МагIалбике а МагIалбика районе а гIолла бахача наха лелабеча доалахьарча боахамашка хьежар из. Уж ба «Боахам дикагIа лелабераш»- яхача конкурсе дакъалоацараш.

Цу конкурсо дIадехараш да: коа тIара хьайбаш леладар, доалахьара бешамаш лелаяр, коа тIара оалхазараш леладар, баьцадаарий дикал, дукхал хилийтар, боахам масса оагIорахьа дегIабоагIаш хилар.

Доакъашхошта юкъе дукха ба лерттIа боахам лелабеш, цох хьаэцача пайдах дукха дезал кхоабаш, пайда беш къахьегараш. Иштта цу юкъе ба, боккъонцахьа цу балхах дог лазаш, шоаш хьадер цIена а пайдане а хургдолаш тIатеIIа къахьегараш, цул совгIа цу дешо таро хулийт цIенача кхачанца наха Iалашо е.

Ший даькъа тIара хьал довзийтар вай республика Кулгалхочунна, Халкъа Гуллама депутата Саутиев ХIарона. Цо боккхача безамца дийцар, доккха доацача даькъа тIара шоаш тайп-тайпара баьцадараш, сомаш мишта гулбу, из доацаш дезал къахьегама тIера болаш мишта хьалкхебу. Фусам-дас хьагойтар сомий беш, баьцададарий беш. Цу тIа дIайийнай кабуц, бурак, балгарский а кIома а сибаз, нарсаш, моажолг, кхыдола баьцадаараш. Цу даькъа тIа кхы а доккхий а кегий а хьайбаш, оалхазараш леладу.

Келматанаькъан Махьмуд-Iаьла ваха хилар Кхузнаькъан Марет йолча а, цунна дезале ворхI саг ва. Доккха доацача 20 соток йолча даькъа тIа цар леладу доккхий а кегий а хьайбаш, коа тIара оалхазараш, 2015-ча шера денз дукхагIа баьцадаараш леладеш ба уж, цу юкъе, коартолаш а саьмарсаькх а дIабувш. Цхьан даькъа тIа 30 тайпара коартолаш дIайиний цар, дIахо йодача хана шоашта хар духьа, малагIа сорт дикагIа я а малагIча хьалашка уж хьалкхее еза а. Укхаза арахец оалхазарий, бежана, устагIан дулх; шурий кхача (шура, нахча, тIоа, кIолд); баьцадаарий кхача (коартол, саьмарсаькх, ябакх, баьцовгIаш, кабуц, бурак, хоарцам); комараш (малина, крыжовник, кхазараш). Боахам дика пайда луш ба.

ГIалгIайчен бахархоша дика хеташ тIаийцар дикагIа боахам лелабечунна конкурс. Конкурс дIайолаенний мангала бетта 17-ча дийнахьа, заявкаш хьачуийцай юртбоахама кхачана Министерствас, шахьарий, юртий администрацеш мангала бетта 30-ча денга кхаччалца.

Республика даькъа тIа болх беш я комисси, цо белгалъергъя дикагIа йола проект. Хьалхарча даькъе цо белгалбергба, кIимарса бетта 1-ча денгара денз 31-ча денга кхаччалца, конкурсе дакъалаьцараш.