Сурхо тӀарча дешархошта даь совгӀат
Кердача ишколе деша дӀадоладеннад бераш
Готта а цхьаккха тайпара дешара эша таронаш йоацаш а доахкар Сурхо тӀарча ийс шера дешача ишколера бераш. Цар ишкол чухинна цхьа гӀатт дола кхо цӀалг «Маяк» оалача совхоза ший ахархой берашта хьалъяь хинна берий беш яр, дукха ха ялале из дӀаеннаяр цигарча ООШ оалача ишколанна.
Шовзткъа шу гаргга ха яьккхар цига дешаш юртарча бераша. Цхьан хана, цох дувцаш, аз яздаьдар: «...Цу юкъа дукха дика нах кхебаьб цига, сона ховш, царна юкъе ба юристаш, гӀишлонхой, лораш, зоотехникаш, банкираш, массе тайпарча классашка хьехаш бола хьехархой, бусалба дин викалаш, кхыметтел мехкадаьттахой, берригаш бийца а варгвац. Берий беша лаьрхӀа 40 шу хьалха даь хиннача цӀеношка дешархошта мел эшаш дола хьалаш дацар. Масала, кабинеташ яцар хӀара Ӏилман лаьрхӀа, яцар компьютерни класс, спортзал, актови зал, буфет, коа хила езаш йола спортивни майдаш.
Укх тӀеххьарча хана классашка шийла хулар, Ӏан зама тӀаэттачул тӀехьагӀа; арабаха безаш йола моттигаш гаьнна дӀааха безаш яр, хий коа мара дацар, царех тарра кхы а дукха кхоачамбоацараш дар...»
ЧӀоагӀа сатувсар дешархоша а хьехархоша а шоашта керда, йӀайха, массадола хьалаш шийца хургдола керда ишкол хьалъярга. Гайна-ганза кхоачашхилар цар уйла. 2020 шера къаьнара ишкол цӀенъяь дӀа а яьккха, цига хьалъе йолайир керда, 320 дешархочоа лаьрхӀа йола ийс шера деша ишкол. Из хьалъе аьнна шийна дӀатӀаийцар яр «Гранд – С» яха ООО. Юххьанца цунна хьахьожадаьр 189 миллион сом ахча дар. ХӀаьта из йистеяккха езаш яр кхаь шера. Цу кхаь шера кхыча ишколан (№1 йола СОШ) тховна кӀалха дешаш а хинна, шоашта хьаяьча кердача гӀишлон чу, тушола бетта цхьоалагӀча дийнахьа денз, деша дӀадоладеннад бераш.
ХӀанзара цар хьалаш вӀалла тара дац хьалха хиннарех. Укхаза я актови зал, спортивни зал, йоккха библиотека, кхача кийчбу а буа а моттигаш, коа футболах, баскетболах ловзаш йола майдаш, лорий кабинет. Арабахара гӀулакх а, тховна кӀалхара ара ца боалаш, де йиш я. Школа кхозза вӀаштӀаръяь я. Лакхерча гӀата тӀа я йоккхагӀйола классаш, зӀамагӀъяраш дӀанийсъеннай лохе. ХӀара классе, хьалха хиннача тишденнача, дехача гӀандашта, истолашта меттел; керда, берий ханашка хьежжа мебель оттаяьй: истолел, гӀандел совгӀа, цар чу латт книжкашта, тетрадашта лаьрхӀа йола ишкапаш, кулгаш дила а улг цӀенду пагӀашк йитта а йиш йола хий доагӀа моттиг, лакхера лампашца сийрдадоаха улгаш. Хоза шаьрдаьча пенашка товш да лохе Ӏодилла ламинат, классе массанахаьа сердал дӀакхоачаш йола кердача хьисапера лампаш я.
Урокашта юкъе салоӀача хана, Ӏоховша моттигаш кийчъяьй уйча, цу чу геттара паргӀата я, из шера хилар бахьан долаш.
Бераш ишколе хьакхувлача даьшта машенашца тӀабахка а дӀаовтта а моттиг кийчъяьй ишколан наӀарга. Кердача ишколе хьехаш хургба, дуккхача хана денз къахьегаш хьабоагӀа, йоккха поалхам йола а, хӀетта болх бе дӀаболалуш бола къона а хьехархой.