Дикача вахара кӀийле
ГӀалгӀайчен бахархой кийча ба дика гӀулакхаш де
Мишта кхетаду вай дика хилар? Аз дувцаргдар, интернете гӀолла «дог лазаш санна» леладеш дола гӀулакхаш а доацаш, дег чура деш долча дикача гӀулакхех да.
Тахан латташ йолча технологей заман чухь, моллагӀа бола хоам бовза йиш йолча хана, керда гӀирсаш хьакхоллача, цар сага вахар аттача доаккхача хана, хеталу фу хала да ваха, аьнна.
ТӀаккха хӀанад вай иштта деха дегаш? ХӀанад наха иштта хала, шоай гаргарча нахагара новкъостал деха?
Деррига керттердар наха дицденна хилар бахьан да - саг ше цахилар. Дика дар - сага дег чу даим яхаш йола бакъахьара оамал я. ДагадоагӀаш хила веза, наха новкъостал дар, саг хилара хьисап да.
Цхьайолча хана, вай воаш халонаш хьалхашка йоахаш хилар го йиш я, наха цхьацца доаца хӀамаш тӀакхувсаш хиларца. Вай воашта «бокъонаш» оттаяьй, из цӀаьхха а дац…
Дукха ха йоацаш, цхьан унзарча хьала юкъе нийсъелар со. Болхлошца цхьана, сайрийна цӀадолхаш, Наьсаре ший доалара ваьнна вежа уллача цхьан сага тӀанийсделар тхо. Цкъарчоа берригаш кхерабелар, юхегӀолла тӀехбувлача нахагара новкъостал дехар. Тха кхайкарала оарцагӀваьлар цхьа зӀамига саг дешашца: «Ай, из-м менна ма вий, вита из». Тхо дика кхеташ дар, цу хьале из саг вита йиш йоацилга. Цхьа Даьла ираза, тхо бӀаргадайна кхы а ши зӀамсаг ведда хьатӀавера, Ӏовежа уллача сага.
Цул тӀехьагӀа, кхы а дукхагӀа нах хьагулбелар, ше-ший новкъостал де кийча болаш. Берригаш цхьана оарцагӀбаларах, унзара хьал юстардаьккхар: тха балха новкъоста лорий сихача гӀон машина хьайийхар. Хьанна хов, фу хургдар цох, оаха из ше уллача аллийтаваларе, менна ва из, аьнна…
Ховш да, хьалхарча аргӀага даь-наьна, боккхийча наьха йоакхо еш хила веза. Хьалха къона болаш, цар атта деш хинна хӀамаш царна тахан де хала да. Из укх дунен тӀа массанега хьакхоачашдар да, цунна раьза ца хилча вай а далац.
Бера хана теркалдора аз, сай дас а цун йижараша а шоай да-нана мишта леладора. Мел дукха хӀама юкъахдусаш хиларах, болх а бераш а дите, уж болхар шоай да-нана долча.
ЗӀамига йиӀиг йолаш, цу хӀаман уйла еш сай даь-йишийга хаьттар аз. Цо денна жоп, цӀаккха а дицлургдоацаш са дег чу дисар:
«Папа (са даь-да) студент волаш, дешаш а болх беш а хиннав Шолжа-ГӀалий тӀа, бакъда, хӀара дийнахьа ше балхара, дешара ваьлча; электричка тӀа хайя воагӀаш хиннав Майске, ший да волча».
Наб е ха хьакхоачаш хиннаяц цунга, хӀана аьлча сахилале Шолжа-ГӀалий тӀа деша юхаваха везаш хиннав из, цул тӀехьагӀа балха водаш хиннав, тӀаккха сайрийна Майске воагӀаш хиннав ший да волча. Из никъ цунна эггара лоархӀамегӀа хиннаб.
ЛоархӀаме да дицдеш цахилар, шун бераш - шун юхьмараш. Нагахьа санна шоай даьца е наьнаца шоаш дика хилар оаш дӀагойте, уж кхоана шуца а иштта хургба, тӀаккха цох хургва дог лазаш дика воӀ е йоӀ.
ГӀалгӀай меттала хьаькъале дешаш да, «Хозача дешо лакха лоам бошабаьб». Нахаца Ӏимерза, дика хила веза яхилга да из.
Вай сихлу сага кхел е, цкъа хьалхагӀа бахьан малагӀа да а ца ховш. ЛоархӀаме да, кхыча сага хьал довзаш, цун фу оамал я ховш, цох кхеташ хилар. ХӀаравар а воал укх дунен тӀа гӀалат, цун гӀалата гешт де деза.
Дукхача хана денз хиннай дика оамал а цӀена дог а. Лораде вай уж шиъ, дӀахьо вай уж, шерашкара шерашка доалаш.