– ХӀанз, хӀанз ура лелача цӀен-нанас аьнна а, е дас човхаваь а, ӀоэгӀаваргва-кх из, яхаш, ваьгӀар со. Бакъда, вӀалла а из теркал ца деш, Ӏийра уж из гӀулакх, цох кхетадир аз цу фусаме уж гӀулакхаш лора ца делга. Ма дарра аьлча, шийлача ара цӀенош дотташ ваьлла, деха кулгаш долаш, кӀаьдвенна, этта боад къовлалуш мара цӀенах ца кхийттача цу фусама-даьх къахийтар сона. Юстарбаьле цкъа телевизора духьига тӀа ховшаш, тӀаккха телефона чу хьежаш, чай мала дог этте истолагахьа боалаш, шоашта гонахьарча сурта уйла вӀалла йоацаш, кхестар дезал. Цу гӀулакха бехке хийтар сона нана… Да цӀагӀа чувоаллашехь, ӀоэгӀабаьнна, цунна эшачунга хьожаш, из Ӏохайна валлалца сабарде дезар цар, сона хьийхачох, аз Ӏомадаьчох. Тхоашта лоалаха баьха цхьа дезал духьалъэттар сона, из деррига теркалдеш… Ши дезалхо вар цу даь, наьна. Сайран из да балхара чувеча, цун дезача гӀулакхий хӀаране шоай декхараш дар массахана! Сайна бӀаргагуш хиннар да аз дувцар. Из да хьачувоаллашехь, чехка цун кога тӀара ботинкаш Ӏойоахар кӀаьнка, тӀера барзкъа, кий дӀаийце шоай моттиге дӀаохкар. ЙиӀиг, из кулгаш дила валлалца, гата беделле латтар. ГӀанд тӀехьа хьаэзе, Ӏи кхестача истола гонахьа из дӀанийсваллалца, цунна гонахьа латтар уж. Цу шоай даьна фу эш, вӀалла цо ца аьлча а дика ховра царна, зӀамига боллашехь. Цу шоай ураме даь машен Ӏочуйолаелча, ховра-кх цу цӀагӀарча кӀаьнка… Папа чувоагӀа аьле, цӀагӀара Ӏоъараведе, коанаӀараш хьа а йийлле, машен хьачулаьллача уж дӀа а къайле, даьна тӀехьа мара цӀагӀа хьачувагӀацар из. Деррига мичахьара хьадоагӀар?! Наьнагара! Нанас Ӏомабаьбар уж иштта. КӀай гӀайбилг уллаш, магӀа баьрче латта даь гӀанд цу фусаме дезеи бочеи дар. Цига дá мара саг Ӏохацар, Ӏоха венначунга а, ер папай гӀанд да, оалар бераша. Цхьа тамашийна хоза кхедеш латташ бераш дар уж нанас. Да-м Ӏуйран цӀагӀара араваьлча, боад къовлалуш мара балхара цӀенах кхетацар. Тахан-м уж кхийна баьннаб, хӀаране шоай ба дезал. Бера хана денз, нанас шоашта Ӏочуделлачунга хьежжа, укх лаьттан букъ тӀа мел долча хӀамал везагӀа, хьамсарагӀа шоай да лоархӀаш, цун сий деш, цун цӀи лораеш хьалкхийра уж. Из да из вай хьаькъалеча даьша тхьовра яьхар : «Ӏа хьалхадаьхачунга хьежжа хургда хьа кхоанен сурт» яхар… ЧӀоагӀа хала дар сона цу цӀагӀа гуш хиннача хӀаманна сатоха... Ди довлцца напагӀа доаккхаш, халача балха ваьлла да чувеча, магӀа баьрче хайна вагӀа воӀ меттагӀцавалар, из деррига гуш цӀагӀа да лийнна нана сагота цахилар, цар цунна боаггӀаш бола лерхӀам цабар, хала хетар сона. Садетташ ваьгӀа, кхы Ӏе ца луш, йистхилар со магӀа ваьгӀачунга:

-Да чуваьлча, ӀоэгӀавала; даь еций магӀара моттиг,- аьнна.

-Ай, наьха саг вацар укхаза-м, цо ше теркалдацар уж хӀамаш-м, - аьлар нанас…

-Цо из теркалцадар-м из оамала атта, дега кӀаьда саг хилар да, шо дукха дезарах да, хӀаьта оаш леладер, цунцара лерхӀам боабар да…

