«ГIалгIайче 2023 шера хьалхара юкъеяхай «Къахьегама овсарле» яхача къаман проекте дакъа лоацача моттигашта. Цун новкъостал шоашта деха йиш йолаш я мехка ши предприяти, аьлар ГIалгIай Республикан кулгалхочунга Келаматанаькъан Махьмуд-Iаьлага ГIалгIай Республикан экономически дегIаахара министра ТIумхой Аьсета», — йоах хьабайтача хоама тIа.

«2023 шера, ГIалгIай Республикан шин предприятена кхоачаргда Федеральни центро деш дола новкъостал. Къаман проекте дакъа лоацаш хиларо таро хулийтаргья хьабеча балха овсарле совъяккха, дIадодаш дола рузкъа лораде, балха дикал лакхъе, хьадаьр маьхалдаккха, иштта кхыдола хаттараш кхоачашде», — аьлар боахама кулгалхочо.

Цу проекта юкъеяхарга сатувсилга дарех я ГIалгIай Республикан дIаязъяь базови отрасль, из иштта хила еза 2022 шера, НДС а доацаш, 400 млн сом ахчан пайда ший боахаман баь. Дакъа лоацача предприятешта мах боацаш новкъостал дергда.

Из доацаш а, ялх бетта из болх дика бовзача говзанчаша Iомабергба болхлой, хьабеча балха овсарле совйоалаш хилийтара, балха дикал лакха хилийтара. Цу юкъедоагIаш да хьадеча хIаман мах оттабе хар, дIадодаш дар дагарде хар, маьхалдоаккхар малагIа да хар, балха тIехьа дIадодаш дар хьурмат деш хургбола никъ лаха хар.

Цу проекте дакъа лоацаш барий таро хургья, балха тIехьа хьурмат де ховш бола нах Iомабе. Иштта кулгалхой а болхлой а «РЭЦ экспорта ишкол», «Къахьегама хьалхалаттараш» яхача модульни оалача программе дакъа лаца Iомабар доагIаш да цу юкъе, цул тIехьагIа Российски Федераце толашагIйолча предприятешка Iомадаьр чIоагIдергдолаш.

Цар хургболча аьттонна юкъе да шера I% мара юхадала ца дезаш, 100 млн ахча эцар а, из болх тоабара дIадахийта йиш хилар а.

ФЦК эксперташа новкъостал дергда ГIалгIай Республикан, къахьегам тIа дукхагIа пайда эцаш, гIирсаш леладе, беррига болх тоабе.

Хьалха Россерча моттигашта дийцадар къаман проекта таронех лаьца, из дийца моттиг яр Москвера болх бовзарий федеральни центра къахьегама Академи, цига дукхагIа теркам тIабахийтабар РФ хьлхарча вице-премьера Белоусов Андрея тIахьожам лоаттабеча къаман проекта пайдан а, балха эшача говзала а, цу лостамах дешара а.

Къаман проект бахьан долаш, 2,3 эзар компанеша шоашта хьабоала пайда совбаьккхаб 61 млрд.

«Федеральни центро хIара шера вай республикан новкъостал ду, цо таро хулийт промышленни преприятеш дегIайоалае, цар болх тоабе. ДIадахача шерашка болх соцабаь латташ массехк предприяти яр вай, оаха цу юкъе инвестораш бахарах, уж болх бе йолаелар. Цу тайпарча къаман проекте дакъа лацаро таро хулийтаргья, региона предприятеш болх бе йолаялийтарал совгIа, царгара хьабоала пайда а совбаккха. Цо республиканна керда инвестораш тIаозаргба», — аьлар Келаматанаькъан Махьмуд-Iаьлас.

ТIумхой Аьсета белгалдир, ГIалгIайче аьхки «Хьехамчий дикагIбола болх» яха хIара шерара яхь вайцига дIаяхьа лерхIаш хилар. Цу тайпара гучадоалаш хургда хьехамчаша баьча балха толамаш, къахьегама овсарле совъяккхара деш дар, малагIа хьехамчаш шоай моттиге ба а, иштта царна совгIаташ далара болх дIабахьа а.

Белгалдаккха деза, «Къахьегама овсарле» яха къаман проект мехка гIолла къахьегама овсарле 5% совйоалаш хилийтара тIахьехаш йолга.