Даггара дувцаш латташе, тахан нийсача ца доалаш латта хӀама да из. ГӀетта водаш санна, лехкаш йола машинаш лаьгӀлуш яц. Наькъа оагӀонца гӀолла шийга гӀолла дӀаводар а паргӀата воацаш ха я латтар. Паччахьалкхен моттигаша цу хӀаман духьала къахьег, меттадоаладе гӀерт из леладеш дола адам; бакъда хатараш хӀара денна даржаш латт. 

Кхувш латтарашца, зӀамигача берашца кхетаченаш еш, наькъашкара бокъонаш цалархӀар мел во, ийрча гӀулакх да белгалду ГИБДД болхлоша, лаьрххӀа рейдаш дӀакхухьаш, дешара моттигашка ухаш. Газеташка, телевидене гӀолла; Ӏаьдала болхлоша, дийшача наха, къоаноша дехар ду; наькъашка сабаре, фийла хила, яхаш. Наькъашкара бокъонаш лорае езилга дика хов массанена, бакъда, михьарбаьнна болхача хана, хӀаране ший бахьанаш хул. Наькъашка теркалде дезараш безам болча хана лорадеш, безам боацача хана зувш доацаш хила йиш мичай.

 Авари я сага вахар хадар е лозавар; йоккха хало, гӀайгӀа, дег чура дӀабаргбоаца бала вай къаман дезале боссабер. Из хургдоацаш, тахан боламаш, кхетаченаш дӀакхахьа езацар, хӀаране ший цӀагӀара, гаргара нах гулбеннача хьоахадеш хилча, вӀаший сакхетам сомабаккха гӀерта болх лелаборе. Наькъашкара хатараш бахьан долаш иразе хинна вахар кхы меттадоагӀаргдоацаш телхараш кӀезига мичаб вайна юкъе. Ма дукха дийцад из, тахан дувцаш а латт! ДӀа-хьа хьажал гонахьа гӀолла, из хӀама хьокхаденнараш шортта корабоагӀаргба шоана.

 Тахан нах гулбеннача моттиге Ӏа даь хьехар, хьалхадаьккха хӀама кхоана накъадала мег цхьаннена, дуккханешта… Деррига фуд? Вайх хӀаравар эхь, юхь долаш, ийман, сабар долаш хила везилга да. Из хьога деце, кегалу-кх деррига. Эггара хьалхардар - саг ше тӀехьависар кхер… Боккхий дезалаш дукха ба вай мехка, хӀара Ӏуйранна деша, балха дӀакхача сиха да адам. ЦаӀаш Шолжа-Шахьарера Илдарха-ГӀалий тӀа боагӀа, вожаш МагӀалбика кхалера Наьсаре кхача гӀерташ, гӀеттача санна сихвенна вахьаш латт. МоллагӀа хӀама хьаэккха йиш я-кх цу хана новкъа. Машинаш дукха хул, йӀаьха тӀӀирг хиле латташ гу вайна уж Ӏуйран. Машин лоаллаш вагӀар шун воӀ, мар, да, йиша хила йиш я; сатем бай хьовз уж сихагӀа цу юкъера ара мишта лелхаргбар ца ховш. Машин лоаллаш вагӀачо кхетаду; балха, деша тӀехьависачун гӀулакх чам боацаш хулилга, тӀаккха мишта тоаде деза из? Даггара машина газ теӀаеш, гонахьарча наьха уйла ца еш… ВӀалла а шоашца, гонахьарча нахаца лерхӀам болаш шоаш дале, цӀагӀара, квартирера 10, 15 минот хьалха арадовла. Тахан дуккхабараш 10, 15 минота Шолжа-Шахьарера Магасе кхача лаьрхӀе аралелх… Иштта «хьаькъал» дараш бахьан долаш тӀехьабус кхыбараш, хӀаьта цхьавар вӀалла дӀа ца кхоачаш а вус. ШоллагӀдар - машин лоаллаш вагӀачун лерга тӀа улл телефон. Тахан балха хьадоагӀаш, Даьла къахетам бахьан долаш, Лада Калинайца, цхьан фургонаца вӀашка ца кхеташ дисар тхо. Магасера ӀоъарадоагӀаш да тхо, дукха машинаш я наькъ тӀа, хӀаравар бокъонца ше-ше хьалхавала, ше-ше кадайгӀа волга гойта гӀерташ ва. Мичара йоагӀа ца ховш, хьахьалхашкаийккхар тхона Лада Калина, тӀаккха фургон… КорзагӀбаьнна болхаш хиннараш, цӀаьхха, дӀа-хьа нийсбелар, уж машинаш а оагӀонца гӀолла йолаелар. 

