Ма хоза ба-кх хьо, Рамадан
Мархий беттацарча уйлаех лаьца
Дувца велча, цхьаккха дешай из дийца вала низ тоъаргбоацаш, дега йӀовхал йоссаеш, безаме, хоза ха я вайна латтар. Зийнадий оаш, мархий бутт хьаэттача, мел цхьа ший тайпара хул хӀара ди, хӀаьта бийсанга Ӏа ладийгӀача, цун сатемах виза ца кхеташ, езача хана морзал хоалуш, вӀалла набаргахьа ца ласташ, сигала урагӀхьежаш, безамах йизза йолча бийсан гӀозалца дог дузаш, цунца дагара дувцаш, вагӀа догдоагӀаш хьал хул. Хоастам цу сийдолча, къахетаме волча АллахӀа, ер ха вайна яларах! ВӀалла а вай хоастам баь даргдоаца къахетам ба ер! Мел дукха беркат шийна чуэза бутт ба ер - ийгӀа багӀараш тоабеш, вӀаший къинтӀерабовла дегаш хьаделлаш; мискачарна, дегӀа могашал эшаеннарашта, дукха дезал барашта новкъостал деш.
Мах баь варгвоаца беркат шийца долча Рамадан бетта хоза, цӀена, сийрда гӀулакхаш ма могга доаржадеш хила йоах вайга кхеллача Дала. Цахаддаш Кхеллачунгара гешт дар дехаш, юкъера эгӀазлонаш дӀайоахаш, хийраяьнна гаргалонаш чӀоагӀъеш, вӀаший дегаш хьоасташ, Даьла раьза хургволча гӀулакхашта тӀехьа совдоалаш, дӀабахьа безаш ба ер бутт, цхьа ди зехьа ца дайташ, хӀара денна дозала хам беш. Къахетама бутт аьнна ба ер цудухьа! ЧӀоагӀа харцахьа да, иштта доккха дика шийгахьа дола ха ший кхоанен пайда ца беш йоаяр, цун хам цабар…
АллахӀа дикача оамалех, хозача лерхӀамех хьалдузалда вайх хӀаране дегаш! Дикаш доаржаде сухал беш лелараш зийча, ма хоза а хет-кх, хоастам ба-кх Далла тхо бусалба кхеллача аьле хеталу. Вайна юкъе дукха ба укх езача хана мах боацаш нах дӀа-хьа кхувлараш, тикашка дӀачу а бахе, цига декхар доаллаш мел болча наха хьалхара ахча дӀалураш, дуккхача шерашка шоашта хьадала дезаш декхар доалларашта, къинтӀерабаьнна, из дутараш. Масала, цхьан сага дийцар, массехк шу дар ше цӀен кораш дӀаоттаде аьттув боацаш хала кхеста , вӀалла ший цӀи ма яккха, аьнна , цхьан дикача сага ахча дайта, деррига кораш, наӀараш дӀаоттадаь, Даьла къахетамца цӀагӀа дӀачуваха аьттув баьлар са, яхаш. Иштта дола дикаш доаржадераш дуккха а ба вайца, Даьла къахетамца!
Бакъда, къаьстта ер мархий ха хьатӀаеча, де дезараш, эца дезараш дукха долча хана, хӀамашта геттара лакха маьхаш тӀадеттараш а ба мехка. Ахча дохка деза моттигаш шортта йолча бахархошта, чӀоагӀа хало ю цу гӀулакхо, деррига дӀадаьлча а, бусалба сага вахаре эггара езагӀа йолча хана, ма хулла йохкаш йола хӀама чухьаваьнна дӀаелча боккха маьл хургболча деношка, маьхаш дукхагӀа тӀадеттар бусалба наха доагӀаш, товш гӀулакх дац. Вай кхетаду, хӀаравар шийна цхьа пайда бе гӀертилга; бакъда деррига хӀама ший боарам болаш хила деза-кх, дикал йоаржае сиха хила дезача хана, адам халчаувттадар чӀоагӀа харцахьа хет сона. Вайна юкъе дукха ба миска, таро йоаца нах, массехк унахо цхьан цӀагӀа вараш, тӀера да дӀаваьнна бойлахьа диса бераш, шоаш бахача фусамах ахча тела дезараш. Ишттача мугӀарера нах дагабоха беза вайна эггара хьалха. Дунен ха-м йӀаьха яц, кхоана воашош дӀадерзаргдолча Ӏаьхартен чу накъадаргда вайна тахан хьадаьр, укхаза боаржабаь къахетам. БӀарччача шера хьеж вай бераш укх денга. Селлара цу цӀайца дог ловзаш дола бераш, керда барзкъа ийца, кийчде лов хӀара нанна; хӀана аьлча берашта чӀоагӀа лоархӀаме да из, бӀаргаш гӀозалца доагаш, гӀадбаха болаш, кердача маьчешца, кочаца сакъердалуш хул уж. ТӀаккха цӀагӀа, коа керда хувцамаш де Ӏемад вай тхьовра денз; мархий ха хьаоттача хана; Ӏооттаю пхьегӀа, корагара кӀада, иштта кхыдараш а эргадаха ловш хул вай кхалнах чӀоагӀа. Ахча дохка деза моттигаш ишта а шортта йолча хана, чӀоагӀа хало хул наха цу шедолчун маьхаш ма могга айдича. Сай бера хана хинна мархаш дагаух сона тахан…
