Мехкахо диканца дагавоагIа
ТIема лора 80 шу дизад
Укх деношка нийсса 80 шу дуз, вай къаман дикагIболча викалех волча ЦIокъанаькъан Хьамзата. Из ваь хиннав 1943 шера аьтинга бетта 1-ча дийнахьа Наьсарен кхаленна чуйоагIача Iаьлий-Юрта. 1960-ча шера Буро тIа чакхйоаккх цо ишкол. 1966 шера хIирий Паччахьалкхен лорий института дарбан факультет йоаккх вай мехкахочо. 1967 шера денз, тIема гIулакха тIа хул.
ГIазмахьмада Хьамзата дийшад тIема академе. Балхаш даьд артиллере, зинитни сурашка (полкашка) лорий балха кулгал деш; эскара, гарнизона, округа санитарно-эпидемиологически отряда керте латташ. 1988 шера денз, С. М. Кирова цIерагIча Санкт-Петербургерча тIема академе хьехархо ва из. 1987 шера цунна деннад полковника чин. Хьамзата фусам-нана Йовлой Къамбулата Фатима Санкт-Петербургерча Сийлахь-боккхача Даьймехка тIема заIапхой госпитала лор я. Кхо воI ва цу дезале кхийна: Мурад, Мухьмад, Муслим. Цо ше аьннача дешашка ладийгIача, из «къаман патриот ва, бакъда националистически патриот вац».
Цхьан хана аз яздаьдар цох:«Нах маьрша бахача хана, мехка тIалатташ сагото йоацача хана, саг бокъонца ца вовза тарлу. Бакъда хало тIаеча гучайоал цун дика а во а оамалаш. Вовар вехе хьовз, гIалаташ дувлийт; дикачо къаманна гIо ду, ший гIулакхаш дите, цунна фу эш, малагIча метте ше цунна накъаваргва хьож. Ишттача нахах ва аьнна хет сона гаьнарча Петербурге вахаш вола ЦIокъанаькъан ГIазмахьмада Хьамзат. 1992-ча шера лоалаха дахача шин къаманна юкъе тIом хиннача хана, вай республике хIирий мехкара Iочубаьхка дукха фусамех беха нах болча хана, гIинбухерча столицера ший болх, йIайха фусам, дезал бита, къаманна оарцагIвенарех цаI вар ЦIокъанаькъанвар. Из ше лор хиларах тарра, дукха хIама крагIдаьлар цунна цу шерашка, мехка хIама тоадеча, наьха унахцIено меттаоттаеча даькъе. Дукха шераш дIаихад цул тIехьагIа. Со цецвоалаш да цхьа хIама, цхьаннахьа цох яздаь, цо даь дикадар белгалдаьккха дайнадац сона, укх тIехьарча шерашка арадийннача книжкаш тIа. Из нийса дац. ГIалгIай республика кхоллаш, дегIайоагIаш къахьийгарашта юкъевихьа, кхычарех санна из вовзийташ дукха йоккха йоаца статья мукъагIа язъе езар. Тахан из юха дагавоха, цо хьабена вахара никъ бовзийта безам ба са газет дешарашта.
Наьсарен районерча газете балха вар со цу халача шерашка. Цкъа ЦIокъанаькъан Хьамзат волча вахар со, анкета хаттараш а ийца. Со-м, бокъонца бакъдар аьлча, цо се иштта дика тIаэцаргва мотташ а, сай юхь ергья мотташ а вацар. Амма Хьамзата, согара хаттараш дIа а ийца, сона хеттача тайпара жоп делар царна..."
Лакхе аз белгалдаьхача гIалгIай къаманна халача шерашка цIа а вена, къона республика когашъяххалца цунца а хинна, ший балха тIа юха тIавахар Хьамзат. Хала дале а, ший къаман духьа дар цо леладаьр.
Цул совгIа, балхара цунна вайцига луш хинна алапи нийсса ах кIезигагIа дар, Питере хинначул. Цу моттиго а хьагойт, из шийна бола пайда лехаш саг а воацаш, фу дича тоалургдар-те вай мехка хьал, адамий вахар, яхаш, йолча уйланца къахьегаш волга. Из а цу заман чухь цунна уллув лаьтта кхыбола эпсараш-гIалгIай а бицбе мегаргбац вай. Уж дагабоагIачар, цар гIулакхаш дайначар къонача ноахалашта дIадувца деза царех лаьца, царех бола дагалоацам даим дийна латтаргболаш. Цу шерашка цунна уллув бар инаралаш Султиганаькъан Мухьмад, Овшанаькъан Руслан, ЦIечой Муса, полковникаш Темарханаькъан Ювсап, Пхьилекъонгий Руслан, Овшанаькъан Башир, Пхьилекъонгий Iамархан, Дзовранаькъан Iаьла, кхыбараш.
Карарча хана, цун 80 шу дузача дийнахьа, из хьалха санна наха дагавоагIаш хилар, цунна карагIдаьнна дика гIулакхаш цар дегашка дахаш хилар белгалде лов.