ГӀалгӀай къаман
юкъара газет

Дикача талгӀен тӀа

Юртарча культуран цӀагӀа кхетаче хилар йоазанхочунца, хьехархочунца

Россе дӀахохьош да хьехархочун, хьехамчан шу. Из болх хержа, шоай хьинар тӀехьа тӀайоагӀа тӀехье нийса хьалкхеяра, доккхийча вахара наькъаш тIа яккхара, гонахьардар дезаш хилийтара дIалуш бола нах; шоашта терко тӀаозаш ба дӀахо а. Царех цаI я Долакха-Юртарча культуран цӀагӀа езъеш хинна йоазанхо, хьехархо Хамхой Жимсари.

«Ший дего хержача балха мутӀахьа йолаш, хьайоагӀача хьехархочунна, йоазанхочунна Хамхой Мурата Жимсарена баркал ала баьхка хилар Долакха-Юртарча культуран цӀагӀа цун кхоллам безараш, балха новкъостий-хьехархой, юртхой. «Лувкхера хинна лув са йоазон оаз!» яхача кхетаче, Россе йоазанхой Союза доакъашхочунца Хамхой Жимсареца цхьана хиннараша дийцар цун кхолламах, хьехархочун балхах лаьца», - аьлар «Сердало» газетага из кхетаче вӀашагӀъеллараша. Из хетаяь яр; хьехархочун, хьехамчан шу хилара.

Укхаза гулбеннараш дукхагӀча даькъе дийцар хьехархочун лоархӀамах. Цунна хетадаь дар ГБОУ «Долакха-Юртарча юкъарча дешара ишкола» хьехархой Итазанаькъан Дале, Манкенаькъан Марема, Шибиланаькъан Фаризай, кхычар къамаьл.

Кхоллама сайре дӀахьош, Хамхой Жимсаре поэтически балхаш дийцар, «ЛаьгӀ ца лу лазар», «Массазара малх», «Лоаман мух». ХӀара дош боккхача теркамца тӀаэцар ладувгIараша; байташ «ГӀалгӀай мотт», «Безам», «Даьхе», «Гуйре», «Ӏадика хийла, гуйре», «Дошо гӀаьнаш» ешача хана.

Наьха безам тӀаозаш дола Хамхой Жимсаре байтий мугӀараш поэзи езарашта дицлургдоацаш, дег чу дувшаш да, уж дукхача, тӀехьарча хана кепа етташ арадоахача книжкаш тӀа да, автор дӀахо а ший кхоллама болх беш я.

Кхетаче дӀахьош хиннача Долакха-Юртарча культуран цӀен исбахьален кулгалхочо Манкенаькъан Зинас гулбеннарашта йовзийтар поэтессай автобиографи, хоадам боллаш теркам тIабахийтар цо хьехархочун, хьехамчан кхоллама наькъá.

Маменаькъан Микаила иллеш аьнначул тӀехьагӀа, къамаьл дир къонача поэта СапарӀаланаькъан Микаила. Цо поэтессанна хетаяь байт йийшар «Муттхьала денош лув» яхаш яр из, иштта баркал аьлар цо Хамхой Жимсаре шийна даьча хьехамех, из бахьан долаш начӀал дола поэт ший кхоллама наькъ тӀа хьалхара гӀа боккхаш ва.

СапарӀаланаькъан Микаила хьалхара книжка редактора, Россе йоазанхой Союза доакъашхочун, поэтессай, хьехархочун Хамхой Жимсаре дешхьалхенгара дӀадолалу. Цо делар сона поэзе, кхоллама дунен тӀара ираза билет, яхаш, дег чура гӀадвахарца дувц «Ткъаь 33 кхойтта» яхача книжкан автора.

Поэтесса, прозаик, драматург Хамхой Жимсари яьй 1966 шера, тушола бетта 27-ча дийнахьа Наьсарен кхален Пхьилекъонгий-Юрта. 1983 шера шоай юртара №2 йола ишкола а яьккха, хьехархочун училище деша отт из. 1989 шера Нохч-ГӀалгӀай паччахьалкхен университета филологе факультет а йоаккх цо. 1995 шера денз Пхьилекъонгий-Юртарча №1 йолча ишколе эрсий, гӀалгӀай метташ, литература хьехаш я.

Мурата Жимсари телевидене, радио гӀолла цкъа къамаьл даь Ӏийнаяц 90 шерашка Шолжа-ГӀалий тӀа, Буро тIа. Цун гӀалгӀай меттала йолча байташта тайп-тайпарча сборникаш тӀа кепа техай, царех да «Баьца тхир» (1989), «Хьамсара ашараш» (1990), «Лаьттан оаз» (1991), «Иразе хила, ГӀалгӀайче» (2012), иштта кхы дIахо. Из дакъа лоацаш хиннай дуккхача кхоллама яхьашка. ХӀара шера дӀахьош йолча «Дошо къоалам» яхача яхьа лауреат я из. Тахан Мурада Жимсари дика дакъа лоацаш я ГӀалгӀайчен кхоллама наха юкъе, иштта болх беш я Наьсарен №2 йолча юкъарча дешара ишколе.

Кхетаче йистейоалаш, Хамхой Жимсаре баркал аьлар гулбеннарашта, шийх дош аьннарашта, кхетаче вIашагIкхетар кийчдеш къахьийгарашта, Долакха-Юртарча культуран цӀен берригача болхлошта, цун кулгалхочунна Даврбиканаькъан Хьанифайна. Кхетаче йистеяьлар хозача мугӀарашца, цо ший хьамсара байт ешарца:

«Эздийча кӀантий духьа, бахалба са мохк.

Дикача ноаной къина, латталба гӀалгӀай мохк.

Беза ховчунга мара, хьо дӀакхоачаргбац.

Дуне довзачунна мара, хьа хам булургбац…»

Электронни газета язле

(PDF) кӀира цкъа арадувла къаман юкъара «Сердало» газет, цӀагӀара ара ца воалаш деша таро я

Хьаязде