Царна нийса кхаьчача сайна дайначо чӀоагӀа цецваьккхар со: Лада лоаллаш ягӀа къона кхалсаг наькъага вӀалла дӀахьожаш яц! Ший бе йоаллача телефона чура бӀарг хьал ца айбеш, цхьа хӀама яздеш йоаллар из, хӀаьта машин иштта ше-шийца йодаш я. Фургон лоаллаш ваьгӀар а лерга тӀа тӀатоӀӀаяь йоаллача телефона чугӀолла цхьан дунен тӀарча сагага цӀогӀа хьекхаш, цунга цаӀ дувцаш ва? Гонахьа мел йола машинаш ца зувш, ше леладер фуд кхетаде сагота воацаш. Малашб-хьогӀ уж нах, яха уйла ессача; вай аргда - бизнесменаш, студенташ, хьакимаш, йоазонхой, хьехархой, моллагӀаш… Из бакъдац! Уж вахар хоададераш ба! Шоай вахар, гонахьарча дуккхача, шошка да гӀулакха болхача наьха вахар толхадераш. Телефон лерге йилла машин лаьлла водачунга иштта ала деза: «Никъ зе а, телефона чура хьалувчо дувцачунга ладувгӀа а вӀаштӀехьадалац керта! Хьо дӀатувлвеннача хана хьахул дагадоацар. Хьай цӀагӀара аравалалехь, дувца лоархӀаме къамаьл, телефон хьатохе а хьа ма эца, кхоачача кхаьча валлалца. Киса йоаллача телефонаца хургьяц хьа уйла тӀаккха, хьай ала дезар хьалххе дӀаьнна хьо аравоале. 

