Деррига а коталонна
«Бакъдолчоа тӏехьа» яхача ГӏалгӀайчен ганзо йоккха терко лоаттаю бӀухошта
Вайна тахан латташ йолча атта йоацача хана, «Бакъдолчоа тӏехьа» яхача СВО бӀухой дезалашта новкъостал лоаттадара йолча ганза, ГӏалгӀай Республике гӀолла дӀахьу тайп-тайпара дика гӀулакхаш дара бола болх, дика дакъа лоац гулбеш а мухь дӏабохьийташ а; Россе кердача моттигашка бахача наха а бӀухошта а. Ганза кулгалхочо, ГӏалгӀай Республикан Халкъа ганза моттигерча исполкома доакъашхочо Ховтанаькъан Рамзана дийцар «Сердало» газетага цу балхах, декхарех, толамех.
- Ганза керттера декхараш малагӀаш да, мишта кхоачашду уж шун тоабо?
- «Бакъдолчоа тӏехьа» яхача ганза керттера декхар да, бӀухошта новкъостал дар, царна хоалуш хургйолаш шоай Даьхен йӀовхал, цун йоакхо. Цар хьашташ кхоачашдеш хиларо бӀухой дег чура денал ураоттаду, фронта, бӀун юкъера бувзам чӀоагӀбу. Хьинар дарий а, «Бакъдолчоа тӏехьа» яхача ганза болхлой а къахьегам чубоагӀаш ба ЛаьрххӀа йолча операце доакъашхой хьаллацара, иштта цар дезалий хьашташ кхоачашдара. Оаха из бӀарчча дӀахьош бола цхьа болх санна лоархӀ: гуманитарни, вахара, психологически, иштта тӀема-технически новкъостал.
Тха тоабо, сиха терко еш, хӀара кхайкарал, ше къаьста хьожаш, кхоачашду; цу тӀехьа тхона гу, карарча шера кӀимарса бетта Россе Президента Халкъа фронта кхетаче йолаш юкъарлонна хьалхашка оттадаь декхараш дика кхоачашдеш хилар.
Тхоай балха тӀехьа оаха кхоачам биц алхха боламашца, оаха бокъонца дола новкъостал лоаттаду. БӀухошкара шоашкара а, иштта цар гаргарча нахагара а долча хоамаша таро лу оаха паччахьалкхен урхалленашца, федеральни Ӏаьдала органашца, иштта коммерчески организацешца цхьана дӀахьоча балха доахаш дола толамаш го.
- «Бакъдолчоа тӏехьа» яха ганз дӀакхухьийташ я гуманитарни новкъостал, ЛаьрххӀача тӀема операце бӀухошта. Цу даькъ тӀа оаш беча балха керттердар фуд?
- Шеко йоацаш, из болх дӀахьош ба тӀема мугӀарашка эшаш дар лоаттадара. Цу тӀехьа белгалйоалаш я «Бакъдолчоа тӏехьа» яха ганз, кхыча дукхача юкъарлон организацейл. Цкъа хьалхагӀа кхайкарал доагӀа подразделенегара е бӀухочун дезалгара, дӀахо оаха вӏашагӏдолл царна гӀо дара эшаш дола новкъостал. Из хила йиш я техника, бувзама хьалаш, беспилотникашта эшаш йола оатхалаш, генератораш, тӀабувха гӀирс е кхачан даараш. Масала, шоай аудио хоамаца бӀухоша дийхар, шоаш болча тӀема мугӀарашка дронех лорабалара ювхаю гӀовталаш яйта, аьнна, цар лораву воагавергвоацаш; иштта йоккха доагамца болх беш йола генератор, молаш дола хий дахьийтар. Цу тайпара, из санна дола новкъостал геттара эшашдарех да. Цул совгӀа, ганза шийна тӀаэц уж хӀамаш Ӏалашъяр санна, уж цига дӀаяхьийтара болх. Цхьайолча хана шоаш СВО уж дӀаяхьа езаш а хул, из деррига тешаме дӀакхачийтара.
- Терко йой оаш СВО доакъашхой, де доацаш бейнарий, иштта тахан вайна юкъера дӀабахача бӀухой берий вахара?
- Дӏадахача шера, Беза Параза мархий бутт болаш «Бакъдолчоа тӏехьа» яхача ганза теркаме долча 500 зӀамигача бера мерза совгӀаташ делар, тха организаце административни гӀишлон даькъ тӀа, бӀухой бераш а ноаной а гӀадбугаш.
- МалагӀа болх бу оаш ГӏалгӀайчен Росгвардеца бувзаме долаш?
