиннав 1937 шера август бетта 23-ча дийнахьа. Дукха хӀама бӀаргадайна, нах байза, тайп-тайпарча моттигашка къахьийга саг ва из. Сона эггара хьалха Султан бӀаргавайра 1975-ча шера, «Сердало» газета редакце. Цу шера университете деша эттачул тӀехьагӀа, со каст-каста водар газета редакце болх беш хинна Ӏарчакханаькъан Тухан волча, Арсмака Султан ца гуш, наггахьа юха а вагӀацар. Кхы а цхьа шу даьлча, цо ший балха моттиг хувц, Нохч-ГӀалгӀай телевидене гӀалгӀай передачай воккхагӀвола редактор хул цох. ХӀанз тхо вӀашагӀдетталора телевидене, деша вагӀача хана аз дӀахьора «Литературни ГӀалгӀайче» яха передача, цкъаза дакъа лоацар «Заманхо» яхача передачанна юкъе.
1983-ча шера тхо шиъ цхьана болх беш, цхьа юкъ яьлча, кхыметтел цхьан кабинете къахьегаш хилар, школе Ӏомадеш дола гӀалгӀай меттах а литературах а дола книжкаш арадаха кийчдора оаха. Ше кулгал деча болхлошца Ӏимерза, кӀаьда волаш, эздел доаца хӀама ца гойташ, чакхваьлар из цига мел яьккхача хана. Атта болх а бацар цун хиннар. Нохчий а гӀалгӀай а книжкаш, методически балхаш, университета студенташа Ӏомадераш — шедар цох чакхдала дезаш, ханнахьа кийчдаь, тӀехьа ца доалийташ, школашка дӀакхачийта дезар. Цу гӀулакха царна кепа еттача Саратоверча типографе ваха везаш а нийслора цкъаза. Тхо верригаш виъ саг вар цу редакце къахьегаш хиннараш. Султан воккхагӀвола редактор вар, НашхоевгӀар Тамара, СулеймановгӀар Зейнап (поэта, «Нохч-ГӀалгӀай топоними» яздаьча СулеймановгӀар Ахьмада йоӀ) нохчий дешара книжкай редактораш бар, хӀаьта со гӀалгӀай дешара книжкай редактор вар.
Шеденаькъан Султан, духхьал редактора декхараш кхоачашдаь ца Ӏеш, воккхагӀволча новкъоста гӀулакхах а дика лоархӀавора. Больнице тхоцара саг кхоаче, таьзет долаш моттиг нийслойя, книжни издательство субботник долча къахьега араяла езаш хуле, из даим хьалхарча мугӀаре хулар.
Арсмака Султан, дуккхача хана денз, Советски Союза а цул тӀехьагӀа Россе а журналистий Союза доакъашхо вар. Газета, телевидене тайп-тайпарча отделашка къахьийгадар цо, республика хьаяьчул тӀехьагӀа кепайоазон министра заместитель, телерадиокомпане председатель хилар цох.
Иштта из вар йоазанхой Союза доакъашхо а. Цо яздаь дувцараш дезалора боккхагӀчарна а берашта а. Масала, карарча хана школашка Ӏомадеш да цун «Аьшка» сом, «Тачанка йодаяр» яха дувцараш. Бераш харцача хӀаманца доацаш кхедеча, царна шоай мохк безаболийтача даькъе йоккха моттиг дӀалоац цар. Цо кепа теха арадаьхад «Ӏийсай денал», «Даде дувцараш» яха а кхыдола а книжкаш. Дукха язъяьеце а, берашта лаьрхӀа байташ а язъяьй цо. Иштта из вар «Абата», 2, 3-ча классашка Ӏомадеча дешара, «ГӀалгӀай мотт сурташца» яхача книжкай автор. Эггара тӀехьа цо болх баь моттиг я Ӏоахарганаькъан ГӀапура цӀерагӀа Ӏилма-тохкама институт. Карарча хана Арсмака Султан вахаш ва Шолжа района Сипсой-ГӀалий тӀа.
