Кхоане дагайоагӀаш
«Фермерий ишколо» вай мехка керда говзанчаш кийчбу
Россе хӀара моттиг цхьацца кхоачамца белгалйоалаш я тахан. Масала, Якути (Саха) дошув даккхара тӀехьа цӀихеза я, Ярославски областе дика шаьрдаьд машинаш хьаеш дола гӀулакх, аьшкацара болх; Томски областе доагор хьадоаккхаш къахьег. ХӀаьта, ГӀалгӀай респбликан Дала аьттув беннаб кӀа, сула, коартол кхее. Вайна ховш да-кх, даарашта юкъе эггара керте маькх, тӀаккха коартол латтилга. Иштта дикка даржаш латт вай мехка хьайбаш леладу гӀулакх. Доахан, жа, гаьзарий лелаеш, царех доккха беркат доаржадераш хӀара денна дукхагӀа хулаш латт.
Дуккхабараш тахан Ӏехабеннаб, эттача ханага хьежжа баккха беза гӀа яхача къамаьлах. Тайп-тайпара кердадараш хьадаржар-м дика да, бакъда саг къахьегаш хиларо, ший кулгашца, хьинарца хьадаьча хӀамо гӀадкхувл, лаьтто хьатела беркат доаржаде гӀертаро санна, цхьаккха оагӀоно тоадергдац вахар. УнахцӀена кхача буаш хилча мара хила йиш йий низ бола, хьинаре тӀехье?!. Тахан эттача заманга хьежжа гӀа боаккхаш хилча, Ӏаьдало гӀо дарал совгӀа, ше хьадеча хӀаман тӀера хиларах воккхий веш хила веза саг. Хьаэцал вай мехка хьаяьккха нахча, кӀолд, тӀоа, шура, фуаш… Хьайбаш, коа тӀара оалхазараш леладераша тикашка дӀачутел шоаш хьадаьккхар, хӀаьта хьаэца из цӀена кхача хилар тахан доккха дика да. Юртбоахама хьал тоадеш я гуйран хьалхарча бетта юкъеяьккха «Фермерий ишкол».
Россельхозбанка дӀадоладаьча цу гӀулакхо 30 сага юртбоахаме эшаш дола лоархӀамедараш Ӏомадир. « Из чӀоагӀа беркате проект я, фермерий аьттув ба шоай болх боаггӀача боараме Ӏомабе, шаьрбе», - белгалдир ГӀалгӀай Паччахьалкхен Университете экономикахи доал дарахи болча оагӀон декан волча Мержой Мусас. Цо дувцачох, «Фермерий ишкол» яхача проекта доакъашхоша дика Ӏомадаьд дулхацарча, шурийцарча кхоачамца дувзаденнараш, иштта гаьнашта нийса доал дар. Магасерча университета доазон тӀа дӀабихьаб из болх.
«Йоккха сомий беш ГӀалгӀайче», «ГӀалгӀай мехкара шура», фермерски боахам «Оздой ИсмаӀал», яхача моттигашка, «Южни» яхача коа тӀара оалхазараш кхедеча комплексе ухаш, дукха хӀама Ӏомадаьд студенташа. «Ма дарра аьлча, хӀама Ӏомадар сайна гаьна тӀехьашка дисад мотташ вар со. Бакъда тахан гуш да-кх, безам хилча, ханага хьежжа доацаш, моллагӀа хӀама Ӏомаде йиш йолга. Теша лов, вайх хӀаравар ше леладеча хӀаман тӀехьа дикка гаьнаваргхиларах», - дийцар «Фермерий ишколе» дийша араваьннача Гаданаькъан Ӏаьлас. Ший говзал дикка Ӏомаеш чакхбаьккхача балхах дола каьхат лоархӀаме да тахан. Республикерча Паччахьалкхен кулгалхочун хьалхара гӀонча волча Йовлой Мухьмада белгалдир, тахан вай республикан лакха говзал йола зоотехникаш, агроинженераш, юртбоахама гӀулакхаш довза болхлой геттара чӀоагӀа эшилга.
Эггара хьалха дийша арабаьннарий аьттув ба керда, шоай цхьа хӀама хьакхолла, шоаш дӀадоладаь долашдар кхы а дикагӀа тоадеш дӀаходахьа. Къа ца хьийгача цхьаккха хӀама хургдац! Цхьайолча хана, лекцеш Ӏомае, тӀаккха балхаца из деррига хьагойта хало хулар дешаш хиннарашта, дале а, шоай никъ дика чакхбаьккха дипломаш хьаийцар цар тахан. ДӀахо гӀулакх мишта дӀадода гургда вайна, бизнес-проекташ йоаржае эттача. Эггара толашагӀа бола болх ахчанца белгалбергба, хӀаьта цу хӀамо геттара чӀоагӀа ураоттаду дог. «Фермерча ишколе» дешаш хиннараш чӀоагӀа раьза ба тахан. Сатем, сабар долаш шоай болх чакхбаккхарах доккха баркал оал цар цу гӀулакха хьалхалаьттарашта.
«Цу проекта юкъе мел хиннарашта баркал кхайкаду аз. Къаьстта доккха баркал хилда офлайн, онлайн оагӀонашка гӀолла тхоца къахьийгача хьехархошта. Кхаь бетта дӀадихьача дешаро сона дукха хӀамаш довзийтар, керда наькъаш хьадийллар. Республикерча юртбоахама хьал тоалургдолаш малагӀча тайпара болх дӀабахьа беза кхийттав со тахан»,- аьлар проекта доакъашхочо.
