Ше беча балхаца дувзаденнарех дувца, аьнна, дехар дир оаха Ӏалиханага.

- Дукха ха йоацаш дакъа лоацаш хилар шо лоархӀамеча яхьашка. Мишта чакхдаьлар шун из гӀулакх?

- М-70 тоабан боккхагӀболча спортсменашта юкъера Россе Кубок яр из. Туле дӀайихьар яхьаш дӀадахача шера гуйран тӀехьарча бетта 11-ча, 14-ча деношка. 70 шерга кхаьча 200 совгӀа штангист вар, цига дакъа лоацаш. 67 кийла дозал дарашта юкъе котало яьккхар аз. Дунен рекорд оттае дагахьа хьайзавар со цига, бакъда цхьацца новкъарло еш дола хӀамаш бахьан аьттув хиланзар. Вай спорта гӀулакхех йолча Министерствос гӀо деш, хилар тха цига дакъа лацар.

- Езача атлетикаца къахьега маца волавелар хьо?

- 1974-ча шера дӀаволавелар со, университете деша вагӀаш. Цу хана, кулг лозадаь хиларах, сайна ма хетта дӀадохьалуцар из гӀулакх. 2017-ча шера дикка хьаллаца лаьрхӀар аз из сай дега геттара дезаденна хӀама. ДӀадахача шера дӀаволавелар со кагирхошца болх бе. Белгалде деза, вай мехка лакха начӀал дола нах кӀезига боацилга; болх беш, кердача наькъ тӀа бовла гӀо де деза царна.

- ВӀалла а спортзале чуболхаш боацарашка фу аргдар Ӏа тахан?

- Пайда боаца уйлаш юстаръяьха, хӀара дийнахьа спорта цхьа сахьат дӀалуш хила веза саг. ДегӀа могашала эшаш да из чӀоагӀа! Цхьа ха яьлча, из никъ хьалаьцачо кхета а дергда из иштта долга. ДегӀа могашал дикка меттайоалаергья спорто.

- Хьога хаьттача, тахан штангаш ийеш йола спорт мел эшаш я хӀара спортсмена?

- ДегӀа низ чӀоагӀбара тӀехьа чӀоагӀа эшаш да из гӀулакх. Нийса дӀахьош йолча упражненеша хоалуш тоадергда дегӀ. Спорте къахьегаш болча наьха толамаш, сога хаьттача, 70% езача хӀамашца болх барца дувзаденна да. Кадай, сиха, низ болаш хьо веце; лакхача лагӀа тӀа вала аьттув хургбац хьа. Езача атлетикаца болх беш хинна спортсменаш оаш зийча, гуш да-кх цар дегӀ хоза, низ болаш, чӀоагӀа долга.

Могаш хила безам болча сага спортацара гаргало чӀоагӀъе еза.

- Баркал хьона вай спортсменашта накъадаргдар хьалхадаккхарах! Аьттув болаш хилба хьа никъ!

Белгалде деза, Ӏахилганаькъан Ӏалихана 67 кийла дозал дарашта юкъе Россе 4 Кубок яьккхалга. Россе рекордсмен ва из М-65. 103 кийла айеш, дикагӀчарна юкъе а эггара дикагӀа волаш, хьавоагӀа вай мехкахо. Вай массане доаккхал де йиш йолаш хӀама да из тахан! Вай боккхий нах массахана хиннаб кадай, дегӀаца дика низ болаш. Аьшка дозал ший балмаш тӀа, тӀаккха керта лакхе хоалуш хьавоагӀача спортсмена дукха хургда ала. Цхьабараша ют из спорт цхьа ха яьлча, хӀаьта вокхар шоай дегӀацара низ дӀабаллалца езаш леаю. МоллагӀа йолча спортах ала йиш я-кх тахан иштта. ТӀатеӀӀа къахьегаш, Ӏайха хьаийцар дезаш, мекъал гаьнаяьккха хьо дӀаводаш хилча; коталонга бода никъ караберзабе хала хилац.

ЧӀоагӀа лоархӀаме да, Пхьилекъонгий Ӏалихан санна бола нах вай паччахьалкхено, юкъарлон моттигаша, бизнесменаша зувш, теркалбеш, хьаллоацаш хилар. 70 шу даьнна саг, тахан Россе кубкаш йоахаш, ерригача Россе спортсменашта юкъе белгалвоалаш хьавоагӀаш хилар доаккхал де дезаш хӀама да. Иштта бола нах дӀабовзийта беза массайолча моттигашка, цар даьр гуш хила деза тахан кхувш латтача тӀехьенна. Хоза масал деций иштта бола нах?!. МоллагӀа а къаман, мехка хьалхашка пайдане хургдола хӀама хьаллацара тӀехьа хила деза вай дерригаш. Кагирхошта довзийта деза, къахьегаш, ше леладер дезаш дӀахьош хиларо коталонга кхоачавелга!