Цхьа дезал санна шоайла чӀоагӀа барт, безам лорабеча нахах латташ бар тха беркате урам. ДагадоагӀа сона, беррига мехкарий цхьа барт бий, цхьа бос бола басар хьакха оттар коанаӀарашта. БӀаьхача ураме мел йола коанаӀараш цхьа бос болаш, хоза къегаш латташ хулар. Берригаш цхьана арабаьле, из беррига урам цӀенбора цар, нув хьокхаш. Ма хоза, дега йӀовхал луш сурт дар-кх хьона из! Коа мел дола хӀама басараш хьекхе, кӀир техе Ӏооттадора; ингале оаркхилг санна кӀоагадийя Ӏооттадора шедола хӀама. Хийла йоӀа оалаш хинна дагадоагӀа сона; укх бӀарччача бетта бера щетка Ӏойиллаяц аз-м, аьле. ЧӀоагӀа сакъердалу наьха хьатӀадоагӀача цӀайца, тхьовра денз Ӏемад вай цунга сатувса, эггара лакхерча лагӀа тӀа цунцара лерхӀам лоаттабе. Бераш а мархий бутт хьаболабеннача дийнахьа денз, денош дагардеш, шоашта эцаргдолча кердача барзкъашца дог ловзаш, шоай уйлаш дӀа-хьа ювцаш, марха къоабала деш, шоаш мел урамаш тохкаргда дувцаш хул.
Рамадана Ӏуйренаш, бийсаш, денош Дала цхьа ший тайпара, дӀаала велча из дийца вала дешай низ тоъаргбоацаш; хоза, къаьга, сатийна кхеллалга зув вай массане. Дега хала хеташ хул, мархий бутт дӀабоалаш дола денош гаргагӀертача. БӀарччача шера хьийжа, ма сиха дӀабахар хьо, аьле, хеталу эггара дезагӀа долча деношца Ӏадика ювцаш. Цхьаннена а хац, ер бутт ший вахаре дийна волаш юхакхоачаргбий. Соахка укх беттаца дог ловзаш, бӀийг санна кадай лийна нах, тахан вайна юкъе боацаш ба, Даьла кхелаца. Цудухьа дика гӀулакхаш доаржаде, АллахӀ раьза хургволчунга кхача, юкъера эгӀазлонаш дӀаяха сухал бе хьажа веза ха я ер. ЧӀоагӀа лоархӀаме да вай динга диллача, исроаф доацаш мархий цӀай дӀадахьар. Хийла, сов дукха тайп-тайпара даараш хьаийдийя; тӀаккха, кхо ди даьлча, цӀен тӀехьашка хьалкхухьаш, шарххенцахьа дӀамехкаду Дала хьаденна ялаташ.
ХӀама зехьа доадеш вола саг шайтӀан доттагӀа ва, йоах, вай дино. АллахӀа лорадолда вай Даьла эгӀазлонах, тахан дуккхача бусалбашта цкъа кхалла доаца ялат доадарах. Цхьа буртиг байта мегаргбац зехьа. Цу хӀаманцара лерхӀам боабе йиш яц вай. Дагабоха беза вайна, хьайбашта лаьрхӀа дола ялат дуаш; цо кер бестабеш Ӏазапе этта Палестинера вай йижарий, вежарий. Вайга долчох хьегаш бахараш, вайгарча сатийнача, цӀи йоаккхарг мел дола хӀама долча, дог мел эттар яа йиш йолча вахарга сатувсаш ма дукха миска бусалбаш бах укх дунен тӀа! АллахӀа ший къахетамца тоадолда цар хӀама, аттонга кхоачаболба вай бусалба йижарий, вежарий Кхеллачо! ВӀалла а дицлац сона, богаш дизза тайп-тайпара салаташ мистденна дӀакхувсаш, диъ ди истола тӀа латташ даьккхачул тӀехьагӀа ший тайпара дийрза дукха дулхацара даараш котамашта ӀотӀехьашка кхухьаш баьхкача ший мехкарашка лувш яьлла тхоай гаргара кхалсаг. Сибре текха йолча цу мисканна дика бовзар маькха гӀоргӀилгий хами чами.
Цкъа кхаллал ялат цахиларах, бӀарчча дезалаш ма байрий мецача Казахстане, яхаш, лувра из, елха чӀехкаш. Уж ханаш текхараш вайна юкъе дуккха ба, ялат доадар цар дегашта ла хала да. Из дицде йиш яц вай. АллахӀ раьза волаш хила деза деррига. Дала гӀо долда вайна, боаггӀача боараме чакхдовла. Сийдолча АллахӀа беркате йойла вайна ер ха, укх бетта вай мел даьча, вайна беркате хургдолча дуӀашта жоп лулда вай Кхеллачо!
Иразах, иманах дизза хилда вай денош!