 КхоалагӀадар - наькъашка лелаш, хоза оамал лораяр. ЛерттӀа оамал йола саг вовзаш хул дӀатӀа - хьежача… Эггара хьалха наькъ тӀа дӀатӀаваьле, тӀакха эгӀа, магӀа хьожаш йола ийрча оамал йита. Цкъа хьалхагӀа наькъ тӀара хьал зе, тӀаккха дӀаволале. ХӀаьта цхьабола гӀаш болхараш-м, шоаш мичахьа кхаьчаб ца ховш санна, уйлангахьа бахе, когал совгӀа ког ца боаккхаш болхаш хул. Наькъ тӀа дукха машинаш хьаӀайнилга зийча, дӀаяхийта машинаш, тӀаккха паргӀатта дӀагӀо. Наькъа юхе дажаш доахкаш доахан дале, аварийка хьалсеге, тӀехьабоагӀарашка хоам бе шорттига, лоралуш хьадувла аьле. Мичара доагӀа ца ховш гучаэккх наькъ тӀа бежан, хийла моттигаш я бежан бахьан долаш хиннача хатара юкъе сага вахар хаьда. ДӀачуверзача хана «поворотник» оалар хьалсага. Хьаде ма атта долаш да из, ма хала а ду из тахан наькъашка лелараша. Массехк шу хьалха болам дӀабахьа дагадехадар тхона Наьсарен, МагӀалбика моттигашка. ДӀачуверзача хана «поворотник» хьалсегар малав хьожаш, цунна 1000  сом ахча дала. Сога хаьттача дикка пайда бе мегар цу гӀулакхо. Ӏуйран деррига адам цхьаннахьа кхача гӀерташ сихденна кхестача хана, наха новкъарле еш ма хила, цхьаннахьа юстараоза хьай машин, наха балийна яргьйолча тайпара Ӏо ма увттае. Ӏайха нах ца лоархӀе а, хье лархӀа хьайна, хьай дегӀах эхь хеташ, бехк хеташ хила! Цхьаволча, нах унзарбоахаш машин хехкаш лелача сага ше чӀоагӀа Даьлах кхераш, иман долаш саг хет, бакъда из иштта дац! Наьха дегашка Ӏайха боаржабеча кхерамах фу ду Ӏа?!. Бусалба нах кхерабар миштад тӀаккха?.. ЛерхӀам цахилар, эхь цахетар, дог цалазар да из, долчча беса аьлча. Наькъашка лелача машинашка дукха ба ха яха нах, хӀаьта хатар хилча духьалъотта низ бац цар дегӀаца. Эггара чӀоагӀагӀа кӀалбусараш уж ба. 2030-ча шера 60 шерал тӀехбаьнна машин лоаллараш 25,8% хургба, хӀаьта 2036-ча шера- 27,7%. Цу хӀаман уйла еш хила деза вай. Вай мехка дукха ба, пенси бахачул тӀехьагӀа а болх беш бола нах. 60-70 шераш даьнна нах кӀезига бац тахан, хӀара Ӏуйран балха баха арабаьнна лелаш. Царца лерхӀам хила беза вай. Ӏайха зийнавале, дӀахьалхавалийта цу ханага кхаьча саг, цунна уллув кхаьчача маркъилг мо сиха ма лела. Дукха ха йоацаш, иштта дола кхоачамбоацараш даьржа моттигаш белгалъеш, https://www.autonews.ru/ оагӀоно, «ВСК» яхачох, эггара дукхагӀа хатараш хулаш йола моттигаш укх шера Москва, Краснодар, Московски, Челябински, Новосибирски областаш я. ХӀаьта «Зетта страховани» яхача оагӀоно теркалдечох, эггара тешаме йоаца моттигаш Москва, Санкт-Петербург, Ростов я. Наькъашкара хатараш дукха хиларах, хьалхарча мугӀаре латт Москва «РЕСО-Гарантия» яхача оагӀон тӀа. Белгалдечох, къаьстта цу шахьаре машинаш сов дукха хиларах да, из гӀулакх иштта михьардаьнна. Доккхача иразá, Даьла къахетамца вай мохк бац цу юкъе, бакъда хьалхагӀа-м бар… Укхаза баркал ала деза наькъаш тоадара тӀехьа къахьийгарашта, ГИБДД болхлошта. ГӀод тохаро а дикка меттадоаладаьд аьнна хет из гӀулакх. Вай дӀахо дукха къахьега дезаш да из сурт боаггӀача боараме хилийтара тӀехьа. Наькъашкара хатараш тахан массанена къувлаш, кхераш да, тӀаккха из хьал тоадара тӀехьа къахьега деза вай. ХӀаране ший цӀенъюкъе, ший тӀехьенца, болх беча моттигашка, ишколашка, берий бешамашка дӀакхахьа безаш боккха болх ба из. Бера хана денз саг эхь хета, нахаца лерхӀам хила, нахаца безаме, Ӏимерза, царна новкъарле ца еш хила Ӏомаваьвеце, воккха хилча а боккха пайда бахьаш хилац. Дика доаржаде сагота хила веза-кх бусалба саг! Лерга юхегӀолла шок етташ, тӀехлелхача машинашта юкъе из геттара зе дезаш хӀама да. Ший дегӀаца, ийман, сабар, эздел дола саг, массарел хьалхаийккха, дӀакхача гӀертац, гонахьарча наха новкъарле еш, ший гӀулакх кхоачашде гӀерташ хилац. Массахана дагалоаттаде уж хӀамаш! Фийла хила! Уйла еш, хьаькъале, сабаре гӀо хье водача.