- «Бакъдолчоа тӏехьа» яха ганз массаза йийлла я бувзам лелабара; иштта хьалхарча миноташкара денз, кхайкарала духьала жоп луш а я. Цкъа-дале, тхо кийча да ГӏалгӀай Республике гӀолла йолча Российски Федераце къаман гварде Урхаллен бӀухошца а цар дезалашца а дувзаденна хьашт хьаллаца. ШоллагӀа-дале, Росгварде новкъостал деш хиларах, тхога хьакхоач бӏухоех бола хоам, царна эшар фуд, цудухьа сиха вӏашагӏдолл из хьал, иштта кхераме а доацаш из дӀадохьийт эшача моттиге. Тахан тха бувзам хилар чӀоагӀдаьд лаьрххӀача соцамца, 2024 шера бекарга бетта денз. Цунна чудоагӀаш, тха таро хилар массехк оагӀорахьа цхьана болх дӀабахьа: гуманитарни новкъостал де, амала-тӀема декхараш кхоачашдара пайдана йола оагӀонаш хьаллаца, кагирхошта тӀема-патриотически кхетам бала, хоамий-дешара болх лелабе, иштта СВО даькъ тӀа шоай амала декхараш кхоачашдеш бейнарий дагалоаттам бӀаьшеренашка бицбергбоацаш чӀоагӀбар.
Полице инарал-майора Буружанаькъан ӏийсай Микаила дика дакъа лоацаш хиларах, ГӏалгӀай Республике гӀолла йола Росгварде Урхалле, тха фонда керттера доакъашхо хилар, цунца оаха дика кхетаду бӀухой а, цар дезал а хьаллаца безилга - из тха доакъашхо хинна Ӏац, цо тхо тешшаме хьаллоац, Даьхе лораеш латтарашта новкъостал дара дола юкъара гӀулакх дӀахьоча даькъ тӀа.
- Хӏана лаьрхӀар оаш цу даькъ тӀа болх бе?
- Украине лаьрххӀа йола тӀема операци дӀахьош, вай турпалхой, салтий, эпсараш белгалбоалаш хул эггара лакхара мах болча деналах дизача гӀулакхашца; оагӏох оагӏув а теха, цхьана этта латаш ба уж вай берий, хӀара вахархочун, берригача Россе бахача наьха машар лорабеш. Тха йиш яц юстара латта, вай кагийнах цу тӀема мугӀарашка латтача хана.
- Мел гуманитарни мухь бахьийтаб оаш СВО дӏайолаелча денз?
- Массехк шера болх беш, оаха дӀадахьийтад 20 миллион сома новкъостал, 50 тонн яхьийтар дӀадахача шера.
ГӏалгӀай мехко, 2024 шера Россе еррига моттигаша санна дакъа лаьцар ВСУ чуяьннача хана Курски областе бахача наха новкъостал дара. Оаха гулдир 300 кг дулха даар (докъадаь а бийда а дулх) Курскерча вай бӀухошта.
«Бакъдолчоа тӏехьа» яхача ганза «Деррига а Коталонна» яхача болама чудоагӀаш, 14 тонн дукхача хана ца талхаш леладе йиш йола даараш дахьийтар, уж гулдир ГӏалгӀай Республике гӀолла йолча кхерамзлен Федеральни гӏулакха Урхаллен болхлоша.
Бӏухоша дӀадехачох, тӀема даькъ тӀара хьал дикагӀа довзара царна эшаш хул рацеш, иштта радиостанцеш. Бувзам хилча цар таро я шоайла дикагӀа хаза лоархӏамеча даькъ тӀа, цунца цхьана сиха де дезар вӀашагӀдолла. Цудухьа, Российски Федераце герзашцарча низий Министерствон тӀема даькъ тӀарча командира кхайкарал даь хиларах, оаха дӀаяхьийтар цига 3 базови радиостанци. Ийца гӏирсаш дӀакхаьчар «Центр» яхача эскара тоабан даькъ тӀа.
Из доацаш а, массахана санна гуманитарни мухь дӏабохьийт бӀухой болча 503-ча полка 58-ча эскара лаьрхӀа, из латт Запорожски областа Токмак оалача шахьаре.
Карарча шера ГӏалгӀай Республикан чурча гӀулакхий Министерствос дӀаяхьийтар массанахьа чакхйоалаш йола йиъ мотоцикл, йиъ генератор, хьулаву цхаралаш, иштта цхьацца тоадараш дара лаьрхӀа дола гӀирсаш. Из мухь лаьрхӀа ба, шоай тӏема декхар кхоачашдеш Донецка, Луганска, Херсонски, Запорожски даькъ тӀа латтача бӀухошта.
- Шун балха тӀа нийсденна хиннадий вӀалла, гуманитарни мухь цхьадолча бахьанех дӀа ца кхоачаш е цун новкъа чоалхане хьал этта?
