Цо йийзай Кавказ Росси оалача боккхача мехкаца. Цу новкъа лелар, сона дагадоагӀаш, Баку-Ростов, Шолжа-ГӀала-Москва, Шолжа-ГӀала-Берса-Юрт яха цӀермашинаш. Мехка моллагӀча моттиге водаш вола саг, Минводе кхаччалца дӀа а вахе, цигара моллагӀча миӀинге кхоачар. Иштта лелар хӀара шера вай мехкахой, бартчӀоагӀама кӀийлен тӀа балха ухаш, цу новкъа гӀолла Шолжа-ГӀалий тӀа деша ухар студенташ, шоай балха моттигашка кхача гӀерташ болхаш хулар къахьегамхой. Вешта аьлча, боккха пайда баьлар цу наькъах дуккхача наха, бе-беча ноахалашта. Из цӀермашина никъ биллар бахьан долаш, хьахиннай Наьсарера, Пхьилекъонгий-Юртара, Сипсой-ГӀалий тӀара цӀермашина станцеш, царна гонахьа нах баха Ӏо а хайша, юрташ а цул тӀехьагӀа гӀалаш а яьхкай. Из никъ хилар бахьан долаш, дикка аьттув боалар гаьнара тӀаба е дӀабахьа беза мухь ший кхача беззача моттиге дӀакхоачабе. Товар кхухьаш йолча вагонашца, вайцига кхоачайора гӀишлош еча эша ардакх, хьу, цемент, жагӀа, кхыметтел ӀажагӀа гӀум а вай мехка эггара хьалха арахьара тӀакхухьаш яр. Цу новкъа гӀолла Наьсарера чахрах етта вагонаш дӀакхихьа дагадоагӀа сона. Иштта йӀаьха тӀӀирг йийя йолхаш хулар мехкдаьттах йизза йола вагонаш-бешкаш. ЦӀермашина наькъа юххе яр Наьсарера йоккха хьайра, дукхагӀа болча наха мельзавод оалар цох. Цига ахьа ялат а бувцача новкъа гӀолла тӀакхухьар, цигара дӀа-юха дохьийтар наьха фусамашка сатувсаш йола йӀайха, кӀаьда маькх е эшаш дола хьоар, кхыдараш. Вешта аьлча, Ӏаьдала а белггаларча наха а чӀоагӀа накъабаьнна, цар гӀулакхаш аьттонца чакхдаьха никъ ба Наьсарера цӀермашина никъ. Из хьехабеш гу вайна тайп-тайпарча исбахьален литературан йоазонашка. Масала, цох а цун вокзалах а дика дийцад МутаӀаланаькъан Хьажбикра «Большевикаш боагӀа» яхача повестага гӀолла. Граждански тӀема хана, цига лаьтта хьал дувцаш я Боканаькъан Ахьмада «Тоаркхо-хьажа» яха очерк. Къаьстта а дукха дувц цох, вай Сибре дигара хетадаьча публицистиканна чудоагӀача йоазошка.

Цу наькъá а цӀермашина станцена а дукха гаьна воацаш кхувш венача сона, дика дагайоагӀа цига хинна къаьна вокзал а цига болх баь нах а. Из хьаяь хиннаяр 1893 шера. Вокзала наькъахошта лаьрхӀа дукха йоккха йоацаш зал яр. Цу чура чувоалаш яр милице фусам, вокзала директор Ӏеш йола моттиг, кассаш. Арахьа тикилг йоаллар, цу чу латтар Тимарзанаькъан Лида яхаш йола кхалсаг. ЦӀермашина станце го йиш яр, цига къахьегаш хинна Албохчанаькъан Ювсап, Атиганаькъан Муса, Албохчанаькъан Шимоаха, Ӏарчакханаькъан Ахьмад, кхыбараш. Кассираш хинна Чимарзанаькъан а Албохчанаькъан а тайпан цӀераш язъю нах. Иштта товар Ӏодоассаду ков а дар укхаза. Даим го йиш яр ардакх е хьу эцаш, хоржаш боахка нах. Дукха мухь кхухьа машинаш тӀалатташ моттиг яр из.

Тахан а болаш ба бувцаш бола никъ, бакъда хьалха мо дукха цӀермашинаш лелац цу тӀа. Цига Минводе кхаччалца лийнна «ЧӀагарг» оала сиха лела цӀермашин сецай; кхоачам боллаш нах хилац, аьнна. ХӀаьта Наьсаре-Москва яхар ше йолга хьахайташ я, каст-каста ший оаз яйтарца а Наьсарерча кертерча новкъара переезд дӀакъувларца а.