«Укх шера тоаеш латт кхы а ялх гӀала. Тхо укхаза хьалдаьхка цхьа кӀира да, бакъда болх бе аьттув шин дийнахьа мара хиннабац. ДогӀаш лаьттад укхаза, Ний эггара чӀоагӀагӀа догӀаш латташ йола моттиг я. Цул совгӀа, догӀаш сайцача, дӀа-хьа лела, хӀамаш дӀа-хьа кхахьа йиш йоацаш, Ӏочуухаш хул кӀалахра лаьтта», — дийцар тхога цу балха тӀахьожаш волча Харсенаькъан Мухьмада. ДогӀаш латтача хана а, шоашта де хӀама лох болхлоша. БӀаьшерий исторен тешал деш латтача гӀалай пенаш цӀендеш, царна тӀайижа кховра Ӏодоаккхаш боахк уж. Из болх чӀоагӀа лоралуш, шорттига бе безаш ба, хӀана аьлча, тхьовра хинна чӀоагӀал, низ дӀабаьнна, харца дукха хӀама ца эшаш латтача гӀалашцара болх, из деррига теркалдеш бе беза. «Е моттиг цӀенъеш доахк тхо хӀанз. Е пен хоарцабаьб оаха, юха хьалботтаргболаш. Бе безар дукха болх ба. Ер деррига кхерий, тоадеш, хьакха дезача дӀахьокхаш, нийсде деза», — дийцар Микаила. ТӀема гӀалаш, нах бахаш йола гӀалаш лаьттай Ний. Нах чубаьхараш, геттара чӀоагӀа телха, харца дукха хӀама ца эшаш латт таханарча дийнахьа, тӀема гӀалай хьал-м дуккха дикагӀа да. «БӀехача хӀамашца ийна, шераш доахаш лаьтта улла кхера, цигара хьадоалача кислотас телхабу, вар тӀайоал. Из хургдоацаш, бӀехача дада кхерий, екъача моттигашка Ӏодехкаш, докъадолийташ, кӀалхардаха деза», — дувц Мухьмада. Ний дӀахьош латтача балха бустам баьккхар я, Санкт-Петербургера архитектурни моттиг. Проект хьакхоллалехь, лазерни сканировани йир цар гӀалашта, тайп-тайпара пробаш яьхар. «ГӀалай кхерий, царна юкъебоалла маркхал, Петербурге дӀакхухь оаха. Цига химически анализ йоаккхаш тохк, из фу кхера ба, маркхал сенах баьб. Цу хана вай даьша беш хиннача маркхала гарга хургбола маркхал кийчбу оаха тахан. ЧӀоагӀа тамаш яйташ да, кӀалха лард йоацаш, хьалъяь латта уж гӀалаш, укх ханага кхочаш, иштта латта йисар. Цар истори дувца тхо мел дахача моттигера нах, цецбувлаш, баге йийлле тхога ладувгӀаш, тамаш еш хул. Сона цхьа тамашийна болх хет цу хӀамах. Цудухьа, беррига низ тӀабохийташ, деррига адам цецдувлаш латта исторен тешаш йола гӀалаш кӀалхара яха», — дийцар ООО «АСМ» кулгал деча Михайлов Алексейс. Вай мехка доккха беркат да уж гӀалаш. Вай дай баьха, цар моастагӀа юхавийтта, хам баь варгвоаца гӀалаш. «Сафмар» яхача ганзо тахан, вай Мехкадаьца чӀоагӀо яь, доккха гӀо да гӀалаш кӀалхаръяха деш дар! Цу балха юкъейода, «Аьрзи» яха лагерь, гостиницаш, ресторанаш, туристаш сецаш йола моттигаш. Морч, Харпи яхача моттигера гӀалаш а латт тоаеш. Ер шу йистедалале, чакхбаккха гӀерт болхлой цигара къахьегам. ХӀаьта эггара лерхӀмегӀдар да, гӀалаш дика тоаяр, болх лакхача боараме дӀабахьар. Вай къаман истори даха дезаш да кхы а бӀаьшерашка.