Токмаке долхаш хиннар, дувцаргда аз. Хӏа аьнна фура шахьаре дӀакхоаччашехь, сиха гуманитарни мухь тӏабеттар КамАЗа тӀа тӀема мугӀаре из кхоачабераша. Украина оагӀорахьара беспилотник чухийцар, лелхаш бола гӀирс чу а болаш, из кхийтар машина, из тӏера йохаеш. Ираза, сага хӀама ца деш, чакхдаьлар из. Тӏема КамАЗ чӀоагӀа хилар, цудухьа гуманитарни мухь а хӀама ца деш бисар. Запорожски областе водаш хьал чоалхане хиннадале а, са таро хилар бӀухошца къамаьл де, цхьадола хаттараш тахка.
Сона дагадоагӀачох, диканца чакх ца доалаш хиннар а да. Дӏадахача шера со терко лоаттаяра йолча кхела доакъашхочунца Хидиранаькъан Мухьмадаца араваьлар, гуманитарни новкъостал ийца Курски областе ваха. Тхона духьалвера Юкъарча халкъа фронта моттигерча исполкома кулгалхо Шумаков Сергей. Цу хана, «Халкъа фронта» болхлоша хӀанзарчоа хьаяьча моттигашка нах кӀалхарбоахаш боахкача хана, моастагӏчун герз кхийтар Курски областа доазон тӀарча цхьан машина. «Халкъа фронта» кагирхой оагӀон гуманитарни новкъостала даькъ тӀара лор Николай Ковалев, иштта моттигерча исполкома координатор Соколов Давид цига байра. Краснодара волонтер Геращенко Федор, иштта краерча «Халкъа фронта» кулгалхочун гӀонча чӀоагӀа човнаш хинна лозабир. Тхо, ГӏалгӀайчен викалаш, цхьа тамашийна хӀама ца деш дийна дисар. МоллагӀа халонаш нийсъяларах, оаха тхоай декхар кхоачашду дизза, къаман а мехка а хьалхашка.
- Сево лелабу из лоархӀаме болх?
-Из дукхача гӏозарашца хоттаенна зӀы санна ба. Хьалхарча аргӀагӏа белгалдаккха деза, ГӏалгӀай Республикан Кулгалхочун Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьла хьалхашка оттадаьча декхарах бӀухошта массайолча оагӀорахьара новкъостал лоаттадеш хилар. Ерригача министерствай, паччахьалкхен а юкъарлон а урхалленаша хьакхоллаш ба сатийса толам. Хӏаьта моллагӀа дола этта хьал хьаллоацаш хилар, Даьхе бахьан латташ хилар, вай боарам боацаш хиннад даим.
- Рамзан, баркал хилда, тхона терко ярах . Аьттув балба шун цу чоалханеча наькъ тӀа.
«Сердало» хоамагара
Ховтанаькъан Мухьмада Рамзан ваьв 1982 шера Пригородни кхаленна чуйоагӀача Шолхе.
2013 шера цо яьккхай ГӏалгӀай паччахьалкхен университет, балха говзал -
зоотехник.
Кхы а шу даьлча, цо яьккхар ИнгГУ юридически факультет.
Диъ шу даьнначул тӀехьагӀа, Московски финансово-юридически университета даькъ тӀа экономически дешар деш цо.
02.2017-12.2017- ГӏалгӀай Республикан «Альянс» ООО керттера кулгалхо.
05. 2018 - 08. 2018- ГӏалгӀай Республикан Магас-Шахьара «Персонал» ООО юрист.
12. 2023 - 07. 2024 – зӀамагӀа вола лейтенант, «ГӏалгӀай Республике гӀолла йолча Российски Федераце къаман гварде эскара вневедомственни охрана Урхаллен» юрисконсульт.
07. 2024 шергара карарча ханага кхаччалца - ГӏалгӀай Республике гӀолла йолча «Бакъдолчоа тӏехьа» яхача СВО доакъашхой дезалашта новкъостал деча ганза керттера кулгалхо.
Безамца леладер: мукъа ха йолча хана, исабахьален литература дешар.
СовгӀаташ: РФ герзашцарча низий Министерствон тӀема даькъ тӀарча командира баркал оалаш дайта каьхат, Курски областе гуманитарни новкъостал дахьарах;
Наькха тӀа боаллабу седкъа «Халкъа фронт. Деррига а Коталонна!»;
«ГӏалгӀай Республикан паччахьалкхен 100 шу» дизара майдилг;
ГӏалгӀай Республикан Юкъарлон палато «Юкъарлонна болх дика лелабарах» енна майдилг.