Къаман культура лораеш
ЗIилбухерча Россе доккха доацача къамий культуреи Iадаташи хьокхаш йола, фестиваль дIайихьар Махачкале
Делегация Республиканского Дома народного творчества Ингушетии им. заслуженной артистки России К. А. Евлоевой приняла участие в проходившем в эти дни в Махачкале фестивале-форуме культуры и традиций малочисленных народов Юга России «Живые традиции». Культурный форум состоялся под эгидой Министерства культуры России, Центра культуры народов России Государственного Российского Дома народного творчества им. В. Д. Поленова, Министерства культуры и Республиканского Дома народного творчества Дагестана, а также автономной некоммерческой организации «Палитра возможностей».
Из гIулакх дика довзаш, дуккхача шерашка цу наькъа тIа къахьегаш хьабоагIарашта культурахи кхоллама балхахи дараш вIаши дIа-хьа довза, шоайла пайда эца боккха аьттув луш хилар из кхетаче. Цхьана болх дIабахьара наькъаш юкъе доаладеш къамаьл хилар гулбенарий», — дийцар тха газетага вай республикерча Кхоллама цIен кулгалдеча Абдурзакова Аьсета. Из яр форуме вай къаман делегацен хьалха яьнна яхар. Цу фестивале юкъе бар «Iадатий низ» яха сурт-гойтам, Селий мехкарча композиторий союза кулгалхо волча Фаталиев Рамзана дакъа лоацаш йола кхоллама лаборатори. Из яр Селий мехкарча доккха доацача къамай кхоллама тоабаша баь болх гойта моттиг. Агульски, рутульски, цахурски культура яйзар цига гIолла наха.
Исбахьален балхаш, иштта кхыдола кхолламаш хьокхаш мастер-классаш хьекхар фестивале доккха начIал долча говзанчаша. Шоаш мел хьокхача хIаманца шоай къаман культура йовзийтар цу наха. Селий мехкарча болхлоша геттара хоза тIаийцар вай мехкара, Черсашкахьара, ХIирашкахьара, Нохчий мехкара, Адыгеера, Ставрополера, Астраханера, Балкхарой мехкара — баха хьаьший. Аьсета дийцачох, фестиваль дIайихьар лакхача боараме, барт-безам болаш. Хьаьшашта юкъера хIара саг доггIоздаьнна цIагIоргволаш кхастабар Селий мехкара болхлой. Гуш дар, из доккха гIулакх вIашагIдоллаш къахьийгараш лакха начIал дола, шоай болх дика бовза нах болга. Йоккха моттиг дIалаьцар цу кхетаче къамий метташ лорадара, цар хьал тоадара гIулакхо.
«Дийна Iадаташ» яха фестиваль-форум боккха лерхIам бола проект хинна дIаэттар» , — дIахо дувц Абдурзакова Аьсета. — Цига хьоахадир, тахан берригаш оарцагIбаьнна къоастаде дезаш дола доккхий гIулакхаш. Царех да къаман культуреи, наьна мотти лорабар, цар хьал дикача оагIорахьа дерзадергдараш юкъе доаладар. Махачкале сона байра хьалха денза айса доттагIал леладу нах. Цу гIулакхо геттара дог айду. Цкъа байза нах дIахо а цхьана болх беш цхьа никъ дахьош чакхбалар беркате хIама да. Селий мехкарча Кхоллама цIен болхлошца къамаьл деш, дукха пайдане дараш дайзар сона.
Культураца бувзам бола дукха нах бовзаш, царца вIаши аьттув хургбараш эцаш ха яьккхар оаха«. Фестивале дIадоладаь лоархIаме къамаьл дIахо дихьар селий къаман Гамзатов Расула цIерах йолча библиотеке. Цу чу дIайихьача регионашта юкъерча конференце гIалгIай къаман дувхарах йола доклад йийшар ГIалгIай университета педагогически факультета доцент, философски Iилман кандидат йолча Акинаькъан Хьавас. ЗIилбухерча Россе артисташа Аварски театра доазон тIа хьекхар доккха концерт. Цу юкъе дакъа лаьцар вай къаман цIихеза артист волча Оздой Адама, СурхотIарча культура цIен концертмейстер волча Мамилганаькъан Назира. Форумера дипломаш денна белгалбир вай мехкхой. Цу мо йолча меттиге зIамига дар а доккха хилий дIаотт.
«Са дега боккха тоам беш хилар вай къонабараша боккхийчарцара лерхIам лорабеш хьокхаш дола беркате гIулакхаш. Кавказе дахача къамаша из хIама лорадеш, чIоагIа хозахет сона. Хала, тIормигаш дахьаш йоагIа со яйча, ХIирашкахьара «Беслан» яхача ансамблерча йIигаша, байдда хьатIабаьхка, гостинице дIатIакхаччалца дIадихьар са деза тIормигаш. Тхьовра денза Кавказе дахача къамаша лорадеш, доаржадеш хьадена беркате гIулакхаш да уж. Сога хаьттача цу гIулакхий боккха лерхIам ба! ВоккхагIачунцара гIулакх лорадар Кавказе массе шерашка чIоагIа теркалдеш хьаденад. Аьттонца, беркатаца дахалда деррига къамаш», — аьлар Аьсета.
