ГӀалгӀай къаман
юкъара газет

Кердадараш

Хьаькъалца кхедаь мугӀараш

Лаьнанаькъан Марема 80 дизарга

Лаьнанаькъан Ахьмада Марем ца йовзаш вай республике саг хуле тамаш я. Укх деношка цун 80 шу дуз. Царех дукхагӀдараш цо дӀаденнад, ишколе эрсий мотти литературеи хьехаш. БӀаьш дешархой кхебаьб цо Пушкина, Лермонтова, Маяковске, Есенина мотт бувца ховш. ХӀаьта цунна шийна-м из мотт геттара кӀоарга хов, хӀана аьлча цу меттала хоза байташ кхеллай цо, арадаьхад книжкаш. Марем яь хиннай 1943 шера бекарга бетта 10 дийнахьа. 1964-ча шера цо чакхйоаккх Нохч-ГӀалгӀай Паччахьалкхен хьехархой институт. Ткъаь итт шу совгӀа йола, вахарцара эггара хозагӀа ха дӀалу цо Наьсарерча № 1 йолча юкъерча ишколе эрсий мотти литературеи хьехара. Хьехархо-методист йолча Ахьмада Марема еннай «РСФСР халкъа дешара тӀехдика болхло» яха цӀи, «ГӀалгӀай республикан гӀоръяьнна хьехархо», халкъа поэт яха цӀераш.

Байташ язъе Ахьмада Марем дӀайолаенна хиннай 1957-ча шера. Хьаькъал долаш, кӀоарга уйла а хоза мотт а болаш ший байташ яле а, из сихлуш хиннаяц царна кепа тоха, книжкаш арадаха. БӀаьха никъ хиннаб цо ший хьалхарча книжкага кхачалехь баьр, йоазош деш 43 шу даьккхачул тӀехьагӀа мара арадалац цун хьалхара книжка «Кхоллама уйлаш» (2000). Цул тӀехьагӀа цун байташ езаеннача нахага кхоач «Из стиха къайле» (2001), «Музас доал ду перо» (2002), «СелаӀад: берашта йола байташ» (2005), «Хержа байташ», «Къайле йолча лиран оаз» (2007), «ГӀанахьа а сомагӀа а» (2013). Цо кепа йийттай тайп-тайпарча антологешка. Цхьан дийнахьа Ахьмада Марем кхийтар сох Наьсарерча № 5 йолча берий библиотеке, ший книжка делар цо сона. Цу тӀа яздаьдар Буалос аьнна дешаш а ший дешаш а. Уж а вожаш а поэзех сага боалача пайдах лаьца дар. «Сона лов, са стихашкара дайза дика хьехамаш хьона вахаре накъадалар. Ираз долаш хилва хьо! Автор — Лаьнанаькъан Марем. Ӏарчакханаькъан Салена. 22. 02. 08 ш.» Цул тӀехьагӀа, мара цӀенхаштта цун байташ еша волаваланзар со. Ешарах дехке а валанзар. Керда дуне хьаделлар санна, керда саг, цун уйлаш, нигаташ, наькъаш довзар санна хӀама хилар, цун книжкаш дешарах. Тахан а цкъаза мукъа ха хилча, юха а юха а деш аз, цо яздаь тайп-тайпара чулоацам бола мугӀараш, царех дикка салоӀам а хул. Поэт вешача хана, сайна езаеннача байташта таржам деш оамал я са. Марема язъяьраш ерригаш хӀана яц, аьнна, дег чу ювшаш я. ХӀаьта а царна юкъера къаьстта а сай безам тӀабахача массехк стихотворенена таржам дир аз. Царех я 1995-ча шера язъяь «Дагабоаллам» («Ностальгия») яхар.

Марем цун дешархошта а из йовзарашта цӀаккха йицлургьяц, дика саг, хьехархо, поэтесса санна дагайоагӀаргья. Яьча денца из даькъалаювца ловра газетага гӀолла.

Электронни газета язле

(PDF) кӀира цкъа арадувла къаман юкъара «Сердало» газет, цӀагӀара ара ца воалаш деша таро я

Хьаязде