ГӀалгӀай къаман
юкъара газет

Новости


Дийна мукъамаш

Ший 70 шу дизар дездеш я гӀалгӀай композитор Малсаганаькъан Ева

Укх бетта 24-ча дийнахьа тахан, ший 70 шу дизар дездеш хургья гӀалгӀай къаман эггара хьалхара композитор, цӀихеза кхоллама болхло, «КарагӀдаьннарех» яха орден енна, Россе композиторий союза доакъашхо йола Малсаганаькъан Ева. Кхоллама оагӀонцарча вахарá ший денош хетадаь саг я из. Бера хана денз, кхолламца бувзам болча наха юкъе хиннай.

Цун даь-нана Налганаькъан Амнат цӀихеза хиннай каьхата пандар лакхарца; нана, наьна- йижарий Заида, Ляля, Аза яьшк-пандар локхаш бар. Цу оагӀонцара безам цар цӀен ялххе бера дегашка бессар, пхи йишеи цхьа вошеи дар уж. Шолжа- ГӀалий тӀарча № 1 йолча берий ашарий ишколе деша этта, дӀаболабелар цун кхоллама вахарга бода бӀаьха никъ. Дукха хӀама довза, тахка аьттув хилар цун. Цул тӀехьагӀа из деша яхар Нохч-ГӀалгӀай оалаш хиннача Шолжа-ГӀалий тӀарча паччахьалкхен университете. Малсаганаькъан Тарханеи Куркъанаькъан Еленайи йоӀ толамаш доахача наькъ тӀа къахьега ловш яр. Иразе а, дега хала хулаш йола а ханаш дукха хилар цун вахаре.

Эггара хьалхара къахьегама никъ Запорожьерча № 6 йолча берий ашарий ишколера дӀаболабелар цун. Цхьа юкъ яьлча, Шолжа-ГӀалий тӀарча № 1 йолча ишколе юхакхаьчар из, хьехархо йолаш. 1987-1988-ча шерашка НГӀАССР культуран гӀулакхех йолча Министерствон кхоллама оагӀонцарча балха йоккхагӀа йола инспектор яр из, цул тӀехьагӀа цу министерствон кулгалхочун гӀонча йолаш дӀахобихьар цо къахьегама никъ. Дукха болх шийна хьатӀаийца, хьинаре къахьегаш хилар из. Шолжа-ГӀалий тӀара цун болх, кхоллама оагӀонцара хӀама тоалуш лаьттача деношца, бувзабе йиш я. Ший даггара бола новкъостий корабир цунна цига къахьегаш.

«Дала низ хьалу сага къахьега, хӀаьта сага де дезар, нийсача хӀаман тӀехьа из низ дӀабахийтар да», - аьлар Евас. Кхоллама вахаре гӀа баьккхача къонабарашца дукха къахьийгар цо. Толама наькъ тӀа бовла, хьинаре къахьегаш дӀабаха гӀо дир цо царна. ДимаевгӀар Ӏаьлас цкъа интервью луш дийцар, цо мел баьккха мукъам ший тайпара хул; лакха начӀал долаш саг я из, яхаш. 20-ча бӀаьшерерча тӀехьарча 10 шера дикка айделар цун кхолламцара хӀама. Нохч-ГӀалгӀай паччахьалкхен филармоне кулгалхочун гӀонча яр из, чӀоагӀа лоархӀар из НГӀАССР филармонена кулгал деш хиннача Адаменко Галинас, эстрада оалаш хиннача концертни оагӀон хьалха лаьттача ГешаевгӀар Мусас.

90-ча шерашка композитора гӀулакхаца къахьега йолаелар из айхха. Цу хана цунна уллув къахьегаш бар Охценаькъан Хадишат, АйдамировгӀар Марем, Дзейтанаькъан Тимур, ДагаевгӀар Валид, ЭдисултановгӀар ШитӀа, Ӏалбаканаькъан Амир, УцаевгӀар Малика, ТӀумхой Лида, РасаевгӀар Хьусен, ЦураевгӀар Ӏарби, АхматовгӀар Лиза, Ужахьанаькъан Мухьмад.

ГӀалгӀай мехкара эггара хьалхара начӀал дола композитор яр из, композиторски ишкол хьайийллар цо мехка, 150 мукъам кхоллаш болх бир. Массанена дӀаяйзар Есенин С. байтех йола «Розаш», Ӏарчакханаькъан Сале «Безам кхы а юхабоагӀаргба» яха романсаш, иштта «Мехкарашта» (дешаш яздаьр Ӏарчакханаькъан Сали, дӀаоалар Дзейтанаькъан Т.), «Яндаре» (дешашта таржам даьр, тоадаьр Ӏарчакханаькъан Сали, дӀаоалар Охценаькъан Х.), « Ӏадика ювцаш йола ишколера вальс»(дешаш, мукъам Малсаганаькъан Е.), ГӀалгӀай республикан Гимн «ГӀалгӀайче». Из дӀаоалаш хилар 1993-ча шерара тушоле бетта 7-ча дийнахьара къаман эггара хьалхарча Президента Овшанаькъан Султана Руслана инаугураце.

Культуран оагӀонца къахьегараш ший тайпара хул… Малсаганаькъан Евас ший никъ дукха къахьегаш, массанена езаш дӀахьош ба. Тахан а лоархӀаш ба цун кхоллам. Дог кӀаьда, къахьега ловш, шийна гонахьа дукха дикаш доаржадеш саг я из. Кепайоазон цӀен «Сердало» редакце болхлоша даькъалаювц из 70 шу дизарца! Иразе, беркате, могаш, маьрша йолаш, дегӀаца шортта низ болаш хилда цун вахара денош, дӀахо дӀайодача хана а!

Электронни газета язле

(PDF) кӀира цкъа арадувла къаман юкъара «Сердало» газет, цӀагӀара ара ца воалаш деша таро я

Хьаязде
Вверх