Шоаш бараш дика ба ераш-м, аьнна, хийтар сона, иштта хьехам беш хьо хилча… Цхьаболча даьша, ноаноша шоай ӀаьдалагӀа уж дезал беза а беле, боабу! Балхара шийна совгӀата енна дикагӀа йола телефон, цунгаръяр сов дика яц, аьнна, ший пхелагӀча классе деша вагӀача кӀаьнка елар цхьанне. МалагӀча гӀулакха, фу кхоачашде еза пхелагӀча классе деша ухача бера тӀехъяьнна телефон?! ПӀелг ӀотӀатоӀабе хьона моге, телефона чу тахан хьа ца хьокхаш хӀама хургдац… ХӀаьта берашта тахан цхьаболча боккхийчарел дикагӀа хов; моллагӀа хӀама хьалаха, хьачудаккха. ДикагӀйола телефон аз дӀабеелла дӀахийцача, вахара ира, аьрхӀа оагӀонаш довзаш доацача, вои дикеи къоастадеча хьаькъале кхаьча доацача, дунен хӀама ца довзача бера чам хургбий дешарца?! Телефонага гӀолла во мел дар довзийтачул, дикагӀа деций Даьла дин довзийтар, иманаца, эзделца дола гӀулакхаш Ӏомадайтар. ХӀанз дуккхача фусамашка дӀачуухаш, вайна гуш хӀама да-кх из…Шоай цӀагӀа мала хьачуваьннав, мала дӀаараваьннав ца ховш, телефона чура бӀарг хьал ца айбеш, даггара цу чурча ловзарех ловзаш, пӀелг шершабеш дагӀаш хул бераш. Хийла, шоашка дӀайистхилча, из дӀахозаш а хилац. ВоккхагӀвар хьачуваьлча ураоттар, хаттар дар, Ӏоха гӀанд дӀаоттадар, эшачунга хьажар вӀалла дагадохача а хилац цу тайпарча фусаме. Ма вай къаманга ца товш, ца доагӀаш, дега хийра сурт хул-кх из! Иштта кхийнараш-м арахьа шоашта хьехар дича, шоай гӀалат теркалдича раьза хилац…Ма дарра аьлча, беттага Ӏеха жӀали мо мара, Ӏа дувцар теркал-м диц цар. Белгала хул автобусача, ишколе, миччахьа арахьа эздий, иман дола гӀулакхаш лергера ца хадийташ, беррига низ Ӏобилла, шоай тӀехье сий долаш е гӀерташ лаьттараша кхебаьраш. «Ма ираз да-кх хьо мо вола дезалхо коа хилар, Дала сий долда хьо кхеваьрий!» - оалаш а ма хоз цу ишттачунна тӀехьа. Сов чӀоагӀа махьарч детташ, даггара аркъалъухаш, шоайла дӀатӀа-хьатӀа бетталуш, телефона чу хиннача цхьан хӀамах белаш, энжий бегаш беш газела чу кхийстача кагирхошка; ай, сабарде кӀеззига, шо мара кхы саг веций укх чу; ала дезаш хилар са. Цу чу баьгӀача ха яхача нахах эхь хетар сона-м, цар леладаьчох. Телефона чурча вахаро дӀалийца, ха яхар хьалтӀаваьннавий хац… Бакъда, долчунгара-м доаккхаргдац эздел! Далла хоастам ба, ишттабараш вай къаман юкъе дукхагӀа болаш! Бера хана, дагадоагӀа сона… Да коа цхьа хӀама деш воаллаш хилча, къонгаш цӀаккха а цӀагӀа багӀийтабац тха нанас. «Цунна новкъостал де дезаш деце а, из ара мел воалл, цунна юхе хила. ЦӀен-да коа болх беш воаллаш, дезал цӀагӀа багӀаш хилац шоана,-оалар нанас.-Далла хьалхашка а доагӀаш дац шоана иштта, наха а из зийча бехк боаккхаргба шух».

Дезалхо везаш хиларга ше тувлавайта мегаргвац сага, аьнна, хет сона. Дезал-м беза кхеллаб! Цул хьамсарагӀа фу хургда?! Массадола наькъаш маьршадаьха, тахан хӀара денна хьадаржаш мел латтар цун багара далалехь духьалкхухьаш, эшам яхача деша чам ца бовзийташ, хьацара тӀадам баьккха дегӀа хало хилар кхераш хьалкхевича, мишта довза деза цунна вахара ира, аьрхӀа оагӀонаш?! Дезала йовза еза, ди-бийса доацаш , салоӀам боацаш шоай духьа къахьегаш лелача даьгара, наьнагара хало, цар дегай хьал, уйлаш… Цу оагӀон хам бовзаш уж ца хуле, цар цхьаккха хӀаман хам бергбац. Дукха ха йоацаш, базар тӀа нийсъелар со. Сона уллув цхьан кхалсагаца латт ийс-итт шу даьнна хургйола йиӀиг. Кхалсага маьчеш хьаийца, ераш мишта хет хьона, берага аьлча, дехьа латтача кхалсага:

- Уж зӀамига хургья цунна, пайдана яц,- аьлар.

Цунгахьа цхьа во дӀа а хьежа:

- Ӏа дӀакъовла хьай баге, хьай баге дӀакъайле латта, сона еза уж, сона хоза хет,-аьлар йиӀига. Цецъяьнна:

-Аьъ!.. Ай, мишта оал Ӏа иштта, даьцега из тайпара къамаьл деш хулий?- аз аьлча, даьци яц ше, мама я, аьлар дехьа латтачо.

ЙиӀига уллув лаьттар наьна-йиша яр. ВӀалла а уйла яь яла ца могаш, тамаш йир аз цу гӀулакхах… Доккха хӀама дар цу йиӀига наьнага йийтта баге, сай безам бар эцаргья аз, хьо дӀаяла юхера, яхаш. Цхьаккха хӀама ца хилча санна, латтача наьнах гуш дар, из хьал царна юкъе хьалхара отташ доацилга. Гонахьа мел лаьттараш цецбаьхабар цу хӀамо. Ший безам бар ала а, де а маьрша дитача беро леладер дар цу йиӀига хьахьекхар… Из сурт духьалара дӀа ца доалаш, цӀакхаьчар со. Сийдола тӀехье еций дерригача къаман сий даргдола гӀулакхаш доаржадер?! Тамашийна эздий нах ба уж, аьнна, кхыча къаман наха оалаш хезача хоза-м хет… Хозача оамалашца, яхь йолаш хиларца бӀарчча къам дезадолийташ бола эздий къонгаш, мехкарий хиннаб вай; тхьоврарча хана денз. Цу лар тӀара ца доалаш, дӀадаха деза вай! ТӀаккха хургья кхоане тешшаме беркате!