Хьехархочун атта боацача къахьегама шоай эггара хозагӀа, къонагӀа йола ха дӀалуш, хьабоагӀа вай хьехархой. Уж ба вай къаман къонгаш, мехкарий. Царех цаӀ я Наьсарерча номер 3 йолча ишкола хьехархо йола Дебаранаькъан Абукара йоӀ Хади. Из яьй 1970-ча шера, наджгоанцхой бетта вурийттлагӀча дийнахьа, ЖӀайрахь яхача лоаман юрта. Буро магӀарча Чернореченски яхача юрта цхьоалагӀча классе деша йода из 1977-ча шера. Цига диъ шера дийшачул тӀехьагӀа, дешара фусам хувца езаш хул. Из дӀахо деша йода ДӀаьха Дукъ (къух) оалача юртарча ишколе. 1987-ча шера из ишкол, дика дешаш, чакхйоаккх цо. Вайна дика ховш ма дий, ишколе вагӀача хана дукха нешаш, новкъостий хулилга. Хийла ший цӀенъюкъерча сагаца санна дагавоалаш, шийга дар декъаш, вӀаший ца гуш ха яьккхача из дукха хеташ, йоагӀа ишколера ханаш. Ишттача хана, из деррига дита, наьха фусаме вахар атта дац. Бакъда Хади из никъ хьаэца безаш хул.

Ишкола яьккхача шера, кердача фусаме кхоач из. Езаш тӀаийца, дика нус хинна ер кхоачаш дӀайолаялалехь; 1992 шера Пригородни кхале хинна хатар бахьан долаш, йоха езаш нийслу керда хоттаеннача фусамах. Уж ханаш-м моллагӀчунна а ла хала йолаш яр. Воккхавар, зӀамигвар ца къоаставеш, дукха гӀалгӀай фусамаш йохаеш, дукхача шерашка вӀашагӀ мел техар дусаш арабаьлар цигара. Царех бар Дебаранаькъан Хаде маьрцӀай а. Цу тайпара, вахара моттиг хувца езаш нийслу из. Уж кхоач цу хана МагӀалбика кхален чуйоагӀача Махьмад-ХитӀе оалача юрта. Цига ткъеста шера бах уж.

ГӀалгӀай паччахьалкхен университете филологически факультете деша этте, цу юртарча № 2 йолча юкъерча ишколе гӀалгӀай мотти литературеи хьехаш болх бу цо 2005-2011 шерашка. Тхьовра денз а, ишколе ягӀаш, из тӀакхувш хиннай гӀалгӀай меттá. Хетаргахьа, хьехархочунга хьежжа хила тарлуш да из мотт безабалар а. Цхьаволча хьехархочун урока тӀа, вӀалла чу а ца водаш, ладувгӀаш вагӀа безам болаш хул.

Иштта шийна безабенна гӀалгӀай мотт хьал а ийца, укх массехк шера хьехаш, хьайоагӀа Хади. ЦӀена а шаьра а мотт ховча сага иштта хьехаргба из берашта а. Хаде чӀоагӀа теркалдеш дола дош да из мотт цӀена бувцар. Даим цӀенгахьа латт цун уйлаш. Ше яьха моттиг йицлуц цунна цӀаккха а.

Цо дукха къахьег, ше яьхача цӀаяха гӀерташ. ГӀулакхаца, дешаца хьаллоац ший фусамера хьал, цӀабода никъ хьоахабеш хилча. Халонех кхераенна юхаяргьярех яц Хади. Яхь йолаш, вахара никъ цӀена лелабеш, хьайоагӀарех я из. Цудухьа ше лийрхӀачунга кхаьчай. Буро тӀарча Планашка хинна боахам тоа а бийя, баха хьалчуболх уж. Цул тӀехьагӀа Наьсарерча № 3 йолча ишколе балха арайоал. Дикка ха я цо цига болх бу. Хьехархошца тарлуш, кулгалхочунна мутӀахьа йолаш, ше хьалаьца никъ нийса лелабеш, хьайоагӀа из. ХӀара бер, ший цӀенъюкъера долаш санна, тӀаэц цо. Ше царех эггара харцахьа волчунна а деш дола хьехар, эхь хетийташ ду. Из духхьал гӀалгӀай мотт хьийха Ӏац. Цо мукъа ха дӀахьу ший байташ, дувцараш яздеш. Цун байташ тӀайола книжка а арадаьннад. Из хьалхара байташ язъе йолалу 1993-ча шера. Юххьанца, каьхата тӀа дӀаязъеш, дукха байташ хьаӀайра цун, уж сага ешаш еце а, дӀахо язъе чам болаш яр Хади. ХӀара дийнахьа хӀана балац, аьнна, совбоалаш боагӀар байташцара безам.

МоллагӀа дега Ӏаткъаш хӀама хилча, мукъамга а дувлаш дагаухар дешаш. Бера хана денз, боккхийча нахага сутара ладувгӀаш, цар вахаре хиннача халонех язде безам болаш, дукха ха дӀаяхар цун. Бакъда из болх чоалхане хиларах а, книжка арадалар рузкъанца дувзаденна хиларах а, ши эзар ткъестлагӀча шерга кхаьчар.

2019 шера эрсий мотти литературеи хьеха балха арайоал «М. М. Абрекова цӀерагӀча Халкъашта юкъерча йийллача вай заман кулгалдара» ФПОУ (мах тела беза дешара гӀулакхаш ду факультет) Наьсарерча филиале.

2019 шера кепа теха арадоал кхо книжка: «Вахара дохк» яха цхьа роман, поэзен ши сборник «Са син мукъам», «Мелодия моей души».

Язде безам хинна ханаш юхаяьхкар Хадега. Тахан а ший книжкаш кепа теха арадаха лерхӀаш я из. Цун кхы а да яздеш латташ дувцараш, байташ. ЗӀамига йолча хана денз, йоазонна тӀакхувш хьаенай из. Из я 2021 шера денз, Россе йоазонхой Союза чуйоагӀаш. Наха езаш а ше дӀакхаьчача тарлуш а хьаений массаза. Иштта дика гӀулакхаш карагӀдоалаш, вай къаман эздий нах хилар — из доккха дика да. Уж мо бола нах вайна юкъе дукхагӀа хуле, культура дегӀайоалаяра, мотт биццабалара, Ӏадаташ леладара эша таронаш совйоалаш хургья вай. Аьттув балба вай йоазонхой, къаман дикаш кхайкаде.