Дагахьа йиса уйлаш
Къаьнача шера дикахетараш а халахетараш а
Чакхдала гаргагӀертад 2024 шу. Массехк ди мара дисадац цо вайна ший букъ гойта. Дукха дикахетараш а цхьацца саготонаш а ера цо вайна. Царех цхьаяраш йицлургья, цхьаяраш даимленна вай дегашка юсаргья. Дукха дика хӀамаш хиннад вай республике цу дукха йӀаьха йоацача хана. Цкъа-дале, юха а мехка доал де хьахержав Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьла, дуккхача наха цун цӀерца дувзаду доккхий гӀулакхаш, мохк массадолча доакъошка дегӀаахар, тоабалар, кхувш йолча тӀехьен йоакхо яр, цунга хьажар. Уж наьха сатувсамаш яьссача моттиге хьахиннадац. Республике, кхыметтел гаьнагӀа йолча юрташка, хьадаьд вахача чӀоаггӀа эшаш дола хӀамаш. Дукха цӀенош даьд, чубаха цӀа доацаш наьха лела безаргбоацаш, къаьстта а гӀадвугаш да бойла дисача берашта цу тайпара фусамаш енна хилар. ГӀанахьа а сомагӀа а ца хиннача тайпара тоаденнад ишколашка деша дагӀача берий, ишколе баха ха яланза барий гӀулакх. Итташ ишколаш, берий бешамаш йолаеннай республике болх бе, хӀаьта уж массадолча хӀаманца Ӏалашъяь я, кхыметтел кхача кийчбеча а буача а цӀеношца. ЧӀоагӀа эргадаьннад республикера наькъаш, царна цхьатарра раьза ба машинашца лелараш а гӀашлой а, хӀана аьлча уж шаккха тайпа теркалдеш къахьег наькъаш дехкаш болча болхлоша.
Тоадаьд, хӀанз а тоадеш латт юрташта а бӀарччача мехка а лоархӀаме дола тӀаьш. ДегӀабоагӀаш хьабенаб юртбоахам. Берригача мехка хӀана яц аьнна цӀихеза я вайцигара «Йоккха сомий беш», арахьа дика довзаш да вайцига кхееча москалий дулх, цох хьадаь кхыдола даараш, вайцига доаккха модз, Ачалкхерча завода арахецаш дола хиш, кхыйола продукци. Тоалуш латт транспорта гӀулакх. Кховзткъа совгӀа зӀамига автобус болх бе йолаелар ер шу дӀадолалуш вай республикерча наькъашка, хӀанз йоалаяь новкъа араяла кийча йолаш латт йоккха 13 автобус, кхы а хьатӀайоалае мегаш я. ДегӀаухаш я вай культура: ди тӀехьа гучабувлаш латт говза суртачий, начӀал дола актёраш, халхарчаш, иллиалархой. Кхыча республикашта нийса дегӀадоагӀаш да литература, ашарий искусство. Уж а кхыдола а толамаш бахьан долаш, укх шера вай Мехкадаьна елар Невский Александра орден. Шоай балхаш тӀа толамаш доах журналисташа.
Цу шеддолча хӀамо вай гӀаддуг. Бакъда вахар массаза «шаьра хилац, поэта ма аллара, цкъаза шоага, гӀоргӀа хул». Цхьацца цатоамаш а дера вайна дӀадоча шеро. Вай Мехкадаь Макшарипа Мухьмад-Ӏаьлий а Россе Турпал цӀи енна волча Келаматанаькъан Ӏалихана а нана Гаьгенаькъан Аминат кхелхар укх шера. Из вайна массанена бохам хулаш моттиг яр. Дала къахетам болба цох, йийрза моттиг даькъалайойла цун. Дуккхача вай кагийча наьха вахар хаьдар мехка га доаккхаш, СВО йолча доазонаш тӀа. Царех цаӀ Россе Турпал яха цӀи луш белгалваьккхар В.В. Путина амарца. Из, вайна ховш ма хиллара, Хьоашаланаькъан Адама Султан ва. Иштта вайцара къаьстар укх шера дунен халкъашта юкъера журналист, МГУ журналистий факультет яьккха хинна Колой Халат.
Кердача шера де дезаш хьалхашка латтараш доккхий а къам сийленга дугаргдола а декхараш да. Вайна массанена хьинар а низ а лулба, уж декхараш кхоачашдара гӀулакха кӀеззига дихьа а дакъа юкъедахьа. Цу тайпара поалхам вай мехкахой йолаш я. Дукха новкъостал дир цар Палестинера тӀемах байдда баьхкача наха, Белгороде, Курске, Запорожски областе бахача, вахарах бехача наха. Цул совгӀа, дукхаза сагӀаш дир, моттигерча таро йоацача нахага а СВО бӀухой дезалашка а дӀакхоачаргдолаш. Деррига а дийца варгвац укх лоацача йоазонца.
Керда шу гаргагӀертад. Халкъа поэта Янданаькъан Жамалдас ма аллара, ха цо дӀакхухье а, из дезаш, цунна духьалдолх вай. Ловцаш доах, совгӀаташ тел, бегаш-ловзараш ду. Иштта укх деношка «Сердало» газета болхлой цӀай даькъаладувца баьхка хилар ГӀордадии Лаьлиги. Царца сурташ доахаш а моттигаш хилар редакце.
Массане а Керда шу даькъала хилда, маьрша, могаш доагӀалда из зӀамигачоа а воккхачоа а.
